Zoo voorzichtig mogelijk werd dus, onder den invloed van het Collegium Naturae Curiosorum, der geleerde wereld medegedeeld hetgeen haar door Cleijer zorgvuldig was verzwegen.

Maar hoe was Cleijer toch iu het bezit geraakt van Boym s geschriften? Een vingerwijzing dienaangaande geeft het extract uit een brief van Rumphius aan Jacob de Vicq, gewezen secretaris van Justitie op Ambon, d. d. Amboina 18 Augustus 1682, welk extract is opgenomen in het „Museum Museorum" van Valentini (Frankfort 1704, Duitsche uitgave). Daarin vindt men den volgenden passus: „Die „Sinesische Pulsz-Fiihlung hab ich gehabt und zwar mit „Sinesischen und Lateinischen Buchstaben beschrieben. „Weilen sie mir aber nicht dienete, hab solche vor einigen „Jahren an D. Cleijern überlassen". (') Zeer waarschijnlijk zullen dit de geschriften van pater Boym geweest zijn. Een nadere aanwijzing hoe Rumphius weder op zijn beurt in het bezit daarvan was gekomen, is vermoedelijk af te leiden uit een noot op pag 8 van „Rumphius Levensloop" door Mr. J. E. Heeres in het „RuMPHius-Gedenkboek". In deze noot leest men, dat de Gouverneur van Ambon bij brief van 20 September 1672 aan de Regeering te Batavia acht chineesche boeken zond, door Rumphius gekocht op de vendutie van wijlen den oud-Gouverneur Marville,

(1) .Michel Bernard Valentini 1657 —1729 Hoogleeraar in de physica. en later in de medicijnen te Giessen, was lid itevens adjunctus van liet Collegium Naturae Curiosorum. Hij heeft verscheiden werken op natuur-en geneeskundig gebied geschreven, maar vooral maakte hij naam door zijn ,,.Museum iMuseorum*, een uitgebreid werk over de materia medica, en waarin ook extracten uit Oost Indische brieven en rapporten van verschillende personen zijn opgenomen. De eerste tDuitsche uitgave van dit werk, dat meermalen, zoowel in tLatijn als in het Duitsch, werd herdrukt, dateert van 1704. Onder de Oost Indische brieven in Valentini's „Museum ' zijn twee brieven van Rumphius aan Willem ten Rhijne uit de jaren 1683 en 1687, beide handelende over in hoofdzaak botanische onderwerpen.