HET STEUNEN VAN HET TOESTEL

Het is een goede raad, die in het vorig nummer van de Camera gegeven is, de raad om een driepoot mee te nemen en dezen zooveel mogelijk (inplaats van zooals nu: zoo weinig mogelijk) te gebruiken. Het is een goede raad, omdat verreweg de meeste werkers, den driepoot als een quantilé negligeable beschouwen en hem liefst thuis laten. En hoeveel opnamen zouden van mislukking gespaard zijn, hoeveel teleurstelling zou er voorkomen worden, wanneer men een goeden steun voor het toestel gehad had inplaats vaneen opname te riskeeren uit de vrije hand!

Er zijn fotografen, die een buitengewoon vaste hand hebben. Ik ken er één, die met z’n Nettel tegen het gezicht gehouden (de zoeker is op de ooghoogte) opnamen neemt van */2 seconde, volmaakt „onbewogen” en zoo scherp als een naald. Ik ken er ook één en liefst een persfotograaf, die honderden opnamen inde week doet, die nooit zeker is, of die opnamen (langzamer dan V5O sec. met spleetsluiter) niet onscherp zijn door even-bewegen. Dat hij niettemin succes-vol werkt, dankt hij aan zijn buitengewone handigheid om altijd vaneen of ander steuntje gebruik te maken iets wat ik zelf ook altijd doe en wat ik iedereen aanbeveel. Waarover hieronder meer.

Het is een kwestie die lang en breed te be-discussieeren is of men meer kans loopt van niet-stilhouden bij een groot en zwaar toestel of bij een klein en licht. Het bewegen van het toestel tijdens de opname, laten we dit voor-

opstellen (terecht legde Orion ook hierop in het vorig no. den nadruk) is altijd fnuikend. Laten we ons dit even indenken. Een moment-opname moet bij een bepaalde beweging van het onderwerp zoo snel zijn, dat het beeld „als stil schijnt te staan”. Immers alleen dan zal het scherp zijn. Aangenomen wordt, dat een beeld niet meer scherp is als de beeldverschuiving tijdens de opname (of die '/25 of 7,00 sec. is) meer is dan '/is m.m. Daarop baseert zich de benaderende berekening van de moment-snelheid, waarmee een sneltrein, een fiets, een wandelaar enz. opgenomen moet worden om dit bewegende onderwerp nog scherp te hebben. Die berekening is in De Camera al meer gegeven en zij doet op zich zelf hier niets ter zake. De hoofdzaak is dat de verplaatsing van het beeld niet meer dan '/is m.m. (maximum) mag zijn. Dat wil dus óók zeggen dat men het toestel niet meer dan ‘/is m.m. mag verplaatsen, (schudden of trillen) tijdens de opname.

Wordt het toestel nu zoo onbewegelijk gehouden, dat het zelfs geen '/15 m.m. trilt? Dit zal vrijwel een onmogelijkheid zijn, maar het is niet de kwestie of het zoo uiterst weinig beweegt, doch of die beweging in die mate plaats vindt tijdens de opname. Beweegt het toestel b.v. dooreen lichte beweging van de hand ‘/a m.m. en vindt dit plaats gedurende 'l2 sec. (dat zou dus 1 m.m. per sec. zijn) dan zou dit bij een opname-snelheid van Vl5 sec. niet meer schaden, omdat die verplaatsing gedurende die 715 sec. slechts Vl5 m.m. bedraagt en dus juist nog voldoende scherpte aangeeft. Hierin licht tevens opgesloten dat een lichte trilling van het toestel minder schaadt

bij heel korte opnamen dan bij langzame momenten. En daar een trilling of beweging van het toestel vrij snel is (sneller dan het voorbeeld i/2 m.m. m. ‘/2 sec.), ligt het tevens voor de hand, dat men beneden j25 sec. vast van hand moet zijn 1

Is nu die kans aan trilling grooter bij een groot zwaar toestel, b.v. een 13X18 reflex, of bij een zaktoestelletje, b.v. een 45 X 6 camera ? Zooals gezegd, loopen de meeningen hierover zeer uiteen. Theoretisch heeft eenzelfde beweging of trilling bij de grootere beelden van het groote formaat relatief minder invloed dan bij een klein beeld maarde kwestie is meer: kan het kleine toestel beter stil gehouden worden dan het groote? De heer Willekens betoogde indertijd, dat het heel lastig was om een445,5 X 6 toestelletje stil te houden, doch mijn eigen ervaring is juist, dat ik een zware reflex bijzonder moeilijk kan stilhouden... Een persoonlijke eigenschap lijkt me dit, welke meening door tientallen voorbeelden bevestigd wordt.

Dus, voor hen die niet vast van hand zijn, is het zaak om het toestel te ondersteunen. De driepoot is daarvoor het meest universeele artikel, dat men zich denken kan. En toch hebben velen een zekere antipathie tegen dit instrument. En die antipathie is niet alleen gegrond op de zwaarte of op het lastige meenemen, maar voor een groot deel ook, omdat men ’t opstellen zoo lastig vindt... en omdat dit zooveel bekijks heeft. Dit is ongetwijfeld waar! Ik voor mij heb meer hoogachting voor de fotografie dan deze in doorsnee