XIII.

Brieven uit Moentilan

door W. Creutz Lechleitner.

Hoe onze jongens het maken en hoe een Javaan een brief schrijft.

We hadden dit jaar voor de Normaalschool 270 candidaten; 25 werden aangenomen, de overigen trokken met een bedrukt hart naar huis terug.

’t Lager onderwijs is hier in Indië ijselijk geschakeerd. Dejwet kent hier Hollandsch-lnlandsche scholen, Hollandsch-Javaansche scholen, Hollandsch-Chineesche scholen, Javaansche .scholen, Chineesche scholen, Dèsa-scholen en nog meer. Van al dié schooltypen hebben we er te Moentilan een of meer in voorraad, en de onderwijzers voor al die-geleerde instellingen worden grootgebracht aan de kweek- aan de normaalscholen en aan de norm aal cursussen; ook daarvan bezitten we elk een exemplaar.

Ik heb ’t hier nu over de Noormaalschool, ’n inrichting die wel ’t meest lijkt op de Hollandsche van dien naam; de cursus duurt 4 jaar en de landstaal, dus hier ’t Javaansch, dient als voertaal. Ze sluit aan bij de zoogenaamde Javaansche school, die doorgaans 4, bij uitzondering 5 klassen telt. Dus als een Javaansch jongetje op tijd naar school is gegaan, kan het best op zijn elfde jaar hier aankomen. En inderdaad we hebben hier ettelijke van die snaakjes gekregen van ’t jaar en u kunt u niet voorstellen, hoe enorm klein zulke wurmen zijn; ’n Javaan is in ’t algemeen zeer klein van stuk, maar een Javaantje van elf jaar, dat is beslist buitenissig.

»Jongens”, zei ik op ’n goeien dag tegen die klas vol glinsterend zwarte oogjes,,,jullie moet me ’s ’n mooien brief schrijven. Je bent nu al twee maanden hier en nu moet je eens vertellen hoe je ’t hier maakt, of ’t eten lekker is, of je goed slapen