gjrr HARMONISCHE SPEELSYSTEEM

De geëigende speelwijze voor hel NecJerlanJse anmleur.oelU geUseciJ op voor onze spelers

Het Oranje-elftal in HSS-formatie door P. A. J. SMIT ' (Slot) ;

w-vE ORTHODOXE speelwüze bleek tegenover het SSS niet | D bruikbaar te zün en daarom ging men i eisen stelt aan de achterspelers, aan alle spelers taak oplegt en het precies nakomen van deze taak, besiissena Vele verenigingen gingen over in de foutieve veronderstelling da (-ijfj gn gelegenheid worden bereikt, als de spelers maar vomoenae lua e g s s .0.. geheel verschillende zaken. Begrüpen is een kwestie San het vers Tand en toepassen van technische capaciteiten. Na ruim 16 jarin erSg staat vast, dat in het bijzonder de taak voor ach- en binnenspelers op een voor amateurs te hoog niveau ligt om mot het SSS een sterk homogeen amateurelftal te kunnen verwezen. Sken Tlrvirverenigingen beseften dat wel. maar gingen tot het SSS ove?, omdat hun geen andere keus bleef. In ®bk®le jenden kwamen wel andere systemen in gebruik, maar deze konden hier niet worden geprobeerd, althans geen burgerrecht verkrpgen omdat te weinig TC-leden en oefenmeesters er de nodige er\ anng mee hadden opgedaan. Deze systemen werden echter evenals het, bSS ontworpen voor profs of semi-profs en waren dus evenzeer minder geschikt voor amateurs. Ongewüfeld zullen vele vestigingen gaarnrwillen overstappen op ’n andere speelwijze, waarmede van de beschikbare spelers een sluitend geheel kan worden gemaakt en gunstige resultaten kunnen worden verkregen. „mrint Het HSS biedt deze verenigingen daartoe de t'°gelükheid omdat het is gebaseerd op de capaciteiten, eigenschappen en de instelling vin di Nederlandse amateurs en daarbij de moderne opvattingen der ploegtactiek zijn toegepast. Het Nederlandse voetbal wordt gekenmerkt door zyn amateurslatus en de Nederlandse volksaard. De amateurstatus houdt in: beperkte technische vaardigheid en een zich willen uitleven in het spel zowel m opbouw als afweer. De Nederlandse volksaard: een innerlpk verzet tegen een algeheel opgaan van het individu in het geheel en de behoeße aan ontplooiing van eigen initiatief ,en scheppingsdrang. Bij dit Harmonisch Speel-Systeem kunnen de spelers niettemin de eenheid van de ploeg verzekeren. , , , *■ i, j In voorgaande artikelen zün de formatie en de doelmatigheid van het HSS beschreven, alsmede de wijze, waarop gebruik is gemakt van de ervaringen met de verschillende moderne systemen. Ten slotte volgt thans een uiteenzetting van zpn bruikbaarheid voor het Nederlandse voetbal.

De fiincUe van de spelers De centrale sector wordt bestreken door twee backs en twee midhalfs. waarbij de laat-Kten de binnenspelers dekken en de backs positie kiezen aan de hand van de spelsituatie. De buitenspelers worden positioneel mgedekt door de kanthalfs. De eigen buitenspelers komen terug tot over de middenlijn, terwijl de twee midvoors zo positie kiezen, dat zü bü het overnemen van ,de aanval zich zo scherp in de centrale sector van de tegenstander kunnen opstellen. De achterspelers De functie van de twee achterspelers geeft een vertrouwd beeld te zien; evenals bü de orthodoxe speelwüze wordt hun positie bepaald door hun inzicht in de spelsituatie maar het defensiestelsel van het HSS is. evenals het SSS. aangepast aan de gewozigde buitenspelregel, aA de W-formatie. De backs hebben het daardoor veel gemakkelüker dan bü het orthodoxe spel. Zü behoeven hun aandacht in hoofdzaak slechts te concentreren op de

