hem gevonden bacil, dezelfde welke meer algemeen bekend is als de bacil van Vincent, als oorzaak van de ziekte. Scheube meende in zijn derde editie van de „Krankheiten der warmen „Lander" daarin niet te moeten medegaan. Manson in zijn „Tropical diseases", derde editie, zegt alleen nog slechts, dat de ziekte zonder twijfel door een specifiek micro-organisme zal worden veroorzaakt, over den aard waarvan hij zich niet nader uitlaat. Collega Salm komt in bovengeciteerd opstel tot de conclusie, dat wel degelijk de bacil van Vincent de oorzaak is. Hij vond in zijn praeparaten nooit spirillen. In het geneeskundig laboratorium werden die, zooals dit in een noot door Kiewiet de Jonge wordt opgemerkt, wel gevonden. Le Dantec beschouwt zelfs nog in 1905 (Précis de pathologie exotique, tweede editie) den bacil van Vincent als de eenige oorzaak en spreekt nergens van spirillen. Hij meent ook nog, dat de hospitaalbrand en het ulcus phagedaenicum identisch zijn. Von Prowazek zegt in bovengeciteerd geschrift: „Das Vorkommen von Spirochaeten beim „Ulcus tropicum oder Phagedaenismus tropicus wurde bereits „früher mehrfach festgestellt"; en hij beschrijft een voor het ulcus phagedaenicum specifieke soort, waarbij hij evenwel erkent, dat tevens andere micro-organismen worden gevonden: „Microscopisch ist man in der Lage neben Microben, Nekrose„Bazillen und Plaut-Vincentsche Bazillen grosse Spirochaeten „mit flachen Windungen von verschiedener Zahl festzustellen. „Einmal wurde sogar das Vorkommen von Spirillum sputi„gejium constatirt".

Brault heeft in bovenaangehaalde drie gevallen eveneens gevonden een combinatie van den bacillus fusiformis en spirillen (spirochaeten) en spreekt daar zelfs als algemeen bekend van „la symbiose fuso-spirillaire", die dus vrij wel officieel als oorzaak van het phagedaenisme zou worden aangenomen, ofschoon ook Brault zelf niet van meening is, dat met deze symbiose fuso-spirillaire een definitieve oplossing is bereikt. Hij zegt letterlijk: „Je ne suis pas de ceux