verbazend groote milten, treft men zeer vaak aan onder de patienten, die de polikliniek bezoeken. Daarnaast komen, zooals van een zeevarende bevolking te wachten is, talrijke gevallen van syphilis voor.
Zooals overal, waar de vaccinatie nog niet algemeen toegepast wordt, komen ook hier geregeld pokkengevallen voor, en vertoont een groot deel der bevolking de sporen, der doorgestane ziekten. In de bergstreken schijnt, misschien in verband met de gewoonte om niet of weinig te baden, de pokziekte kwaadaardiger te zijn dan aan de kust, althans meer vrees in te boezemen. De bevolking vlucht daar eenvoudig, wanneer een geval voorkomt. De kustbewoner toont geen teekenen van angst voor de ziekte.
De polikliniek werd matig bezocht. Een groote invloed had de weersgesteldheid; eveneens schijnt het uur van half zeven tot half acht 's morgens minder in -den smaak te vallen, daar de Mandharees over het algemeen een langslaper is of zeer laat naar bed gaat. Groote moeite kostte het, de patienten geregeld onder behandeling te houden; de meesten schenen te meenen, dat de geneesmiddelen een directe, wonderdadige uitwerking zouden hebben.
Het geheele aantal patienten bedroeg 763, veelal voor malaria, tertiaire syphilis, huidziekten, conjunctivitis en otitis externa.
Van meer ernstige verwondigen kwamen een 12tal onder behandeling, waarvan 1 overleed.
Een civiel ziekengesticht bestaat hier nog niet.
Bonthain. (Zuider-districten). De bevolkingssterkte wordt niet vermeld. Bonthain is de hoofdplaats der Zuiderdistricten, waartoe, na de Boniexpeditie, nu ook een d«el van het landschap Gowa behoort.
De geheele afdeeling is heuvelachtig, in de Noordelijk gelegen gedeelten zelfs bergachtig. Slechts aan de kust, vooral Oostelijk (in de onderafdeeling Boeloecomba) is het 1 and laag en treft men hier de meeste moerassen aan.