Bij twee van drie personen, gevaccineerd gedurende het bloeistadiuin der ziekte, kwamen normale entpokken op, bij een dezer onder lichte verhooging der reeds normale temperatuur.

Ook onder de nieuw gevaccineerden deden zich enkele gevallen voor.

Deze feiten leidden tot de opvatting, dat hier een van pokken (variola vera) verschillende ziekte in het spel was, welke opvatting eenigen steun vindt in de.mededeeling van Dr. Nijland Geneesk. Tijdschr. v. Ned.-Indië deel 50 blz. 42, waar gelijksoortige gevallen beschreven worden.

Er zijn verschillende pokachtige ziekten beschreven, de meeste in de handboeken van Mense en Scheube te vinden.

De Sagana pokken schijnen naar de beschrijving van Plehn heviger ziekteverschijnselen te verwekken. Over Amaas of Kafir Milkpox in Zuid Afrika kon ik geen nauwkeurige gegevens vinden. Deze ziekte schijnt veel overeenkomst met de vorige te vertoonen.

Zeer veel gelijkenis met onze patienten bieden de lijders aan Pockie, in Duitsch Zuidwest Afrika, waarbij echter nooit een recidief werd waargenomen. Vooral het zwarte plekje, dat af en toe achter blijft, als nl. het korstje niet afvalt, is opmerkelijk. De varioioid varicella in Trinidad (waar ook veel Britsch-Indiers zijn) hebben met onze gevallen wel iets gemeen, doch de uitslag treedt ook sterk aan de extremiteiten op en er worden meer complicaties beschreven. Hetzelfde geldt voor de pokken te Windhuk Z. (Archiv f. Sch.- und Tropenhyg).

Er werden te Balik Papan alleen Lascars aangetast, waarbij echter in het oog gehouden dient te worden,, dat deze geheel afzonderlijk van de andere arbeiders leven.

Beslissend voor de vraag, of deze ziekten iets met pokken te maken hebben, kan natuurlijk slechts het vinden vaneen verschillende of dezelfde ziekte-oorzaak zijn.