Op welke wijzen kan men water verwarmen ? In een ketel op een gascomfoor, op een petroleumtoestel, op een spiritusbrander, in een electrischen ketel, in een ketel op een electrisch comfoor en op een fornuis met vaste brandstoffen.

Gas geeft dooreengenomen per M’ 4200,— caloriën, petroleum per kilo 10000, – en per liter 8000,— caloriën, spiritus in de meest gebruikte slechts per liter 4500, – en per flesch 3200,—• caloriën, electriciteit per K. W. U. 860,— caloriën, anthraciet 8000,— per kilo, eierkolen 7000,— en bruinkoolbriketten 4500,— caloriën per kilo (1 kilo Bruinkoolbriketten = 3 stuks).

Met de gebruikelijke toestellen krijgt men echter niet de totale warmtehoeveelheden als nuttige opbrengst. Wordt water op een gascomfoor in een ketel verwarmd, dan wordt uit één M’J gas 2500,— caloriën als nuttige warmteopbrengst verkregen. Met een petroleumtoestel krijgt men uit een liter petroleum slechts 2400,— caloriën op het water overgedragen, van spiritus per liter slechts 1200, caloriën, bij een electrischen ketel of melkkoker per K. W. U. 800,— caloriën en bij een electrisch comfoor per K. W. U. 500, caloriën. Bij een keukenfornuis wordt per kilo bruinkoolbriketten slechts 450,— caloriën aan het water afgegeven en gaan de overige 90 o'g den schoorsteen in. Als goede gemiddelden mogen wij voor gas een prijs van 12 cent per voor electriciteit, berekend tegen de lage, zoogenaamde vastrechttarieven per eenheid of K. W. U. 6,5 cent, voor petroleum 14 cent per liter, voor spiritus 30 cent, per liter, voor bruinkoolbriketten 3 cent per kilo. Nemen wij nu een geval, dat een bepaalde hoeveelheid water ter verwarming 1000,— caloriën warmte moet opnemen, dan zouden die 1000,— caloriën bij de verschillende brandstoffen het volgende kosten:

bij gas 4,8 cent „ petroleum 5,8 „

„ spiritus 25,0 „ „ een electrische ketel. . 8,1 „

„ een'electrisch comfoor . 13,0 „ „ een keukenfornuis . . 6,6 „

Afb. 7. Met gas verhitte stoomketel van 4 atmosferen druk, voor gebruik bij sterilisators.

Deze verhoudingen gelden voor de waterverwarming in een pan of ketel en tot elke temperatuur, dus ook het aan den kook brengen, dus de wijze zooals men dat in de keuken of in de kamer voor de theetafel doet. Trou-

wens geiden deze zelfde prijsverhoudingen ook voor de gewone spijsbereiding.

De bewering, dat gas de goedkoopste brandstof is, staat dus als een paal boven water

en brengen wij hierbij nog niet eens de belangrijke voordeelen van gas als vertrouwbare en zindelijke brandstof in rekening.

Wanneer wij nu echter voor de warmwaterbereiding gebruik maken van de in het bovenstaande beschreven geysers en voorraadsapparaten, dan wordt de rekening nog eenigszins anders. Deze toestellen geven namelijk per M 3 gebruikt gas een veel hoogeren warmteopbrengst n.l. 3400 caloriën per Deze toestellen laten zich alleen vergelijken met de electrische geysers en de zoogenaamde thermokranen. Bij deze toestellen wordt evenals bij de electrische waterketels, per eenheid of K. W. U. stroom 800 caloriën verkregen.

Rekenen wij ook thans per M 3 gas 12 cent en per K. W. U. stroom 6,5 cent, dan zal de verwarming van een zekere hoeveelheid water met 1000 caloriën kosten: