eene vertaling van ten Rhijne's „Japansche observaties" omtrent de theeplant, de bereiding en het gebruik der thee en de invloed van dit genotmiddel op het menschelijk organisme.

Overzien wij nu vorenstaande lijst van ten Rhijne's geschriften, dan mag als vrij waarschijnlijk worden aangenomen, dat zijne hier gereproduceerde beeltenis zal ontleend zijn aan de Londen'sche uitgave van het jaar 1683 der „Dissertatio de arthritide, mantissa schematica de acupunctura, etc". In aanmerking nemende de beperkte communicatie tusschen Indië en Europa destijds, en den langen duur der reis. stemt deze aanname ook met het tijdstip (omstreeks 1681), dat het portret te Batavia moet zijn vervaardigd.

Alvorens de werken door ten Rhijne ons nagelaten verder te beschouwen, volge thans eerst de beschrijving van zijn leven, voor welke beschrijving de gegevens door mij grootendeels zijn ontleend aan het oud archief te Batavia (!) en voor een kleiner gedeelte aan de ter plaatse te vermelden schaarsche berichten in de litteratuur omtrent dezen verdienstelijken Nederlander.

\\ illem ten Rhijne dan, of, zooals hij zelf schreef. Wilhem ten Rhijne (zie hiernevens het fac-simile zijner naamteekenin_) werd in 1647 te Deventer geboren. De aanname van 1647 als het jaar zijner geboorte is gegrond op de aanteekening omtrent den leeftijd van ten Rhijne in het Album Studiosorum der Leidsche Hoogeschool, waar staat \ermeld, dat hij op het tijdstip zijner inschrijving als medisch student (nl. 3 .Waart 1668), 21 jaar oud was.

\ an zijn ouders is mij niets bekend, en omtrent zijn

( ) Te dezer plaatse zij het mij veroorloofd mijn hartelijken dank te betuigen aan Dr. F. de Haan, Lands Archivaris te Batavia, voor diens hooggewaardeerde hulp en nimmer verflauwende belangstelling bij mijne nasporingen in het aan zijne zorgen toevertrouwde belangrijke archief.