centrale sector, daar de dekking kran de buitenspelers geschiedt door de kanthalfs. Bovendien is hun taak eenvoudiger wegens de dekking der binnenspelers door de midhalfs. BH vleugelaanvallen wordt, evenals bij de orthodoxe speelwijze de midvoor door een der backs gedekt. Bij aanvallen door het midden kan. als de midvoor gevaarlijk is. afgesproken wotden. wie hem zal dekken De kwaliteit van het mererideel der midvoors maakt voortdurende afdekking echter oyerbodig en positiebepaling aan de hand van de spelsituaties is doelmatiger. Daar het Nederlandse voetbal steeds uitstekende orthodoxe backs heeft voortgebracht zal het vinden van geschikte achterspelers voor het HSS geen moeilijkheden opleveren. Niet zo zeer grote sprintsnelheid wordt van hen verlangd, alswel spelinzicht, spelgevoel en reactiesnelheid. Spelers als Terlouw. Albers en Kil zullen op deze plaasen met succes kunnen optreden. Het opstellen van orthodoxe backs betekent een belangrijke stap in de goede richting voor het weer verkrijgen van een stevig fundament in de Nederlandse verdediging. De kanthalfs Ook de kanthalfs vormen een vertrouwde figuur in ons Nederlandse voetbal. Zij hebben vrpwel dezelfde taak als die in de orthodoxe speelwijze. In deze laatste nemen zij echter steeds deel aan de spelopbouw. waardoor zij niet steeds tijdig terug kunnen zijn voor het afdel«er van de buitenspeler. In het Hamaken zij slechts deel uit van d( orthodoxe middenlinie. als de ba zich OP de andere lengtehelft ba vindt. Wel nemen zy door hui positie-kiezen steeds deel aan d< inleiding van de aanval. Hierdoo. en door hun taak bü de spelop bouw wordt van hen veel uit houdingsvermogen in het WS’- verlangd. Ook het bezetten yai deze plaatsen zal voor wemij verenigingen, die tot het “ll®' willen overgaan. moeilvjkhedei opleveren. In het oranje-elfts zouden deze plaatsen in ver trouwde handen zijn bü Bies brouck en Wiertz.

De midhalfs hebben bvi de afweer dezelfde taak als de halispelers in het SSS en dit behoeft dus geen toelichting. De buitenspelers moeten bij een afgeslagen aanval snel terugkomen en bil deze manoeuvre oe spelopbouw der tegenpartij verhinderen, zo de spelsituatie mogelük maakt of vereist. De midvoors nemen practisch geen deel aan de afweer. Slechts moeten zü beletten, dat de stopper de bal ongehinderd aan een medespeler kan af geven of zelf met de bal oprukt. wat uiteraard weinig zal voorkomen. Bij de spelophouw De achterspelers

Door hun positie fa ae een- , trale sector, alsmede door de | posities die de vier halfspelers j innemen, is voor de achterspelers | een gunstige voorwaarde gescha- ' pen om de aanval in te leiden. . Van hieruit hebben zij de gehele ; veldbreedte ter beschikking voor , het geven van passes naar de halfspelers. De korte en halflange pass van de verdediging mt ■ vereist geen bijzondere technische vaardigheid. De kanthalfs De situatie voor de kanthalfs is niet geheel dezelfde als die bu de orthodoxe Zn ne men geen deel aan de speiopbouw, als de aanval op de lengte-helft wordt ondernomen. In dit opzicht hebben zi, het dus -«emakkeluker. Ook hebben zp •eer gelegenheid om de bal ai te geven aan de vóór hen ope(erende buitenspelers door de teruggetrokken positie van deze laatsten en bovendien zijn er twee midhalfs, aan wie zü de nen afgeven, Anderzyds echter missen zij de binnenspelers om de bal verder door te geven. zullen dus meer genoodzaakt worden de bal op te di'Üven of samenspelend met de midhalfs naar voren op te trekken. Deze w«ze van opbouw is niet slechts binnen het bereik van de technische capaciteiten van de Nederlandse voetballer, dit spel ligt hem zelfs bii uitstek. Het tempo moge ger liggen, het sluit aan op ziJn technische vaardigheid waardoor een zuivere balbehandeling wordt bevorderd. Bovendien wordt z«n dribbel- en passeertechmek. bu de training aangeleerd, m wedstrijdverband getest en optwikkeld. Hij zal voorts voldoend! variatie in zijn spel aam brengen door een breedteJMl naar de buitenspeler aan de an* dere zijde of door een diepteiW of crosspass naar een der mid* voors. De midhalfl

