In alle gevallen op 1 na werd na het insteken van de naald het uitvloeiende lumbaalvocht steriel opgevangen. De opgevangen vloeistof werd, als de hoeveelheid toereikend was, d. i. in 4x, op formaldehyd onderzocht, om de bewering van Crowe ') te controleeren, volgens wien bij inwendig gebruik van urotropine, formaldehyd in het cerebrospinaalvocht zou optreden.

Volgens milit. apotheker Broersma, die deze onderzoekingen verrichtte, kwam het formaldehyd aan ammonia gebonden, dus als urotropine, in het ruggemergsvocht voor. Vooral bij de gevallen, waarin 3 a 4 gr. gegeven was den dag voor de operatie, was de reactie duidelijk. 2)

De analgesie strekte zich gewoonlijk uit tot navelhoogte. In een geval werd onder de operatie nu en dan pijn gevoeld n. 1. bij aanraking van het blaasslijmvlies, blijkende uit het trekken van leelijke gezichten en het in werking brengen der buikpers. Direct na afloop der operatie, die ll2 uur duurde, werd de analgesie nog eens opgenomen, en zag ik tot mijn groote verbazing, dat de geheele huid tot op het behaarde hoofd analgetisch was. De analgesie werd nagegaan

*) S. J. Crowe: On the secretion of hexamethylenamine in the cerebrospinal fluid. The John Hopkins Hospital bulletin 1909. Geciteerd door Cushino, Annals of surgery 1909.

2) Cushing geeft vóór operaties aan het centrale zenuwstelsel (in bedoelde publicatie is er sprake van een hypophysis-operatie) 3 gram urotropine per dag, eenige dagen van te voren, om de infectiekans te verminderen, door formaldehyd in het cerebrospinaalvocht te doen circuleeren.

Een andere en wel therapeutische toepassing van urotropine zou mogelijk kunnen zijn bij meningitis.

In een geval van een 3 jarig kindje met meningitische verschijnselen, waar het vocht, door lumbaalpunctie verkregen, troebel was, heb ik 27s gram urotropine per dag per os gegeven en is het kindje genezen. Post of propter is natuurlijk niet uit te maken; punctie op zich zelf is hier n.1. niet zonder invloed op het ziekteproces. Dit zal bij grooter materiaal moeten blijken.