aangeduid. In zijn eerste publicatieJ) kwam Fede r, op grond van de overweging, dat het vet in vleesch practisch watervrij is en het aanwezige water in vleesch grootendeels is gebonden aan het eigenlijke spierweefsel en dat het watergehalte van vleesch daalt met stijgend vetgehalte, tot de overtuiging, dat tusschen watergehalte en het gehalte aan organisch-niet-vet een eenigszins konstante verhouding moet bestaan. Inderdaad vond hij dit door onderzoek vrijwel bevestigd, waarbij de verhouding werd gevonden tusschen 3 en 4 te liggen, en wel gewoonlijk dichter bij 3, dan bij 4. Deze eerste verhandeling van Feder heeft aanleiding gegeven tot het verschijnen vaneen groot aantal publicaties 2), waarin het Fe d e r-getal zoowel veroordeeld als geprezen werd. Doch het algemeene resultaat is wel geweest, dat de opvatting van Feder is bevestigd. De uitzonderingen, die een enkele maal zijn aangetroffen, bleken, daargelaten onjuiste waarneming of onjuiste interpretatie, door ziekte of zeer bijzondere voedingstoestanden van het slachtvee te zijn veroorzaakt. Hier te lande is door het Vleeschwarenbesluit (Staatsbl. 1924, No. 315) als grenswaarde voor de verhouding tusschen vocht en organisch-niet-vet bij vleeschwaren het getal 4 aangenomen, zelfs in gevallen, waar de vleeschwaar een zeker percentage meel kan bevatten. Hoe de verhouding van Fed er is bij een groot aantal monsters vleesch hier te lande, kan blijken uit de gegevens in Tabel I, waarin onderzoekingen uit verschillende plaatsen en verschillende jaren zijn vereenigd. Opgemerkt zij hierbij, dat onder organisch-niet-vet wordt verstaan 100, verminderd met de som der procenten vocht, vet en asch; ter vergelijking is inde tabel ook het rechtstreeks bepaalde gehalte aan ruw eiwit (N X 6,25) in vele gevallen vermeld. De aanduidingen L 20, H 26 en Z 26 geven aan, dat de onderzoekingen zijn verricht in 1920 te Leeuwarden, in 1925—’26 te Den Haag en in 1925—26 te Zutphen, miet materiaal uit die plaatsen of omgeving. De gevolgde methoden van onderzoek waren voor H26 en Z26 die van het Vleeschwarenbesluit. ‘) Zeitschrift für Untersuchung Nahr. u. Gen.mittel 25 blz. 577 (1913). 3) Zie voor litteratuur: Z. f. Unters. Nahr. u. Gen.mittel 49, blz. 251 (1925).

799