iedere maatstaf ter beoordeeling van de verkregen resultaten ontbrak, voor alle dezelfde behandelingswijze voorschrijven. Daar waar men in staat is den invloed der therapie op den lijder met de W as se r 111 an n sc h e reactie te controleeren, is dit generaliseeren niet meer noodig, een zaak van groot belang. De bij herhaling langdurig voortgezette kwiktherapie is toch voor vele lijders volstrekt niet van belang ontbloot. Het zal daarbij ook blijken, dat het in sommige gevallen niet gelukt een positieve reactie in een negatieve te veranderen. Zoodanige gevallen worden door Citron tot de lues maligna gerekend. De ervaring heeft geleerd, dat hel hardnekkige aanwezig blijven der positieve reactie bijna altijd een gevolg hiervan is, dat in den aanvang der ziekte niet onmiddellijk met de noodige energie is ingegrepen: hoe later de specifieke behandeling wordt ingeleid, des te moeielijker lukt het de positieve reactie te doen verdwijnen. Daarentegen zegt Citron '): »Je früher die Quecksilbertherapie eingesetzt hat, je langer sie fortgesetzt wurde, je haüfiger sie wiederholt ist, je zweckmassiger die Applikationsform war und je kürzer die Frist seit der letzten Kur ist, desto geringer wird der Antikörpergehalt, desto haüfiger ist er gleich O."

Het spreekt natuurlijk van zelf, dat een negatieve reactie in de latente periode alleen dan beteekenis heeft, wanneer die bij herhaald onderzoek b.v., met tusschenpoozen van 2—3 maanden, blijft voortbestaan en er geen klinische verschijnselen zich voordoen, die met deze negatieve reactie in strijd zijn. Is dit laatste het geval, dan zou het achterwege laten van een specifieke kuur noodlottige gevolgen na zich kunnen slepen. Blijkt, dat een negatieve'reactie in een positieve is omgeslagen, dan moet ook dit als een recidief worden beschouwd en met de behandeling niet op klinische verschijnselen worden gewacht.

') Citron. Ueber die Grundlagen der biologische» Hg-therapie. Med. Klinik 1909, No. 3.