Indien slechts de zijwanden en deuren voldoende waren afgesloten, leverde liet open dak vooral bij weinig wind geen bezwaar, mits de uitmonding van de aanvoerpijp van liet door het toestel geproduceerde S02 gas niet boven in de te claytoneeren ruimte uitkomt, doch onderin op de hoogte van den vloer. In dit geval vult het S02 gas, dat veel zwaarder is dan de lucht, de ruimte langzaam op, en verdringt de lucht in het vertrek naar boven. De grens van S02 gas en lucht is b.v. door een glazen raam van buiten af gemakkelijk te contröleeren. leder uur ziet men het stijgen. Eindelijk stort het gas over den muur vlak onder het dak als het water over den rand van een overvulden beker.

Bij eenigen wind is dit verschijnsel niet waar te nemen; de S02 walmt dan naar buiten.

Als middel tot verdelging van ratten moet dit claytoneeren niet worden beschouwd. Als geen bijzondere voorzorgen genomen worden, kunnen ratten langs het dak ontvluchten. Door uitgezette posten werden zulke eventueele vluchtelingen opgewacht; voor zoover mij bekend is, werden echter nooit levende ratten gezien. Het maakte telkens den indruk, dat de rattebevolking in huizen, waar menschenpest voorkwam, uitgestorven was. Dat dit inderdaad het geval is, daarvan hebben de resultaten bij het onderzoek naar rattenesten in niet en in wèl geinfecteerde kampongs een duidelijk inzicht gegeven.

Te Kalibakar (400 inwoners), dat niet geïnfecteerd was, werden gevonden 228 nesten met 107 levende en 11 doode ratten. Kampong Radjak, dat wel geïnfecteerd was, heeft 179 inwoners; daar werden gevonden 72 nesten met geen enkele levende rat en 24 doode ratten. Beide kampongs werden door dezelfde brigade onderzocht.

Om de met goederen overvulde Chineesche huizen, zonder ze leeg te halen van ongedierte te bevrijden, is het claytoneeren zeer aan te bevelen. Na afloop wordt in het huis