dus het geven van een ontzaglijk zakelijk voordeel aan dien eenen Omroep. Dat is zóó klaarblijkelijk in strijd met de woorden van de wet, waarin wordt gezegd dat de zendtijd naar bUlijkheid moet worden verdeeld, dat daarvan onder de tegenwoordige verhoudingen natuuriijk geen sprake kan zijn.
Het zou iets anders“wezeri, wanneer er wa een wettelijk verplichte retributie bestond, en iedere Omroepvereeniging dus daarvan het aandeel zou ontvangen dat zij in verband met den door haar te verzorgen, zendtijd noodig zou hebben. Dan zouden zij zelf geen zorgen hebben voor de te nemen financieele maatregelen. Sedert echter de mogehjkheid van een wettelijke retributie is vervallen, zijn alle Omroepvereenigingen gedwongen tot den strijd om den luisteraar, die toen eerst met recht is begonnen. En waar het voornaamste wapen in dien strijd is zendtijd, daar zijn de Omroepvereenigingen ter zelfhandhaving verplicht een volkomen gelijke verdeellng van den zendtijd te I
Nu eenmaal vaststaat, dat alle Omroepvereenigingen zich uit de vrijwillige bijdragen der luisteraars moeten financieren, zou het de grootst mogelijke onbillijkheid zijn, de eene algemeene Omroepvereeniging boven de andere zakelijk te bevoordeelen door haar meer zendtijd te geven dan de andere. En waar de wet nu eenmaal bepaalt, dat de zendtijd naar billijkheid moet worden verdeeld, zou een dergelijke handelwijze dan ook in strijd zijn met de wet. Het is ons niet bekend welke voornemens er in dit opzicht bestaan, maar we zijn hier bijeengekomen om ronduit te verklaren, dat wanneer de Arbeiders-Omroep ook maar één uur bij anderen zal worden achtergesteld, er van vrede in den Omroep geen sprake zal kunnen zijn, omdat hij dan tot het einde met de uiterste energie en met de scherpste wapenen zal blijven strijden voor zijn gelijkstelling. Tot nu toe heeft de V.A.R.A. steeds gepoogd tot samenwerking te komen in het belang van den Omroep als geheel, en zij heeft steeds, zelfs méér vaak dan haar eigen leden wenschten, concessies gedaan en medewerking gegeven om te komen tot het best mogelijke resultaat voor het oogenblik. Niet de V.A.R.A. is het geweest, die de samenwerking der Omroepvereenigingen heeft gesaboteerd en daardoor elk resultaat heeft onmogelijk gemaakt. Maar wanneer het zou moeten gebeuren, dat de V.A.R.A. zou worden achtergesteld bij anderen, dan is het, kameraden, toch wel zeker, dat wij er niet meer aan zullen denken ooit weer ook maar de geringste tegemoetkoming In het belang van den Nederlandschen Omroep als geheel te betoenen en dat we voortdurend én allereerst onze volledige aandacht zullen bUjv*! geven aan de gelijkstelling, die wij eischen op grona van de wet, en uit moreele en zakelijke wegingen. |
Nu wordt door onze tegenstanders, dat is in de eerste plaats vrijwel de geheele zoogenaamde „neutrale” pers, de werkelijk bestaande of voorgewende vrees uitgesproken, dat wanneer straks de Hilversumsche Omroep zal worden verzorgd gedurende 3% dag door de V.A.R.A. en 3’A dag door den A.V.R.0., inplaats van A dag door de V.A.R.A. en 6% dag door den A.V.R.0., de uitzendingen in kwaliteit achteruit zullen gaan en bovendien voor een groot deel voor de luisteraars ongenietbaar zullen worden doordat de tendenz er al te dik zal worden opgelegd.
