KLEURENFOTOGRAFIE OP AUTOCHROOMPLATEN — i

leur in fotografie het is een van de groote „illusies" van de meesten die de fotografie beoefenen. Een begrijpelijke illusie, want kleur is ook inde natuur de factor, die

naast de licht-werking de groote bekoring uitmaakt Dat die illusie vaneen kleurenbeeld verwezenlijkt kan worden door middel van de autochroomplaten, velen iveten het, doch de meesten beschouwen toch het werken met die platen als een buitengewoon ingewikkeld en moeilijk iets, veel moeilijker dan de gewone fotografie.

Het tegendeel is waar. De kleurenfotografie, zooals die thans wordt beoefend met bovengenoemde plaat behoort tot de eenvoudigste en dankbaarste werken op fotogebied, terwijl ook de prijs, hoewel hooger dan van de gewone fotografie, gering is tegenover de prachtige resultaten. En de technische bewerking is zoodanig dat zonder eenige overhaasting een prachtig kleurenbeeld op te nemen en af te werken is in slechts een half uur tijd.

Zooals bekend, wordt het beeld, dat eerst negatief is, door zg. her-ontwikkeling onmiddellijk „omgekeerd” ineen positief, waardoor een gekleurd diapositief ontstaat, dat reeds bij gewone beschouwing de kleurenpracht doet uitkomen en dat ook bij projectie een schitterend effect geven kan. Prachtig zijnde autochrooms ook als stereoscoop-foto’s in kleuren. Meer dan eenig andere beschouwing geeft deze stereoscopie een verrassend juist en mooi beeld van het opgenomen onderwerp.

Toen inden oorlogstijd de aanvoer van fotografische artikelen steeds verminderde en ook de autochroomplaat niet meer kon geleverd worden, moest de kleurenfotografie worden stop gezet. Want het is een verrassend verschijnsel, datl, ondanks de vele patenten, die genomen zijn op rasters voor kleurenplaten, toch geen andere fabrikant er in geslaagd is een kleurenplaat te leveren van zulk een zuivere kleurenweergave als de autochroom-plaat. Dit mag dan ook wel beschouwd worden als een compliment aan het adres van de gebroeders Lumière, die een plaat leverden, die tot nu toe nog niet geëvenaard, laat staan verbeterd is.

Alvorens tot de technische behandeling over te gaan, volge hier een korte uiteenzetting van de beginselen, waarop de kleurenfotografie is gebaseerd.

De autochroomplaat is voorzien vaneen kleurenraster, dat de verschillende kleuren bundels moet ontleden Daar dat raster tusschen de gevoelige laag (emulsie) en het glas is aangebracht, moet de plaat omgekeerd in het chassis geplaatst worden, dus met de glaszijde

naar voren (naar de lens) Om de laag te behoeden voor beschadiging van de veertjes van de chassis worden door Lumière zwarte kartonnetjes bijgeleverd, die tegen de emulsie zijn gelegd. Die kartons zijn dun, zoodat plaat en karton in bijna alle chassis passen. Mocht het eventueel niet het geval zijn, dan kan men een dun stukje zwart papier tegen de laag aanleggen.

De blauwe en violette lichtstralen zijnde meest werkzame inde fotografie. Om nu een zuivere kleurenweergave te verkrijgen, moet het overtollige blauwe en violette licht worden weggenomen dooreen geelfilter dat door de firma Lumière wordt bijgeleverd inde juiste dichtheid. Het spreekt wel vanzelf, dat die dichtheid volkomen zuiver afgestemd moet zijn en dat dus een gewoon geelfilter geen dienst kan doen.

Het aanbrengen van het filter kan geschieden voor of achter de lens. Doordat de plaat omgekeerd in het chassis zit, wordt de scherpte dus een glasdikte verplaatst. Hiermede moet rekening worden gehouden. Dit kan op twee manieren gebeuren. Men kan het matruitje in het toestel omkeeren, waardoor dus de matte zijde (evenals de kleurenplaat in het chassis) naar achter verplaatst wordt. Men kan ook na de instelling op het gewone matglas het toestel een plaatdikte verstellen (de lens achteruit of het achterraam vooruit).

Eenvoudiger is het de camera geheel te laten zooals zij is en dan het filter, na instelling op instelschaal of matglas, achter de lens te plaatsen. Het filter verbetert dan het verschil van de scherpte. Het is echter noodzakelijk, dat al het door de lens komend licht door het filter wordt geworpen en dat dus geen wit licht kan binnendringen buiten het filter.

Hiermede zijnde voorbereidingen voor een opname gemaakt en komen we dus aan de opname.

Doordat het licht gefilterd wordt door het geelfilter en het kleurenraster is de bruikbare gevoeligheid der plaat sterk verminderd. Het is dan ook noodzakelijk om ongeveer 100 maal langer te belichten dan een gewone opname, (bij een platensnelheid van + 275 H. & D). Alle opnamen worden dus tijdopnamen, al kunnen deze dan ook bij gebruik vaneen lichtsterke lens zeer kort genomen worden. Bij een lensopening van F: 8 is de belichtingsduur vaneen normaal landschap inde zon ongeveer 2 sec. Zonder zon wordt dat ongeveer 7—B sec. Deze tijden gelden voor den zomertijd; daarna wordt naturlijk wat langer belicht. Het is altijd beter wat ruim te belichten, daar een onderbelichte plaat donker, ondoorzichtig wordt en buitendien de kleuren naar blauw overslaan, terwijl een ruim belichte plaat helder