diagnose noodig is, wil men niet min of meer in den blinde werken.

Over het effect ervan is nog niet goed te oordeelen. F. Fischer ') o. a. paste het toe in een epidemie van zevenentwintig gevallen. Bij tweeentwintig werd serum ingespoten; daarvan herstelden veertien. Dat is dus een mortaliteit, overeenkomende met de lagere cijfers bij epidemieën, die zonder serum behandeld zijn. In Fischer vindt het serum een pleitbezorger. Overigens schijnt het meer tegen- dan voorstanders te ontmoeten.

') Sammlung klinischer Votrage, Neue Folge. N°. 588.