De midhalfs hebben bv) de bouw een taak, welke die vaß de aanvallende spil en de hantj half in de orthodoxe speelwijzl en die van de halfspeler en binnenspeler als schakelspeler n het SSS in zich verenigt. .1 Zii bekleden een sleutelpositil in het middenveld. Van hen word zeer veel spelinzicht en uithoik dingsvermogen verlangd. Zij mo9 ’ ten kort samenspel op het nnj denveld kunnen uitvoeren . f\ elkaar, met kanthalfs en buite^ I spelers, en zü moeten in staal zön. om vleugelpasses. cross-, snijen throughpas.ses te lanceren naar buitenspelers en midvoors. Voor deze plaatsen komen m aanmerking de centerhalfs van de orthodoxe en moderne speelwijzen, zomede de halfspelers van het SSS en vooral ook de binnenspelers in het .SSS, die als schakelspelers uitblinjcen. Zu zyn immers bedreven in het toedienen van effectieve passes aan de aanvalsspitsen. De midhalfs moeten vooral zorgen voor het overschakelen van het korte spel, waarvan het HSS zich bedient bo de inleiding van de aanval, naar het open- en dlepte-spel als voorbe-eiding voor het afwerken van de iianval. Ook dit speeltype ligt de Nederlandse voetballer uitstekend. Aan goede centerhalfs, i halfspelers en schakelspelers is het Nederlandse voetbal altüd > rijk geweest. Oe aanvallende spil ' is van de Nederlandse velden genoeg verdwenen en deze zu®

daarom voor het besetten van de midhalfplaatsen practisch nu met aanwezig. Z« zullen eerst gekweekt moeten worden. Dit vormt echter geen enkel bezwaar om het HSS in practvjk te biengen. daar ook de het SSS en vooral de als schakelspelers uitblinkende b>nnenspelers hiervoor m „an I van Schijvenaar rees h« als mio ] denspeler plots tot hoogt . | Voor het bezetten van een der midhalfplaatsen in het nationale elfal zou hii de ' ziin voor de andere niidhallplaats zouden kunnen worden op- , gesteld Mommers, Van Schijn del, Kunneman en Aoe. De buitenspelers De buitenspelers in het HSS moeten over meer nithoudmgsvermogen beschikken dan thans L*eelal het geval is. In ae spelend opereren z« door feans uitsluitend in de voorste Kie hoewel in de laatste Saarvan veelvuldig wordt algeteken en we ook in tal van in SSo- Katie spelende elftallen de dikwüls op eigen zien terugkomen de eigen aanval niee te n elpen op bouwen. In het HSS is dit noodzaak omdat zli daarin gedeelte- functie van de ontbrekende bmnenspelers overnemen. Het enorme voordeel hiervan is, dat het aan valsspel noodzakelljk een open karakter krijgt. De de binnenspelers is mimers steeds droorzaak van het doodlopen van de aanral in te kort en pe terig spel. Kort spel als laatste ohase voor het afwerkep van de Lnval ligt het Nederlandse bal allerminst. Dit vereist een bal- en lichaamsvaardigheid, waaraan de amateur nocnt toekomt. Van zijn teruggetrokken po. sitie uit zal de buitenspeler moeten deelnemen aan de opboiw en afwerking van de aanval. Dit is echter niet noodlottig voor de ploegeenheid, zoals dit het geyai is met de .binnenspelers m het SSS. als zp met. op komen, omdat zu hb een integrerende taak hebben bp de afweer.

De dubbele midvoor De opstelling van een dubbele nidvoor zal voor ’t nationale elftal (om van het Belgische elftal met Hermans en Coppens ma niet te spreken) zeker geen moeiliikheden opleveren. Integendeel bftekent dft "'r lossing met spelers als Lenstra, Van Melis en Van Roessel. Inderdaad staat de opstelling van «trn in het nationale eiitai in SSS-formatie in *''d‘rect verban mpt het grote aantal tegendoei punten, als is de ongeschiktheid van de achterspelers om het SSS uit te voeren daarvan natimrluk de voornaamste het oude thema; m het SSS kan geen dubbele midvoor worden opgesteld zonder de n'jfdenveldbezetting en daardoor het defen Slsef te desorganiserem Daarom moeten we met genoemde mo^ bezit met beide de mo E-eliikheid aangrqpen om een speehvMze toe te passen, waarin de dubbele midvoor volkomen nast. Voor clubelftallen zal het opstellen van een .dnbbele midvoor wel vaak moeilijkheden opleveren Er moeten spelers zijn, die kunnen doorzetten, schotvaardig zijn en over grote reactiesnelLid beschikken. Toch zullen de meeste clubs tegenover stopperende defensies twee vooruitgeschoven spelers bunnen opstellen, die meer doelpunten maken dan thans de midvoor «h de binnenspelers. Allereerst kunnen zii niet gelüktüdig door de stopper „lichamelijk’ gedekt woiden en krijgen zij meer ruimte en tvjd om te schieten. Voorts 4)n zvj 100 % fris, als zii in actie komen, ■ omdat, zii niet zoals de binnen' spelers een slopende verdedigen-I de en schakelende functie hebben. Van welk gewicht dit Is vooi ! een succesvolle afwerking van d« aanval behoeft geen commentaar. Bii de training zal men ei . zich op moeten Instellen meei t spelers met aanleg speciaal to . midvoor op te leiden.

