dan tot krankzinnigheid kan voeren; gegevens hieromtrent uit onzen archipel ontbreken, voor zoover mij bekend, geheel.

In Griesinger's ') handboek over de pathologie en therapie der psychische ziekten beschrijft hij een paar gevallen, waaruit duidelijk blijkt, dat de geestesstoornis komt en gaat met den malaria-aanval.

Ook Kraepelin 2) maakt hier melding van, doch wijst er tevens op, dat intermittens-deliriën met epileptische aequivalenten kunnen worden verwisseld.

Ziemann wijst in Mense's 3) handboek er op, dat bij de acute malaria-infectie, de psychose een maniakaal karakter heeft, gepaard aan hallucinaties.

Slaan wij de jaarverslagen van het krankzinnigengesticht te Buitenzorg op, dan blijkt daaruit, dat van de zieken, welke gedurende de jaren 1892— 1893 en 1900 aldaar waren opgenomen (van de andere jaren ontbreken gegevens) totaal 356 patiënten, slechts bij één de diagnose „malariapsychose" met zekerheid kon worden vastgesteld, terwijl in de verslagen van het gesticht te Lawang, loopende van 1902 t/m 1905 deze diagnose geheel niet voorkomt. Daarentegen vinden wij van het gesticht te Buitenzorg 30 gevallen door koortsen veroorzaakt en is dit cijfer voor Lawang 108 op de 949.

Wat deze koortsen geweest zijn, is uit den aard der zaak niet na te gaan. Zeker is het echter, dat van al die 1305 patiënten slechts bij één vaststond, dat de malaria er de oorzaak van was.

Nu is het waarschijnlijk, dat een gedeelte dezer 138 gevallen, waarbij opgegeven is, dat koortsen zijn voorafgegaan, op rekening van malaria moet worden gebracht.

Met de opgave „heeft voor het uitbreken der krankzinnigheid aan koorts geleden", dient men echter zeer voorzichtig te zijn, daar het bekend is, dat inlanders, die zich onwel

Griesinger. Psychiatrische Krankheiten.

2) Kraepelin. Psychiatrie.

'l Mense. Handbuch der Tropenkrankheiten 1906.