De miaamen die zich onophoudelijk inden dampkring ontwikkelen, deden bij hunne volle werking alsdan de miasmatische aandoeningen ontstaan , die de geheele dierlijke huishouding treffen of zich op enkele inwendige deelen localiseren, zoo als de spijshuis, de lever, de milt enz. Hetzelfde uitwerksel moest nog ontstaan wanneer de miasmen in zulk een overvloed aanwezig waren , dat het ozon , hoedanig zijn hoeveelheid ook ware die inde lucht aanwezig is, onvoldoende bleek te zijn om ze te neutraliseren. Zoodanig zijnde denkbeelden die eerst theoretisch, weldra echter proefondervindelijk de voorstanders van het ozon in hunne onderzoekingen omtrent de geneeskrachtige werking van dit agens hebben geleid. Zien wij nu tot welke resultaten zij gekomen zijn: Het was Schoenbein zelf die het eerst een beroep op de geneeskundigen deed. In vereeniging met dr. Tu n g (van Bale) deed hij opmerken dat in die stad het heerschen der borstziekte en van de griep zamenviel met eene groote hoeveelheid ozon die hij inde lucht waarnam; dergelijke resultaten werden te Berlijn op menschen en zelfs op dieren bekend gemaakt. Maar Schoenbein nam tevens waar, dat het te weinig ozon niet minder waar te nemen uitwerkselen te weeg bracht, dan de overvloed van ozon; hij maakte bekend, dat hij sedert 1848 en 1849, hij het heerschen van ingewands-aandoeningen en van de cholera, de afwezigheid of, ten minsten, eene groote vermindering van ozon had waargenomen. Boec k e 1 stelde , na den Amerikaan Gai 11 ar d , dat het ozon ontbreekt in die streken alwaar malaria en periodieke koortsen heerschen en hij bevestigde, ten gevolge zijner eigen waarnemingen, de beweering van Schoenbein ten opzichte der cholera. Hij merkte op dat de grootste intensiteit van dezen geesel zamenviel met het ozonometrische zero en dat zijn vermindering vergezeld werd door eene evenredige vermindering van de kleuring van het reageerpapier. Be 11 ar d en Hu o tin Frankrijk, Savoyen te Cham-

100