criene klieren moet eerst nagegaan worden, welke functies de klier bij de stofwisseling in het menschelijk lichaam uitoefent en of deze werking aan een hormoon moet worden toegeschreven. Eerst daarna kan men overgaan tot proefnemingen, om het hormoon zuiver uit deze klieren te bereiden en ten slotte zijn

chemische samenstelling trachten vast te stellen. Van hoe ontzettende beteekenis deze hormonen zijn voor ons geheele leven, blijkt uit de physiologische werking, die reeds één millioenste gram vaneen zuiver hormoon op ons lichaam kan uitoefenen. Deze nieuwe therapie en de resultaten, met zoo kleine hoeveelheid verkregen, doen ons denken aan de moderne atoomtheorie, waarbij minder gelet wordt op de hoeveelheden, waarvan wij uitgaan, maar waarbij meer rekening wordt gehouden met de nog zoo weinig: bekende energie, die van de electronen uitgaat en van hun invloed op de constitutie der elementen. Deze buitengewone physiologische werking kan alleen een verklaring vinden, wanneer wij ons weten te onttrekken aan materialistische opvattingen, waarbij massa, volume en gewicht zulk een grooten invloed op ons denken en voorstellingsvermogen uitoefenen. Bij het onderzoek dezer verschillende klieren is bovendien gebleken, dat, hoewel vele slechts één hormoon vóórtbrengen, daarnaast ook gevallen voorkomen, waarbij meerdere hormonen in eenzelfde orgaan kunnen worden aangetoond. De bijnieren bevatten inde schors een ander hormoon dan het Adrenaline, dat inde mergsubstantie voorkomt. Ook de schildklieren bevatten waarschijnlijk nog meerdere hormonen dan bet zoo intensief bestudeerde thyroxine. De pancreas bevat het insuline, de hypophysen bevatten een speciaal hormoon van de voorlob, naast het hypophysine van de achterlob. De geslachtshormonen zijn verschillend bij mannelijke en vrouwelijke individuen. Ook in thymus, milt, hart, in het slijmvlies van den darm zijn hormonen aangetoond. In 1901 ontdekte Ti aka mi i n e het adrenaline en in 1903 werd het door S t o 1 z kunstmatig bereid. Intusschen heeft men wel kunnen nagaan, hoe inde retort het adrenaline synthetisch wordt opgebouwd, maarde wijze, waarop het menschelijk lichaam deze samengestelde chemische verbinding tot stand brengt, is nog niet voor onze oogen ontsluierd. De kunstmatige bereiding van thyroxine geschiedde in 1926 door Barger en Barrington, waardoor het mogelijk

573