veel petroleum. De Dordtsche petroleummaatschappij heeft hier hare etablissementen (district Panolan, hoofdplaats Tjepoe).
Ter hoofdplaats is een goede drinkwaterleiding. In de afdeeling laat de drinkwatervoorziening (vooral te Tjepoe) veel te wenschen over.
De gezondheidstoestand was bevredigend.
Malaria kwam vrij veel voor. Er werden opgegeven 12664 gevallen met 858 met doodelijken afloop (7 °/o), d.i. 4% der bevolking en 2°/o0 sterfte aan malaria. Pokken kwam sporadisch voor en werden van hier opgegeven 164 gevallen met blijkbaar geen een sterfgeval. Waterpokken en mazelen kwamen veel voor. Beriberi en cholera niet.— Lepra is bekend in 47 gevallen (in district Karangdjati 21 en Panolan 26).— De poliklinieken werden matig bezocht (gemiddeld 10 lijders per dag) en vooral door met huidziekten en oogaandoeningen behepten.
Het Civiel ziekengesticht, pas gebouwd 'in 1905, wordt als reeds bouwvallig gerapporteerd. Er in verpleegd werden 381 patiënten, waaronder 181 zieke prostituées.
RESIDENTIE SOERABAJA.
De algemeene gezondheidstoestand was, wat betreft de afdeelingen Soerabaja en Grisee, ongunstig. In de onderafdeelingen was ze bevredigend.
Cholera kwam niet voor, diphteritis in enkele gevallen. Pokken kwam vrij veel voor. Officieel gerapporteerd werden 736 gevallen met 120 sterfgevallen (16°/0).
Koortsen kwamen zeer veel voor en waren bijzondere maatregelen ter bestrijding noodig, waarvoor fondsen werden toegestaan. Kostelooze toediening van kinine door, onder meer, een zestal aangestelde magangs, assaineeren van den bodem door bedekking der plassen met een laag petroleumresidu, werd noodig geacht en uitgevoerd. Te Soerabaja