„evacuation may sometimes produce rapidly fatal collapse, „leaving 110 time for transfusion. (blz. 184).

De bloeddruk werd door mij niet bepaald, omdat deze bepaling niet mijn dagelijkscli werk is en dus de gevonden waarden toch door mij niet als indicator der behandeling mochten worden gebruikt. Ik bepaalde slechts het s. g. van het bloed, dat volgens eene latere publicatie van Rogers (Cholera at Palermo, British medical journal Nov. 18. 1911) ook voldoende is. Deze bepaling beschrijft Rogers aldus : A „number of solutions of glycerine and water are prepared, pre„ferably at about the mean temperature of the place in which „tliey will be used. Tlieir specific gravities should represent „every other degree from 1040 to 1076, a stock solution of „each being kept in stoppered bottles. From these a series „of small stoppered bottles, holding a few drachms each, „are fiiled, duly labelled, and fitted in a small box, the „whole being easily made for a few shillings. The estima„tion can now be rapidly carried out at the bedside by „placing a small drop of blood, by means of a capillary „tube, in the middle of one of the bottles of glycerine „solution of about the specific gravity which is expected to „be found. If it rises, it is lighter than the fluid and another „drop is placed in a bottle of lower specific gravity, or „vice versa, until the one in which it just floats for a second „or two is found, or it lias been noted to rise slowly in „one and sink in the next one, in which case the correct „figure will be between those on the two latter bottles. „With a very little practice the estimation does not take „more than two minutes and it affords invaluable guidance „in the treatment of cholera" (blz. 153). Het soortelijk gewicht der glycerine is 1,230— 1,235, zoodat de verschillende oplossingen kunnen worden samengesteld. De bepaling van het s. g. van het bloed met deze glycerine-oplossingen is theoretisch onzuiver, doch voor practische doeleinden is de methode zeer bruikbaar. Een ander bezwaar is, dat de