de hypophysc werden afgescheiden. Door quantitatieve me> tingsmethoden, welke het biologisch onderzoek thans mogelijk maken, is o.a. gebleken, dat gedurende dit tijdperk een vrouw een voCdoende hoeveelheid sexueel hormoon afscheidt, om 30 vrouwen, welke een onvoldoende hoeveelheid van die hormonen bezitten, te kunnen behandelen. De afscheiding der hormonen uit de urine heeft het voordeel, dat door de afwezigheid van tal van stoffen, welke inde klieren en andere organen voorkomen, de zuivering en afscheiding technisch veel gemakkelijker gaat. Het behoeft dan ook geen twijfel, dat zoowel industrieel als in het laboratorium hiervan gebruik zal worden gemaakt. Ook in het plantenrijk heeft men inde laatste jaren stoffen ontdekt, wier werkzaamheid men vroeger niet heeft vermoed en die in vele opzichten overeenstemming vertoonen met de hormonen in het dierlijk organisme. Ook hier zijn het, evenals bij de hormonen, uiterst geringe hoeveelheden, welke physiologisch zulk een groote werkzaamheid bezitten. Het is U bekend, hoe de ontdekking der vitaminen eene wijziging heeft gebracht in onze opvattingen over de voedingswaarde onzer levensmiddelen. In 1910 dacht men nog, dat men met| een eenvoudig optelsommetje van koolhydraten, eiwitstoffen en vet gereed was en toen het volgend jaar door de ontdekking der vitaminen de oorzaken van verschillende ziekten, van ontwikkelingsstoornissen werden verklaard, werden deze grondbeginselen der voedingsieer geheel illusoir. De onderzoekingen der laatste jaren doen wel verwachting koesteren, dat op dit gebied nog veel zal worden verklaard, wat tot heden duister was, vooral nu men verschillende groepen van vitaminen met verschillende physiotogisohe eigenschappen heeft leeren onderscheiden. Men kan deze stoffen als hormonen uit het plantenleven beschouwen en ook hier is het mogelijk, dat een gebrek aan deze stoffen tot degeneratie kan voeren. Evenals een gebrek aan insuline verband houdt met. het ontstaan der suikerziekte, een gebrek aan sexueele hormonen nadeelig werkt op de algemeene ontwikkeling en oorzaak kan zijn van steriliteit. zoo kunnen ook deze plantaardige hormonen bij de diaethetische therapie en bij de behandeling van ziekten van groote waarde zijn. Het pharmacologisch onderzoek, dat zich vroeger bepaalde tot het onderzoek op alkaloïden, glucosiden en ander sterk werkende stoffen, zal inde toekomst ook met deze factoren rekening hebben te houden en het is niet onwaarschijnlijk, dat

575