Os oplossing overgoten blijft dit gegloeide zout volkomen ongekleurd. ° Om na te gaan, in hoeverre een overmaat van ammonia bij de praecipitatie, in stede van de afscheiding van calciumhydrophosphaat, die van tricalciumphosphaat zou veroorzaken, werd de voorgaande bereiding herhaald en volgens schema Ade hoeveelheid ammonia verdubbeld. Het mengsel rook er sterk naar wat echter na eenige uren al reeds veel verminderd was. Den volgenden morgen was alles ineen gelatineuse massa veranderd, die geroerd volkomen op dikke stijfselpap geleek. Onder het microscoop bleek het een geheel amorph zout te zijn. Ofschoon met een ruime hoeveelheid water aangemengd, bleef de afscheiding hoogst bezwaarlijk en inde praktijk zeker onuitvoerbaar. Het mengsel werd daarom tot kookhitte verwarmd en eemgen tijd op die temperatuur gehouden, waarbij het gelatineuse bijna doorschijnende voorkomen van het zout gewijzigd werd en de afscheiding toen vrij goed volgde. Het zout werd op een doek verzameld, nauwkeurig afgewasschen, uitgeperst en bij zachte warmte gedroogd. Er was 5,34 dl. uit 6 dl. ossa usta verkregen, die bij verdere verwarming echter 10,7 pet. verloren, welk verlies dus op rekening van aanhangend water zal moeten gesteld worden De opbrengst was nu aan Ca3 (POO 43)3 4,68 dl., wat theoretisch 4,95 had moeten zijn. Het is een sneeuwwit, fijn, amorph poeder, waarvan het volumen, in verhouding tot het calciumhydrophosphaat, staat, als + 3:5, dus belangrijk minder volumineus. Met Ag N 03 sol. overgoten wordt het zout intensief geel gekleurd. De oplosbaar-22 1 heidin water bleek mii = . J 100,000 Volgens Voelcker *) bedraagt dit cijfer voor het versch gepraecipiteerde zout. Ik bepaalde de oplosbaarheid van beide zouten, het calciumhydrophosphaat en het tricalciumphosphaat, door van ieder, 5 dl. met 100 dl. zuiver water, in gesloten flesch, gedurende een tweetal dagen bij een gemiddelde temperatuur van 15° C., onder herhaald schudden te laten staan, daarna door uitgewasschen Zweedsch filtreerpapier nauwkeurig af te filtreeren, de volkomen heldere oplossing in stofvrije ruimte uit het waterbad te verdampen en het terugblijvende tot constant gewicht uitte drogen. De oplosbaarheid van beide calciumphosphaten in zoutzuurhoudend water werd tevens beproefd door van beiden 1 dl. met 15 dl. 3 pet. HCI.-water te vermengen. Bij het calciumhydrophosphaat volgt de oplossing snel en volkomen. Bij het tricalciumphosphaat daarentegen was deze, ook na dagen lang staan, niet geheel gevolgd. Al deze feiten spreken, naar ik meen, op overtuigende wijze in het voordeel van het calciumhydrophosphaat, terwijl ik vertrouw met dezen arbeid te hebben aangetoond, dat onze Pharm. ongetwijfeld dit zure zout van de formule: Ca H P 0\ 2 H2 O verlangt en tevens resumeer, dat dat het in Europa gebruikelijke calciumphosphaat is, zooals het door de Pharm. Germanica, Austriaca en Helvetica wordt verlangd en door de British Pharm. en de Codex franqaise wordt bedoeld. De voorschriften van deze twee laatstgenoemde Pharm., het dient hierbij vermeld, wijken echter in zooverre ook nog van onze Pharm. af, dat zij voorschrijven het gepraecipiteerde calciumhydrophosphaat bij hoogere dan normaal temperatuur af te wasschen. Immers de British Pharm. laat het afgescheiden zout met kokend water uitwasschen, terwijl de Codex na de praecipitatie voorschrijft; nOn fait bouiüir une minuie". Het bleek mij bij opzettelijk onderzoek, dat deze omstandigheden zonder invloed op het kristallijne calciumhydrophosphaat verloopen, waarbij ik echter tevens bemerkte, dat het bij- het uitdrogen, reeds bij de temperatuur van het waterbad, zijn 3 mol. kristalwater grootendeels kan verliezen. Het voorschrift onzer Pharm. behoeft op grond van de hier medegedeelde ervaring slechts eene geringe wijziging: I°. moet de hoeveelheid water ter verdunning der oplossing van de ossa usta in zoutzuur minstens verdubbeld worden. 3°. moet het cijfer achter de ammonia vervallen. De hoeveelheid ammonia immers kan, ter verkrijging der zwak alcalische reactie, nimmer worden aangegeven, tenzij men kon uitgaan van ossa usta, die volkomen identisch waren. Dit juist is nooit het geval. Waarschijnlijk heeft vooral de temperatuur bij het wilbranden daarop grooten invloed. Zeker althans is het dat zij nu eens meer, dan minder gemakkelijk door HCI worden aangetast en de oplossing dientengevolge meer of minder vrij zuur zal bevatten, dat echter, al naarmate de verwarming langer of korter en meer of miuder intensief is voortgezet, ook in meerdere of mindere mate in het vocht aanwezig zal zijn. Bij eene revisie onzer Pharm. zou het echter, op grond van de door mij verkregen ervaring, naar mijn bescheiden meening, *) Wuitz, Dictionaire de Chimie T. I.

