woningen waren geëvacueerd. Met het oog op de negatieve phase werden zij eerst gevaccineerd, nadat uit eene vijfdaagsche observatie in speciaal daarvoor ingerichte barakken met zekerheid gebleken was, dat zij niet in het incubatietijdperk der ziekte verkeerden. Na de vaccinatie keerden zij dan naar hunne inmiddels duchtig gereinigde en ratvrij gemaakte woningen terug. Waar nu èn de woningverbetering èn de evacuatie van personen uit besmette haarden gebleken zijn, onschatbare middelen ter bestrijding te zijn, door welke het steeds is mogen gelukken, de meest hevige explosie's der ziekte direct te stuiten, daar is het zonder betoog volkomen duidelijk, dat hierdoor het morbiditeitscijfer der gevaccineerden ontwijfelbaar is moeten worden verlaagd.

c. In de periode, waarin de ziekte het hevigst heerschte (Mei en Juni) is het aantal der gevaccineerden te klein geweest om, in verband met het sterk locale karakter, dat de pest steeds heeft vertoond, hieruit juiste gegevens te kunnen putten. Juist toen het aantal gevaccineerden zóó groot werd, dat deze fout zou kunnen worden geëlimineerd, was de ziekte sterk aan het afnemen (Juli). Dat deze laatste bron van fouten eene groote rol speelt, moge blijken uit het volgende.

Tot 1 Juli bedroeg het

Aangetasten

Aantal gevaccineerden met het Duitsche vaccin 15531 22

Aantal gevaccineerden met het En-

gelsche vaccin 3300 0

STAAT.