Het ploegspel in hel HSS IN tegenstelling tot het SSS wordt in het HSS bU het verdedigen niet uitgegaan van de man-dekking. maar allereerst van het spelgevoel en spelinzicht der spelers. Niet de lüf-aan-lvsfdekking, maar het spelinzicht heeft in het HSS steeds het laat-Hste woord Daarom zal ook oie speler steeds een vrijstaande of in het bezit van de bal zunde tegenstander dekken of aanxmllen die op dat moment het dichtst in de buurt is. en de overige spelers zullen zich positioneel hierop instellen. De richtlijnen van het HSS binden de spelers niet aan een bepaalde plaats, terwijl ook de formatie zodanig is, dat- de spelers hun spelinzicht en spelgevoel kunnen ontplooien en improviserend elkaar voortdurend kunnen aanvullen. In het kader van de algemene richtlijnen worden aanvallen dus vooral afgeslagen door de persoonlijke ■ capaciteiten en eigenschappen der spelers. Hierdoor en niet door de man-dekking zullen vele ballen kunnen worden onderschept en in het bezit van partijgenoten komen. Kunnen de spelers dus .bu aa afweer een volledig gebruik maken van hun eigenschappen. nog meer is dit het val bij de spelopbouw. HierbU wordt de inleiding van de aanval gekenmerkt door kort spel. Dit i? mogelijk. omdat hierbij voor het positiespel over een grote ruimte wordt beschikt met tegenstanders, en noodzakelljK om de bal in eigen bezit te houden. Grote trappen van de verdediging uit belanden veelal bii tegenstanders of z\)n ' oor partijgenoten onbehandelbaar Met de beschikbare technische capaciteiten moeten de’gunstigste voorwaarden geschapen worden om de bal in het bezit vm.partijgenoten te doen blijven. Bij kort ' spel zal de bal niet alleen zuiver‘ der kunnen worden geplaatst, ' maar daardoor ook ' ker kunnen worden verder gedij rigeerd. Het feit dat een verdediger in het HSS. vrywel steeds 5 [ partijgenoten dicht in de buurt t heeft, schept de gunstigste voor: waarde voor een goede inleiding E van de aanval in overeenstem-P ming met de capaciteiten onzer Meiers.

Na de inleiding hebben de httt«nelers in samenwerking met o® buitenspelers tot taak de verder op te bouwen, waarbd «een gebruik kan worden aiaakt van binnenspelers. voordelen hiervan z\)n: geen forceerd tempo, geen aanyalsspel dat uitloopt op kort spel door het midden, ontwikkeling van ae aanval in overeenstemming met de aanleg en capaciteiten onze* spelers, waarbij zij in wedstrijdverband hun dribbel- en techniek ontwikkelen en het spel in de breedte wordt gevolgd doo* spel in de diepte. Bij deze gang zal het verrassende ment, dat het Nederlandse valsspel altijd heef gekenmerkt, . tot volle ontplooiing kunnen komen. Alle soorten long-pass?* zullen door het middenblok en (W buitenspelers kunnen worden lanceerd. alsmede combinaties met kw rakter kunnen worden ultg»» voerd. Behalve de permanent® 'dubbele aanvalsspits in de cenw trale sector en de buitenspeler® zullen ook de twee midhalis o® laatste hand kunnen leggen «W de afwerking van de Behalve dat dit aanvalsspel gantwoordt &an het speltype, zal het door zpn men „nieuw gelaat ’ effectief werken, evenals de stopperdefetw -sie dit in de beginperiode d«Mi De tegenpartij is er met op mge* steld en moet aan de hand vaa, de practiik naar tactische wegen zoeken voor een juist antwoord. Wil zijn dan de tegenstander evenwel een zet voor instede van , te figureren als mosterd na de voorgaande artikelen sa-; menvattend moge geconcludeerd, worden dat het HSS in de huldige phase der ploegtactiek doelmatig is en tevens beant-, woordt aan het Nederlandse spel*i type.* Aan de practijk getoetst Md; het oranje-elftal in HSS-formatiei in de volgende opstelling kunnen; optreden]

KRAAK TERLOUW ALBERTS . WIERTZ BIESBROUCK ï HOMMERS BENNAERS ] CLAVAM I VAN MELIS ■ LENSTRA VAN ROESSEL