in het zoutland van Sampang, kosteloos chinine verstrekt.

In de afdeeling Pamekassan kwamen mede het geheele jaar door vrij veel koortsen voor. Gratis-verstrekking van chinine had eveneens in den oost-moesson in ruime mate plaats.

Buitengewone maatregelen werden genomen in de onderdistricten Tlanakan en Pademawoe, waar eveneens voor de gratis-verstrekking van chinine magangs werden aangesteld.

In elk der genoemde onderdistricten waren drie magangs werkzaam van Augustus 1909 tot en met 8 November 1909 van het verslagjaar.

Cholera kwam niet voor.

Gedurende het verslagjaar deden zich enkele gevallen van pokken, meestal waterpokken, voor in alle afdeelingen; in de afdeeling Soemenep het sterkst.

Maatregelen tot isoleering in daartoe opgerichte barakken der lijders aan echte pokken werden, waar noodig, genomen, terwijl vaak revaccinaties op groote schaal werden verricht.

In de Kangean-archipel kwamen in het verslagjaar weder vrij veel gevallen van buikziekte (dysenterie) voor, doch een bepaalde epidemie heeft er niet geheerscht.

Huid- en oogziekten werden nagenoeg in alle afdeelingen aangetroffen en wel als gevolg van onreinheid en van de kalkhoudende stofwolken, die gedurende den oost-moesson door den wind werden opgedreven.

Pamekassan. De gezondheidstoestand der bevolking werd ook dit jaar weder beheerscht door malaria.

Het microscopisch onderzoek bracht aan den dag, dat hoofdzakelijk tertiana voorkwam.

Een onderzoek van eenige honderden Inlanders in de desa's van de afdeeling Sampang, waar de meeste malariagevallen voorkwamen, leerde, dat 80°/0 een vergroote milt hadden.

Verslaggever teekent aan: „Het komt mij voor, dat, waar de malaria zoo tal van personen heeft aangetast, welke