de maand Juli 1909 het aantal koortsgevallen betrekkelijk snel toenam, werden cliininetabletten gratis aan de bevolking verstrekt.

In het geheel werden 15501 personen door koortsen aangetast, waarvan 14347 herstelden en 1832 overleden.

Oogaandoeningen, vooral granuleuse oogbindvliesontstekingen, komen in deze afdeeling veelvuldig voor; het meest in het district Soemberwaroe.

De poliklinieken werden dit jaar veel drukker bezocht dan verleden jaar.

Djember. Ook dit jaar had de bevolking weer veel te lijden van malaria. Mocht de mortaliteit en morbiditeit dezer ziekte dit jaar iets minder zijn, toch bleef de gezondheidstoestand, wat malaria aangaat, in het Djembersche ongunstig. Vele gevallen van pemicieusen aard werden gerapporteerd. In de Inlandsche ziekeninrichting kwamen vele Inlanders onder behandeling, lijdende aan malariacachexie; vooral trad daarbij anaemie en miltvergrooting op den voorgrond. Enkele malen werd ook levercirrhose met ascites waargenomen, duidelijk afhankelijk van malaria.

Twee gevallen van febris biliosa haemoglobinurica werden waargenomen, die beide lethaal verliepen.

Zoowel door het bestuur als door de ondernemingen werd gratis chinine verstrekt, meestal in den vorm van gesuikerde chininetabletten, die zeer in den smaak vielen.

Dank zij de, op groote schaal verrichte, revaccinatie in de jaren 1907 en 1908 was het aantal pokkengevallen dit jaar belangrijk minder. In den laatsten tijd werden slechts 2 gevallen per maand gerapporteerd. De epidemie kan dus zoo goed als geweken beschouwd worden. Choleragevallen werden niet geconstateerd. Beri-beri en lepragevallen kwamen niet onder behandeling. Enkele Inlanders werden door slangen gebeten; serumbehandeling bleek onnoodig. Allen genazen. Urethritis gonorrhoica komt veelvuldig voor onder de Inlandsche bevolking en evenzoo