Daar het o.a. met liet oog op de verbetering van de waterverversching van stadsgrachten zeer gewenscht was, van de twee door en langs Batavia stroomende rivieren uit een hygiënisch oogpunt wat meer te weten, dan dat de rivier een onoogelijke kleur heeft, besloten wij een orienteerend onderzoek naar den verontreiniginsgraad van deze wateren in te stellen.

Wij bepaalden ons voorloopig tot het onderzoek van een viertal plaatsen der Kali Angke, en van een zevental in de Tjiliwong. Daar de Angke langs de stad loopt, de Tjiliwong echter eerst langs Meester-Cornelis stroomt en vervolgens over een afstand van 10 a 12 K. M. door dicht bevolkte buurten van Weltevreden en Batavia, verwachtten wij, tusschen deze beide belangrijke verschillen te zullen vinden.

Onze techniek week niet af van de gewoonlijk bij dergelijke onderzoekingen gevolgde.

Voor het nemen der watermonsters gebruikten wij gesteriliseerde flesschen van 2 L. inhoud, die in een met lood bezwaard, houten toestel in de rivier neergelaten konden worden, terwijl door een afzonderlijk touw de stop kon worden opgetrokken, om op willekeurige diepte het water te kunnen toelaten. Nadat de stop weer was neergevallen werd de flesch opgehaald. Om op plaatsen, waar geen bruggen of vlotten waren, ver genoeg van den kant te kunnen blijven, werden lange bamboes gebruikt. Daar de afstand tot het laboratorium steeds vrij groot was, werd een gedeelte van het pas geputte water, voor bacteriologisch onderzoek bestemd, in fleschjes van 100 cM:i overgeschonken en in een transportabel ijskistje bewaard.

Dit ijskistje, dat ons ook op langere reizen zeer goede diensten bewezen heeft, bestaat uit een zinken doosje met een

bodem vlakte van 12 bij 12 cM. dat 16 a 17 cM. hoog is. Door een kruisschotje van 12,5 cM. hoogte is het in vier vakjes verdeeld, waarin de vier fleschjes plaats vinden. Een deksel met knop in het midden, zakt in het doosje en