de overweging waard zijn, om het verouderde voorschrift met ossa usta op te ruimen en de minder omslachtige bereiding der Pharm. Germanica c. s. er voor ia de plaatste stellen. ° Amsterdam, 13 Dec. ’76. Tijdens mijn verblijf te Amsterdam werd mij door mijn vriend Stoeder het bovenstaande artikel in manuscript vertoond en maakte het een onderwerp uit van wetenschappelijke gedachtenwisseling. Nadat het indruk verschenen was en ik het op mijn gemak kon nagaan, werden verschillende bijzonderheden daarop betrekking hebbende, door ons schriftelijk behandeld. Ik verzocht en verkreeg van den S. eene hoeveelheid van de door hem gebruikte ossa usta, om de bereiding te herhalen en vanuit mijn standpunt na te gaan. Mijne bewerkingen zijn nog niet geheel afgeloopen en de noodige tijd voor drogen ontbreekt mij om mijne bevindingen in dit nommer mede te deelen, waarbij’ zich nog plaatsgebrek voegt. In het volgende hoop ik mijne resultaten aan de lezers te kunnen mededeelen. Redacteur. Zwolle, 14 Januari 1877. Weledele heer! In onze laatste vergadering kwam ter sprake de berekening van recepten en was de zienswijze daarover verschillend, wat betreft de berekening van 100 Mllgr. en 1 gr. van hetzelfde artikel. Eenige leden meenden dat, indien er 3,4 en meer Mllgr. wordt voorgeschreven, telkens moet verdubbeld worden; bijv. 100 Mllgr. staat op 5 ets., dan te berekenen voor de 200 10 ets., voor de 300 15 ets. enz., totdat er 1 gram uitgetrokken staat en zoo ook met 1 gr. enz. Anderen meenden dat uwe bedoeling was van 1 tot 100 Mllgr. tot den opgegeven prijs te berekenen en van 100 Mllgr. tot 1 gram naar evenredigheid van den prijs bij 1 gram voorgeschreven. Daar die verschillende zienswijze ook elders plaats kon hebben en zulks natuurlijk een groot verschil van prijs zoude veroorzaken, vonden wij het raadzaam uwe opinie daarover in te winnen en verzoeken u daarom beleefd ons die in uw geacht Weekblad mede te deelen, opdat alle collega’s hier te lande daarmede in kennis worden gesteld en daaromtrent geene vergissingen mogelijk zijn. Hoogachtend heb ik de eer te zijn UEd. D. W. Dienaar, A. C. v.d. Bijxlaakdt, Secretaris der Apothekers Vereeniging. Mijne bedoeling is uitgedrukt blz, 4 van de Proef onder 1 in deze woorden : //Bij veelvouden der aangegeven hoeveelheden //den pi ijs niet hooger te doen stijgen dan bij de tienvoudige //hoeveelheid opgegeven is.” In antwoord op bovenstaand schrijven wil ik, om misverstand te voorkomen, mijne meening echter °-aarae nader ontwikkelen. Bij veelvouden bijv, bij 200, 300, 400 milligr. enz. wordt de twee-, drie-, viervoudige prijs van de 100 milligr. bedoeld. Gesteld voor de 100 milligr. staat staat 10 ets., dan worden de 200 milligr. 20 ets., de 300 milligr. 30 ets., de 400 milligr. 40 ets. enz. Wordt bij deze vermenigvuldiging echter de prijs hooger dan voor de 10 voudige hoeveelheid, in ons geval 1 gram,° is opgegeven, dan wordt de prijs gesteld, die onder 1 gram geplaatst is. Bijv. is voor 1 gram 80 ets. gesteld, dan wordt de prijs voor de 800 en 900 milligram eveneens 80 ets. en niet het multiplum van 10 ets. voor de 100 milligram, omdat anders de mindere hoeveelheid eene meerdere in prijs zou kunnen overtreffen. Bij de opgegeven prijzen zal eene dergelijke bepaling geen bezwaar ontmoeten en de moeite van het afwegen blijft dezelfde. Hetzelfde stelsel is voor elke gewichtseenheid boven de pagina gevolgd. Inde praktijk heb ik opgemerkt, dat men in enkele gevallen, waar om bijzondere redenen het verschil tusschen den prijs van de lagere en hoogere 10 voudige hoeveelheid niet genoeg bedraagt, zoodat men bijv. reeds bij de 5 voudige hoeveelheid van het laagste cijfer het maximumcijfer bereikt, verplicht is, eenige consideratie te gebruiken en alsdan een breuk boven de helft van den hoogst gestelden prijs moet kiezen, Bij eene latere uitgave van het werkje wensch ik in die enkele gevallen ook den prijs voor de halve tienvoudige hoeveelheid daarbij te voegen. q. De officier van justitie te Amsterdam heeft de aandacht gevestigd op ingevoerd semen anisi, verontreinigd met semen conii. Was vroeger ingevoerd, op gelijke wijze verontreinigd, anijszaad afkomstig uit Eusland, thans uit Alicante. Volgens eene mededeeling van den heer P. Harting in het Vtrechtscfi Dagblad, waarin aan de vroeger herhaald voorgekomen en niet geringe schadelijke verontreiniging (geen vervalsching), soms ten bedrage van 33 pet., herinnerd wordt, houdt sinds 1863 de regeering te Triest, ingevolge eene klacht van ons gouvernement, toezicht op de verzending van dit handelsprodukt.