over die, welke ieder persoonlijk werden aangeraden, 't geheel toegelicht meteenige teekeningen. Deze vei handelingen in 't gemeenteblad treffen, zooals vanzelf spreekt, voornamelijk de vreemdelingen-bevolking van de nederzetting, die daardoor in staat wordt gesteld zelf in vele gevallen de handen aan de ploeg te slaan. Ook ziet men dan in, dat t wel degelijk zijn nut kan hebben om, voor men een huis huurt, eerst den Health-Officer om een gèzondheidsondeizoek te verzoeken, zooals ook steeds van wege den gezondheidsdienst wordt aangeraden.

Deze stukjes in „The Municipal Gazette" worden dus o.a. ook gelezen door hen, wier verstandige medewerking van het hoogste belang is bij wat men hier dan noemt „The Permanent Rat-proofing of the Settlement". Dit gebeurt n.I. uitsluitend in overleg met de huiseigenaars. Het gezegde „No Rats: No Plague" en „A House tliat is rat-proof is plague-proof" is algemeen aangenomen als werkbasis voor de heele pestbestrijding en bij alle gelegenheden kan men deze spreuken in de Gazette en op andere plaatsen vermeld vinden, gedachtig aan het „frappez toujours".

Reeds dadelijk, nadat het geval van pest in het Noordelijke District van het Settlement in 1910 was opgetreden en men inzag, dat het groote gevaar voor Shanghai gelegen was in de invasie van ratten uit het Chapei-district, werd begonnen met het maken van een barrière van ratten vrije huizen, die minstens 250 voet breed moest zijn. Toen in 1911 de pest in Chapei zich begon uit te breiden, was een groot deel van deze barrière al klaar (zooals op het kaartje over 1911, waar de rattenvrije huizen gearceerd zijn aangegeven, blijkt), 't Werk werd krachtig voortgezet, zoodat aan 't eind van 1911 in deze streek reeds 2433 huizen „permanently rat-proofed" waren, per huis iets minder kostend dan $ 15.— (ongeveer ƒ 18.—). Gevolg van dit werken was al dadelijk, dat de pest binnen de grenzen van het Settlement geen vasten voet kreeg en 't bleef bij enkele