houden heeft met het nawerken en bestudeeren, in vele gevallen ook het verbeteren, van nagenoeg alle der opgenomen oudere en nieuwe titrimetrische bepalingsmethoden. De door hem daarbij verkregen ervaring is ruimschoots in het boek verwerkt. Dit heeft daardoor, zooals de schr. in zijn voorrede opmerkt, een sterk persoonlijke kleur gekregen. Zelfs in ongewoon hooge mate: bijna geen bladzijde,

waarop niet het eigen, meestal op onderzoek gevestigd, oordeel van den schr. in het voorschrift of inde opmerkingen tot uiting komt. Dit verleent aan de lezing een groote bekoring en zal bij het gebruik veel gemak verschaffen, maar kan in het algemeen het nadeel hebben, dat bij eventueel onjuiste oordeelvellingen zich gemakkelijk voor- en tegeningenomenheden vastzetten, die zeer hardnekkig zijn. De schr. is zich evenwel van zijn verantwoordelijkheid in dezen „durchaus” bewust en men kan met hem instemmen inde verwachting, dat voor menigen lezer het gegeven oordeel waarde en interesse zal hebben. De inhoud van het werk is verdeeld ineen algemeen deel, waarin de apparatuur en de bereiding der titreervloeistoffen en oertiterstoffen, alsmede eenige andere algemeene zaken, besproken worden, en een bijzonder deel. Dit meest omvangrijke deel bevat een kritische bespreking van de meer en minder belangrijke titraties in alle onderdeelen der titreeranalyse, de titanometrie inbegrepen. Men vindt hierin een overvloed van uitvoeringsvoorschriften voor de diverse bepalingen en vele litteratuuropgaven. Hoewel de apotheker, die zich in hoofdzaak bezig houdt met het onderzoek der geneesmiddelen volgens de Pharmacopee, aan het uitstekend overzicht over de titreeranalyse, dat prof. Schoorl in deel Ivan den Commentaar op de Nederlandsche Pharmacopee Ed. V gegeven heeft (pag. 315—386), genoeg heeft, om de tegenwoordige inzichten te kunnen volgen en de nieuwere bepalingen te begrijpen, is toch ook voor hem het werk van Ko 11 ho f f aanbevelenswaardig. Men leert op duidelijke wijze tal van interessante titratie-werkwijzen kennen, zooals b.v. de merkwaardige argentometrische methoden van Fa j a n s met kleurstoffen als indicator, die o.m. de directe bepaling van jodide naast chloride mogelijk maken; de directe titratie van jodide naast bromide en chloride volgens K o 1 tho f f met joodamylum als indicator; de eenvoudigste en vlugste gehaltebepaling van formaline met behulp van natriumsulfiet en thymolphthaleïne volgens Ta u f e 1 en Wagner; de vlugge en gemakkelijke suikerbepaling volgens Willstatter met 0,1 N. joodoplossing; de bepaling van HCN volgens S c h u 1e k, door overvoeren in BrON; de titratie van jodide via joodcyaan volgens Lang; de snelle titratie van Mg, Ca of Al, door neerslaan met o-oxychinoline, en zoo meer. Dit is een kleine willekeurige bloemlezing uiteen overvloed van werkwijzen, die zich nog niet in al onze laboratoria ingeburgerd hebben, en die ieders belangstelling waard zijn. In verhoogde mate geldt dit natuurlijk voor hen, wier analytisch arbeidsveld ruimer is. Zij vinden de tot dusver ineen overmatig rijke litteratuur verspreid liggende gegevens zakelijk geordend en deskundig toegelicht, ineen logisch verband bijeen. De schr. heeft hierbij beknoptheid betracht,

503