voegen. Het gebruik van secundair natriumphosphaat in bepaalde verhoudingen, het onderzoek der aldus verkregen preparaten en een niet te lange bewaring zullen onvermijdelijk zijn, om volgens de regelen der kunst het beste af te leveren, wat de medicus verlangen kan. Behalve deze waterstofionenconoentratie bepale men ook de isotonie der vloeistoffen, in het bijzonder van die, welke voor intraveneuze injectie dienen, om haemolytische verschijnselen fe voorkomen. Hierover zijn reeds voor een tiental jaren onderzoekingen gedaan door E. I. van 11 al 1 i een werden formules aangegeven, om. in verband met de vriespuntsverlaging, te bepalen, hoeveel zout aan deze oplossingen moet worden toegevoegd, om isotonische vloeistoffen te verkrijgen. Door het toenemend gebruik van geneesmiddelen langs dezen weg, dikwijls omdat eene andere toepassing geen effect heeft, wordt de zorg van den apotheker en zijne verantwoordelijkheid vergroot. Het belang der zieken vordert, dat op deze bereiding en deze aflevering een nauwkeurig toezicht plaats heeft en dat zij slechts wordt toevertrouwd aan hen, die voor deze taak berekend zijn. Wanneer wijden werkkring van den apotheker uit het begin der vorige eeuw vergelijken met den tegen woordigen, dan zien wij, hoe in die jaren, toen de chemische industrie nog niet tot die ontwikkeling was gekomen als thans, de apotheker in zijn laboratorium tal van chemische preparaten, plantaardige extracten, aetherische oliën en andere producten zelf bereidde, welke thans voor een groot deel uit de fabriek worden betrokken. Deze bereiding geschiedt .thans beter en meer economisch in het groot, maarde nieuwe banen der therapie hebben inde laatste jaren voor den apotheker weer nieuwe plichten gebracht, arbeid, waaraan hij zich met zorg en toewijding behoort te geven. Wij merken bij de toename van het specialisme op geneeskundig gebied, dat de toebereiding dér artsenijen veel meerdere zorg vereischt dan in die jaren, toen men nog geen rekening hield met aseptische voorzorgen, met uiterst fijne verdeeling van bepaalde stoffen, met toepassing ■van colloïdale oplossingen, met physische en chemische eigenschappen bij het bereiden van in- en uitwendige geneesmiddelen, oogzalven, oogwaters, subcutane injecties en zooveeü andere geneesmiddelvormen, welke thans worden toegepast. Ook het aantal geneesmiddelen, dat inden tegenwoordigen tijd wordt toegepast, is zeker het 100-voudige van den ge-

571