Noord-Westelijk gedeelte valt de meeste regen in December, Januari en Februari, in 't Zuidelijk gedeelte juist in Juni, Juli en Augustus. Malaria komt in de strandnegorijen algemeen voor. De gevolgen daarvan: bloedarmoede, lever- en miltzwellingen gaven herhaaldelijk aanleiding tot afkeuringen voor den militairen dienst. Beri-beri komt voor bij de bergbewoners, vooral tijdens gevangenschap. Lepra werd niet gezien. Cholera en pokken kwamen niet voor. Sporen van oude lues en tuberculosis pulmonum werden herhaaldelijk waargenomen. Huidziekten zijn zoo algemeen, dat iemand zonder huidziekten, vooral onder de bergbewoners, uitzondering is. Cascado (tinea imbricata) en boba (framboesia) werden veel opgemerkt. De polikliniek werd slechts matig bezocht.

Amahei. (Afdeeling Zuid-Ceram). De hoofdplaats ligt aan de ruime Elpapoetihbaai, die een uitstekende haven vormt (de eenigste aan de Zuidkust) en waarin twee rivieren (de Tala en de Ruata) uitmonden. De laatste is gedeeltelijk bevaarbaar. Het klimaat is warm en zeer vochtig, met vaak zeer koele nachten. De bevolkingssterkte bedraagt ± 12036. Het water uit de putten is meest brak; alleen een bron, ± 10 minuten van de kampong, levert vrij goed, zij het dan wat hard, drinkwater. De algemeene gezondheidstoestand wordt gunstig genoemd. Huidziekten komen zeer veel voor. Malaria is zeer verbreid; f. i. tertiana werd veelvuldig, tropica in enkele gevallen geconstateerd. Ook enkele gevallen van amoebendysenterie kwamen onder behandeling. Tuberculose, scr'ophulose, tertiaire lues en rheumat. aandoeningen werden veel gezien. De polikliniek werd hier dagelijks door 10—30 lijders bezocht.

RESIDENTIE TERNATE.

Een algemeen verslag ontbreekt. De bevolkingssterkte in het gewest, met Tidore en Batjan mee, bedroeg: 497