en gedispenseert werd het alom bekend en vermaard hulpmiddel Theriaca, of anders gemeenlyk genaamt Veneetscha Theriakel. Ter zelver tijd werd aldaar vertoont een groote wel opgedischte tafel, voorzien met ontrent de tagtig zoo groote als kleine schotelen, waarin de simplicia of droogeryen met de verdere ingrediënten of noodzakelykheden tot deze compositie nodig, elk na zynen aard, zoo aardig en geestig zyn geschikt en gevoegt, dat een ieder, dezelve aanschouwende meent te zien eene tafel, aangeregt met de aangenaamste en delicaatste spyzen, welke en mond en oog konnen vergenoegen. Deze zoo wel toebereide tafel werd als dan eenige dagen ten toon gestelt en van veele voornaame perzoonen bezigtigt”. Tot aan de opheffing der gilden in 1795 bleef het Collegium in het Boterhuis gevestigd. Naast het Boterhuis werd omstreeks het midden der 18de eeuw gesticht de Stads-apotheek, een instelling, waarop ik meen, dat het Gemeentebestuur het recht heeft, trotsch te zijn, in welke meening ik word bevestigd door het oordeel van het lid Uwer Maatschappij Dr. de Waal, die in zijn prae-advies de Haagsche Gemeente-apotheek als voorbeeld voor de geneesmiddelvoorziening van het geheele land stelt. Ook deze instelling weerspiegelt in haren ontwikkelingsgang den groei der natuurwetenschappen in dat zelfde tijdvak en tevens dien van de gemeente ’s-Gravenhage. In 1754 werden behandeld 13603 geneeskundige voorschriften; de onkosten bedroegen dat jaar f2494. In 1925 werden behandeld 269274 voorschriften, en werden tevens verricht een groot aantal onderzoekingen op pathologisch-chemisch, hygiënisch en toxicologisch gebied. De onkosten bedroegen f 128884,18. Dat de onkosten zoo gestegen zijn, is geen reden tot verheuging en zou op zich zelf niets bewijzen, ware het niet, dat deze instelling zich tevens onderscheidt door de groote zuinigheid, die er wordt betracht. Het samentrekken van de gemeentelijke voorziening van genees- en verbandmiddelen en den daaraan verbonden laboratoriumarbeid in één inrichting beteekent een belangrijke besparing en dat die werkzaamheden er niet minder goed om zullen dit waarborgt ons de persoon van het voortreffelijke hoofd der inrichting, de -door allen, die hem kennen, zoo hoog geachte heer Schirm. Ik hoop, mijnheer de Voorzitter, dat op dezen bodem, waar -de pharmacie van ouds zulk een aanzienlijke plaats heeft inge-

896