Aan- Morbidigetasten. teils %.

Gemiddeld aantal niet-gevaccineerden. . 128631 879 0,68

Gemiddeld aantal gevaccineerden methet

Duitsche vaccin. . . 24864 125 0,50

Gemiddeld aantal gevaccineerden methet

Engelsche vaccin . . 5106 16 0,31

Deze berekening heb ik in mijne oorspronkelijke publicatie opzettelijk niet uitgevoerd, omdat zij mij voor mijn doel van weinig belang leek. Immers ik gebruikte als maatstaf van beoordeeling voor de werking van het vaccin niet de morbiditeitscijfers; aan den anderen kant heb ik deze evenwel toch niet geheel buiten beschouwing willen laten, doch ze zoo gunstig mogelijk berekend voor de waarde van het vaccin (0,26°/0 resp. 0,16% voor de beide rubrieken gevaccineerden tegen 0,86 voor de niet-gevaccineerden) en in al gemeen en zin door het opsommen van de verschillende bronnen van fouten in het licht willen stellen, dat wanneer deze fouten zouden zijn geëlimineerd, het verschil tusschen de morbiditeitscijfers der niet- en wel-gevaccineerden zou verdwijnen '). Tot deze zienswijze wettigde het nagenoeg ontbrekend verschil tusschen de mortaliteitscijfers der gevaccineerden (Duitsche vaccin) en der niet-gevaccineerden, terwijl de getallen,

Zooals men ziet, heb ik hiermede niets te veel gezegd, daar alléén door het uitschakelen der factoren, sub a en d genoemd, blijkt, dat het morbiditeitscijfer der niet-gevaccineerden daalt van 0,86°/o tot 0,68%, dat der gevaccineerden met het Duitsche vaccin stijgt van 0 26% tot 0 50% en dat der gevaccineerden met het Engelsche vaccin stijgt van 0,16% tot 0.31%.