Hiermede naderen wij een andere zijde van het vraagstuk, welke niet langer de bereiding, maar het tut geneeskrachtig doel afleveren betreft, immers hier is en blijft het volle recht des apothekers zich handhaven omdat hij de eenig wettelijk bevoegde distribuant van geneesmiddelen is, omdat van hem, op grond van zijn bevoegdheid, mag en kan worden verwacht en verlangd, dat hij de artsenijen van deugdelijke samenstelling en in deugdelijken toestand zal afleveren. in het algemeen mag men dan ook verlangen dat aan den apotheker de aflevering van geneeskrachtige sera wordt toevertrouwd, maar tevens, dat hij ten volle voor hun deugdelijkheid kan instaan. Deze eisch blijft zich handhaven, ook al is het geheele bedrijf in de handen van den Staat of al staat het onder ambtelijke controle. „De ervaring in andere landen, zeggen Spronck en Hamburger, en ook ten onzent heeft geleerd, dat ook een rijksinrickting slechte producten kan leveren.” 'Met hoeveel warmte van de zijde van den bereider aanbevolen, met hoeveel autoritair gezag als volkomen, neen, als absoluut betrouwbaar aangeprezen, ontheft dit alles den verantwoordelijken apotheker niet, maar voortdurend een oogje in het zeil te houden en zoo noodig zich van de deugdelijkheid te overtuigen. Maar hoe zal hij in staat zijn, deze te beoordeelen? Indien de sera dooreen Rijksinstituut, of dooreen van Rijkswege gesanctioneerd instituut worden bereid, wordt de grootte zijner verantwoordelijkheid natuurlijk belangrijk verminderd, omdat de afleverende inrichting die verantwoordelijkheid grootendeels van hem doet afwentelen. Echter niet ten volle, omdat tusschen het oogenblik van aflevering door het instituut en dat, waarop de apotheker daartoe overgaat een meer of minder lange tijd is gelegen, waarin de zorg voor het intact houden dezer sera aan hem is toevertrouwd. Zijn verantwoordelijkheid begint, zoodra hij de sera, hem door het instituut gezonden, aanvaardt. Inde eerste plaats zou van hem te verlangen zijn, dat hij in staat is, zich desgewenscht te overtuigen, dat de sera zijn die, welke hij heeft besteld en waarvoor ze worden uitgegeven. Een vergissing, bijvoorbeeld in etiketteering, kan hebben plaats gehad, welke op het oog zeker niet is te onderkennen. 'Een dergelijk onderzoek zal nu eens eenvoudiger, dan weder ingewikkelder zijn. Betreft het antitoxische sera, welke slechts door middel van het dierexperiment zijn te controleeren, dan zal die toch voor hem meestentijds bezwaarlijk zijn, betreft het evenwel antibacteriëele sera, dan kan een agglutinatiereactie hem reeds zekerheid verschaffen. Een dergelijke controle dient hij althans te kunnen uitvoeren, omdat hij daardoor zich zekerder moet voelen tegenover de middelen, welke hij heeft af te leveren, maar ook een controle op de steriliteit moet hij zoo noodig kunnen uitoefenen. Er mag dus worden verlangd, dat hij, mede ten opzichte van de controle der vaccins, zich niet onmachtig voelt, maar dat hij in staat is, zoo noodig^-de sterkte ervan te kunnen bepalen der identiteit,
627