Ik herhaal nog eens zeer nadrukkelijk, dat, als dat zoo was. en een kwart der bevolking en een kwart der den Omroep betalende luisteraars dit zou wenschen, deze wensch op democratische gronden geëerbiedigd zou behooren te worden. De arbeiders zijn geen onmondige kinderen meer, die geleid en opgevoed moeten worden door een liberale minderheid der bevolking. De arbeiders weten precies zij willen, en zij eischen precies dezelfde rechten op als hun liberale medeburgers. Wanneer deze een jubileum van de burgerwacht wenschen uit te zenden accoord maar wij weigeren alleen daarnaar te luisteren en verlangen ook uitzending .van een socialistischsn herdenkingsdag. Willen zy den volke kond doen van t zóóveeljarig bestaan van een krijgsschool, zij gaan hun gang, maar wij wenschen niet alleen roffelvuur in onze huiskamer te hooren, maar eveneens een betooging voor ontwapening. Willen zij in een lezing
pleiten voor een sterke vloot, het is hun maar het onze is de afschaffing daarvan te bepleiten. Richten zij zich bU hun lessen, lezingen, kinder- en vrouwenuurtje mtslmtend naar de behoeften der bourgeoisie, wij vinden net goed, maar willen de gelegenheid om zelf cursussen, lezingen, kinder- eii vrouwenuOTtjes mt te zenden die geheel en al ingericht zvjn op de behoeften en wenschen der arbeiders. En wanneer de liberale burgert), de liberale luisteraMS, daar smalend over spreken en er hun schouders over ophalen, laat het hun dan btJ dezen gezegd duidelijk en onomwonden, dat de arbeiders walgen van de laffe, flauwe kost die zü tegenwoordig In hun Omroep ten beste geven. Dat wij niet langer wUlen gedoogen, dat alles wat er tegenwoordig door den Hilversumschen Omroep wordt gegeven, wordt gekeurd op de wenschen van de bourgeoisie en veranderd, als het moet, naar haar begeeren. W« willen ons deel van den zendtijd, het ons naar billijkheid toekomende deel, om dien tijd te gebruiken voor een Omroep met een rooden inslag, zooals de Hilversumsche Omroep thans een Utoeralen inslag heeft.
Maar laat men overigens niet zoo erg bevreesd zijn voor overdrijving van onzen kant! Wij kennen de behoeften en begeerten van de luisteraars minstens zoo goed als zij, die thans het heft nog m handen hebben en wü zullen niet méér socialisti-BOhe tendenz geven dan thans burgerlük-überale tendenz wordt geboden. Onze ervaring op dit is wel zóó groot, al doet men aan de overzijde precies of men daar de wijsheid alleen in pacht heeft, dat wij onzen Omroep bü de groote massa minstens zoo geliefd zullen kunnen maken als thans het geval is. j
En laat men niet vreezen voor de kwaliteit.. De neutrale pers zal het niet openlijk schrijven, maar het is toch van algemeene bekendheid dat de kwalitatieve hoedanigheden van den V.A.RJV.-Omroep door de groote massa der luisteraars op zeer hoogen prijs worden gesteld. Het V.A.R.A.-orkest, onder Hugo de Groot, is allerwegen geliefd. Het (heeft in den korten zendtijd reeds verscheidene nieuwigheden gebracht, waar anderen, die veel meer tijd ter beschikking hebben èn een veel ruimere beurs, nooit aan gedacht hebben. Moet ik nog in herinnering brengen wat onze andere medewerkers brachten, waarvan ik b.v. Willen van Cappellen en Martien Beversluis noem. Wanneer deze namen op de programma’s voorkomen, stelt de groote massa der luisteraars daarop in. Moet ik nog wijzen op ons kinderuurtje, dat in een Engelsch blad eens ,het meest origineele van Europa” werd genoemd. Men noemt de uitzendingen van de Mengelbergconcerten als het neusje van de zalm. Maar wij organiseerden het vorig jaar, toen we nog geen eigen orkest bezaten en we daarvoor dus de gelegenheid hadden, een serie van tien concerten van het Utrechtsch Stedelijk Orkest onder Evert Cornelis, die niet, zooals de Concertgebouw-concerten, voor weinig geld vanuit de Concertzaal werden uitgezonden waar zij voor publiek werden gegeven, maar die zorgvuldig uitsluitend voor uitzending waren georganiseerd en die daardoor ook heel wat meer kostten. Het spreekt vanzelf dat de VJUU« zoodra zij den daarvoor noodigen zendtijd heeft, opnieuw met zulke daden zal komen. En bovendien heeft zij nog heel wat plannen, voor zaken, die door de luisteraars van alle kleur en richting zullen worden gewaardeerd en die slechts wachten op den daarvoor noodigen zendtj|d. |
Neen, waarlijk, öok kwalitatief zal de halve V.A.R.A.-week heusch niet achter staan bij de halve A.V.R.0.-week. Slechts de tendenz, de inslag, zal
Kameraden, ik heb voor u vertolkt de meening, het standpunt van de luisteraars-organisatie, die de V.A.R.A. is. Ik heb voor u in groote trekken geschetst wat wij van den Radio-Omroep verlangen. :Ck heb uitgesproken waarom wij niet accoord Imnnen gr.an met zelf.s een geringe achterstelling van de V.A.R.A. bij anderen. Ik heb gewezen op de onmcgohjkheid. den ..algemeenen” Omroep voor net geheele Nederlandsche volk op te dragen aan slechts één Omi'oeporganisatie, die in het verleden zélf de oorzaak geweest is van het ontstaan der verschillende andere Omroepen, en die ook een zeer bijzondere kleur draagt.