boden, want niet ongewoon is een, laat mij maar zeggen, minder prettige houding van den huisarts, vooral ten plattelande, tegenover patiƫnten, die zonder zijn advies naar een specialist gaan: meestal wordt ten opzichte vaneen bezoek aan den oogarts en aan den tandarts aan de bevolking de vrijheid gelaten. In Gorredijk, een plaatsje met een zeer weerzinwekkende pharmaceutische geschiedenis, ontvangt de daar bestaande apotheek dan ook nagenoeg uitsluitend recepten van specialisten uit Leeuwarden, want op 5 minuten afstand van de apotheek zijn in dezelfde gemeente, maar zgn. ineen andere plaats, twee apotheekhoudende geneeeskundigen gevestigd. En nu nog wat men inden regel de chemische diagnostiek noemt. Ook op dit terrein zie ik niet in, dat de plattelander moet achterstaan bij den stedeling, of dat hij tevreden moet zijn met een minder goede verzorging dan die, welke binnen bereikbare grenzen kan worden gegeven. Inderdaad valt op dit puntte plattelande zeer veel te verbeteren. Ik zal de laatste zijn, die het den arts na zal houden dat hij, na een lichamelijk en geestelijk dikwijls zware dagtaak, niet zelden voortgezet tot inden nacht, vaak ineen geestelijk en intellectueel niet bovenmatig aantrekkelijk milieu, geen lust meer heeft voor studie en voor bezigheden, welke niet onmiddellijk noodig zijn, of waarvan de resultaten wellicht niet met volle zekerheid direct nuttig effect zullen geven, zooals dat met laboratorium-onderzoek zoo dikwijls het geval is. Maar naast dit begrijpen staat toch ook de overtuiging, dat de diagnostische onderzoekingen, waarop specialisten en ziekenhuizen zeer gesteld zijn, ook haar waarde hebben; voor d!e patiƫnten ten plattelande. En voor vele daarvan kan de apotheek hulp bieden, zooals hier inden Haag en te Middelburg en op andere plaatsen geschiedt. Ook inde verslagen van het Centraal Laboratorium voor de Volksgezondheid kan men de doorslaande bewijzen vinden van het bestaan der behoefte, welke ook de geneeskundige inde algemene praktijk toch wel gevoelt, aan steun op dit terrein. Aldus: een betere verspreiding van de apotheken op het land is nuttig en noodig. Dit is reeds ingezien door den wetgever in 1865, maar zijn goede bedoelingen, neergelegd in het beginsel van de scheiding van de genees- en de artsenijbereidkunst, zijn niet tot haar recht gekomen. Groepen van zuiver financieel belanghebbenden hebben gewrikt en getornd aan het goede beginsel en het resultaat, dat wij nu na 60 jaren krijgen te aan-
875