STEMMINGS-FOTO’S

u we het toch hebben over het maken van vergrootingen, kan het misschien nuttig zijn even uitte weiden over het verbeteren van | landschapsbeelden, n.l. het indrukken van

wolken. Menig amateur toch zal zich niet gewaagd hebben aan deze manipulatie, al is dit werkje hem bij contactdrukken niet vreemd.

We plaatsen dan ons landschap-negatief inde lantaarn en stellen in op de gewenschte grootte. Een stuk papier precies ter grootte van het bromidepapier wordt even op de goede plaats vastgezet en met potlood wordt aan de hoeken aangegeven, waar het bromidepapier vastgezet moet worden. De horizontlijn trekken we dóór op den vergrootingsstandaard buiten het papier. Nu komt het bromidepapier op de juiste plaats en wordt belicht. Even den bovenkant van het landschap aangeven op de achterzijde. We verwijderen het bromide, en plaatsen nu inde lantaarn ons wolken-negatief. We stellen in boven de aangegeven horizontlijn en prikken nu weer het belichte bromide vast. Tijdens het belichten bewegen we een stuk carton op en neer tusschen lens en papier, zorgende steeds ongeveer gelijk, echter niet boven de horizontlijn te blijven.

Denk er om dooreen belichtingsproefje te bepalen of de kracht van het landschap en de wolkenpartij met elkaar in overeenstemming komen. Bevinden zich inde lucht van het oorspronkelijke negatief donkere partijen, boomen, huizen e.d., dan make men zich daarover niet bezorgd. De geringe licht-inwerking door het indrukken der wolken zal niet zichtbaar zijn en de wolken hebben een natuurlijk, niet onderbroken verloop.

Zal een gewone bromide-foto dikwijls een goed stemmingsbeeld geven, vooral van tegenlicht-opnamen, de uitdrukkings-mogelijkheid is hierbij toch niet zoo groot dat zij aan alle verwachtingen voldoet. Gelukkig heeft zich inde laatste jaren ingeburgerd het broomverfprocédé, dat niet alleen aan onze wenschen tegemoetkomt, maar ook onverwachte mogelijkheden schept en toch binnen het bereik van den amateur blijft. Alleen eischt dit procédé, dat men er zich geheel inwerkt, er door geduldige beoefening volkomen mee vertrouwd wordt. Het is niet de bedoeling van dit artikel in technische bijzonderheden te treden over den broomverfdruk; de werker, die zich er mee bezig houdt, vindt verschillende uitstekende verhandelingen er over, terwijl het allerwege is of wordt gedemonstreerd. We vestigen er echter speciaal de aandacht op, omdat het een ideaal middel is voor het weergeven van stemmingen en de mogelijkheid van ingrijpen, die het steeds biedt. Geeft

het procédé reeds op zichzelf door de kern van het verfbeeld de atmosfeer beter weer, wij kunnen dit effect nog ondersteunen dooreen meer of minder onscherpe instelling bij het vergrooten. Is het „scherp of onscherp” steeds een strijdvraag in fotografische kringen, zeker is het, dat een geringe onscherpte het starre aan een fotografisch beeld ontneemt, de lijnen aldus „gevoeliger” maakt. Dit verschijnsel zien wij wel degelijk inde natuur, wanneer de uiterst fijne vochtdeeltjes, die de zichtbaar atmosferische gesteldheid vormen, aan alle lijnen een zekere trilling, verzachting, meedeelen.

De vrijheid, die het procédé ons veroorlooft door het meer of minder opbrengen van verf, dus het min of meer terughouden van partijen, de achtergrond b.v., doet het beeld ook aan „ruimte-uitbeelding” winnen. Men zij echter op zijn hoede voor overdrijving of „onwaarheid” in het beeld, m.a.w. men moet niet iets anders trachten te bereiken, dan de oorspronkelijke bedoeling was. Elke natuurgesteldheid heeft haar eigen karakteristiek en daar de fotografie toch steeds voor het grootste deel mechanisch blijft, kunnen we niet altijd ongestraft het karakter van het beeld veranderen. En dat behoeft ook niet. De amateur-fotograaf, die een open oog heeft voor de schoonheid der natuur en haar met nauwgezette opmerkzaamheid bestudeert, zal ook trachten de middelen te vinden om zijn indrukken naar waarheid weer te geven èn door ’t kiezen van den juisten tijd van opname, èn door de behandeling van het positieve beeld. Het zal hem een spoorslag zijn om door middel van de fotografie te trachten iets te bereiken, wat meer zegt dan een herinneringskiek, iets, wat ook in het oog van anderen waarde heeft. Evenmin als b.v. de schilderkunst uitsluitend groote geesten voortbrengt, zal ook het heirleger van fotografen niet zoo heel velen tellen, die geroepen zijn iets schoons voort te brengen. Mogen deze regelen dan ook alleen beschouwd worden als een opwekking, een vingerwijzing, om in meerdere mate te trachten iets schoons door middel van de fotografie te bereiken, dan zal zij daardoor winnen in gehalte en aan waardeering.

E. M. v. O.

De illustratie op de voorgaande pagina is wel een zeer veelzijdige in verband met den inhoud van dit nummer! Niet alleen is zij een voorbeeld van artistieke reclame, doch ook voor hetgeen betoogd werd in het „ideale negatief’ zou zij een treffend specimen genoemd kunnen worden. En tenslotte is zij op genregebied een illustratie, waarin getoond wordt wat de schrijver in het bovenstaande heeft neergelegd: n.l. dat de techniek dienstbaar gemaakt moet worden in het streven naar meer stemming en uitdrukking. (Red.)