pyogenes aureus (vgl. het tweede bacteriologisch onderzoek kort voor den dood). Slechts gaf de „eerste" gelatineplaat van de milt aangelegd een tweetal typhus-achtige koloniën; het nader onderzoek leerde dat ook deze uit typhusbacillen bestonden.

De diagnose typhusbacillen, gevonden in gal en milt, werd na afloop der kweekproeven, op grond van aggluti- i natieproeven met een serum van bekende sterkte gesteld.

(4) (5) (6). Uit de urine en den inhoud van dikke en dunne darmen werden geen paratyphus-of typhusbacillen gekweekt.

Tot een vertrouwbare reconstructie stellen ons bovengenoemde gegevens niet in staat. Men kan zich voorstellen, dat het primaire de typhus abdominalis is geweest, tot welke aandoening patiënt door digestiestoornis ten gevolge van de colitis ulcerosa voorbeschikt was; dat de invasie der paratyphus-B-bacillen secundair optrad, evenals de otitis media: dat ten slotte de meningitis, septichaemie en de pneumonie den dood hebben veroorzaakt of het optreden van den dood verhaast.

Maar hoever deze voorstelling, die zonder moeite door een andere te vervangen is, van de werkelijkheid afwijkt, valt niet te zeggen.

Een paar punten, tot welke de hier weergegeven waarnemingen in betrekking staan, wil ik ten slotte even aanduiden.

In de eerste plaats zij gewezen op een moeilijkheid, die de acute vorm van paratyphus-B ter onderkenning van cholera kan opleveren.

In den laatsten tijd ontvingen wij in het Pathologisch Laboratorium herhaaldelijk faeces toegezonden, met het verzoek deze op cholera-vibrionen na te zien, zonder dat inéén van deze gevallen het resultaat positief was. ')

!) In het jaarverslag wordt op deze kwestie nader teruggekomen, ook in verband met :de beteekenis van proteus, een vraagpunt, dat evenals te Weltevreden, ook hier sinds geruimen tijd aanhangig is.