als de bewoners er gebruik van maken zooals dat behoort, en nu leert de ervaring, dat men daarbij in tal van gevallen op sterken tegenstand stuit. Het is dan ook mijn innige overtuiging, dat alle geld, dat wordt besteed aan het bouwen van dergelijke huizen voor vrije Inlanders, als weggeworpen is te beschouwen. Men weet, dat bij de Italiaansche spoorwegen prachtige resultaten zijn bereikt met de mechanische prophylaxis, en dat ook thans nog met werken in die richting wordt voortgegaan, maar daar staat tegenover, dat proeven, hiermede in het Italiaansche leger genomen, vrij wel mislukt zijn. De hoofdfactor voor het slagen van de mechanische prophylaxe is, dat de personen, die zich eraan onderwerpen, zelf zoo consequent mogelijk meewerken. Overal, waar men deze methode heeft toegepast zonder dat dit het geval was, bleef het succes uit. Daarmede is m. i. de mechanische prophylaxe bij vrije Inlanders veroordeeld; men is daar zeker van zoo veel passieven weerstand, dat er niets v,an terecht kan komen.

Zelfs de meest eenvoudige, gedeeltelijke, en bi[ den Inlander wel gewilde toepassing dezer methode in den vorm van een klamboe is in casu voor malariabestrijding zonder beteekenis. Een bezoek aan enkele willekeurig gekozen huizen is voldoende om dit te doen inzien; wat men daarbij van klamboes te zien krijgt is bijna altijd zoo verwaarloosd en vol gaten, dat er geen sprake is van voldoende bescherming tegen muskietensteek. Men kan natuurlijk wel klamboes aan de bevolking verstrekken, maar ik geloof niet te overdrijven als ik zeg, dat na korten tijd alleen die exemplaren bruikbaar zullen worden bevonden die in de roemah gade zijn opgeborgen.

Ad 3. Een vraag, die m. i. ten zeerste verdient in studie genomen te worden, is, of het niet mogelijk zou zijn, de ongezondste gedeelten der stad onbewoonbaar te verklaren. Wellicht zal men hierbij op onoverkomelijke bezwaren stuiten zoowel bij Inlanders als bij Chineezen; dit is dus een punt,