waar de alom bekende praeparaten dezer wereldfirma worden gemaakt. Groote deplaceerpotten verwerken de talrijke soorten van vloeibare extracten, die door deze firma worden gemaakt. Mengmachines, walsen en homogenisators verwerken de euthymoltandpasta. Talrijke comprimeerapparaten werpen voortdurend hun duizendtallen tabletten per minuut inde daarvoor bestemde bussen, vanaf de groote bronchial-lozenges tot de allerkleinste soort, voor oogdruppels bestemd. Vernuftig uitgedachte toestellen verwerken de massa’s tot pillen, keratineeren, candeeren of gelatineeren deze, ampullen worden gevuld in vacuo of met automatische vulapparaten. De meest moderne modellen der techniek zijn hier aanwezig, om flesschen te reinigen, kurken te capsuleeren, etiquetten te plakken, vloeistoffen en poeders te verdeden.

Ook hier was ons de meest gastvrije ontvangst voorbereid. Na afloop van ons bezoek wachtte ons een welvoorziene lunchtafel in het paviljoen, waar ’t personeel tusschen de werktijden gelegenheid heeft, den maaltijd te gebruiken en zich te verpoozen. De luncheorr werd afgewisseld dooreen cinematographische film, welke ons het nog veel grooter bedrijf der firma te Detroit vertoonde en de wijze, waarop aldaar sera en vaccins worden verkregen. Na onzen hartelijken dank te hebben gebracht aan onze vriendelijke gastheeren, vervolgden: wij per autocar onzen tocht naar de bekende zeepfabriek van Pears. Ook deze fabriek, eender oudste en meest bekende zeepfabrieken van Engeland, werd bezichtigd. Wij zagen de enorme hoeveelheden vetten en loog, die daar verwerkt worden in reusachtige ketels, om het bekende product te verkrijgen, dat eerst wordt uitgezouten, daarna gekneed en gedroogd, om vervolgens in stangen te worden geperst, die dienen ter bereiding der verschillende soorten. Ook de transparante zeep, die door toevoeging van alkohol en glycerine wordt verkregen, zagen wij in haar verschillende stadia, want eerst na 6 maanden is deze zeep voor den verkoop geschikt. Op Vrijdagmorgen was het bezoek bepaald aan de fabriek van En o s fruit Salt, aan de overzijde van de Theems gelegen. Omstreeks 11 uur was een motorcoach gereed, om ons eerst een gedeelte van Londen te laten zien en daarna te brengen naar de „factory”, waar dit bruisend zout gemaakt wordt. Het merkwaardige hiervan is wel, dat de bakermat van dit „fruitsalt” is te vinden ineen eenvoudige apotheek te Newcastle, waarvan de eigenaar eerst op bescheiden schaal het recept gereed maakte, dat in later jaren zulk een artikel voor de wereldmarkt werd. Zeelieden, die regelmatig Eno’s fruitsalt haalden inde apotheek, brachten het mede op hunne reizen en bevorderden de bekendheid van dit product. Eenvoudig van samenstelling is het geheim van dit succes een zorgvuldige en doelmatige bereiding en een goede verpakking. Ook na jarenlange bewaring behoudt het in tropische landen zijn effervescentie, Wij zagen de vernuftig uitgedachte droogtoestellen, waardoor een absoluut watervrij mengsel van zouten wordt verkregen, het laboratorium, waar grondstoffen en afgewerkt product worden onderzocht, en de automatische vulling der flesschen. Ook hier werden wij na afloop van1 het bezoek op de meest gast-

480