gedurende vele weken lang geene gisting inde oplossing van druivensuiker; eindelijk nam zij een aanvaug, waarbij al de magnesia onder sterke ontwikkeling van bellen inde hoogte gedreven werd. De reuk was niet zoo onaangenaam als zulks met kleiaarde het geval is , en bezat eerder iets ooftachtigs. De vloeistof wordt echter door vliegen vermeden. Kleiaarde, in eene zuivere oplossing van druivensuiker gebragt, verwekte daarin ook zonder gist de wijngisting en deze eigenschap bezat zelfs de uit aluin gepraecipiteerde en goed met water uitgewassehen aarde en wel in hoogen graad. De gisting had plaats onder ontwikkeling van gasbellen, uit de op den bodem liggende kleiaarde, onder ontwikkeling van een eigenaardige, laffe, dierlijke reuk. Deze reuk schijnt te bewijzen, dat de kleiaarde mikroskopische dierlijke ligchaampjes bevat, hetzij dat die slechts de hulsels van dierlijke organismen zijn, of dat de kleiaarde deze om hare eigenschap om lucht op te nemen en ingesleten te houden in onontleeden toestand bevat. Door deze eigenschap zou ook haar gisting verwekkend vermogen verklaard worden. Dat deze organismen overigens niet door het zwavelzuur bij de aluin-vorming ontleed worden, spreekt voor hunne kleinheid. Werd wijnsteenzuur bijgemengd, zoo volgde er geene gisting, waarschijnlijk dewijl deze verhinderd werd door de gevormd wordende wijnsteenzure aluin-aarde; echter werd de vloeistof toch troebel en er scheen suiker in slijm ontleed te worden. {Journal für praktische Chemie 1861, No. 7, S. 453.) Spiritus Russicus. In sommige streken van Duitschland is de zoogenaamde Bussische spiritus een zeer gezocht handelsartikel. Zij wordt vrij algemeen gebruikt bij rheumatismus, verlamming enz. als inwrijfmiddel. De mededeeling van dit en volgende voor-

214