De marke van Zweeloo.

Tot slot de marke van Zweeloo. Deze wordt begrensd door de marken van Aaiden en Wezup in het westen; in het noorden en oosten door de gemeente Sleen; in het zuiden door de marke v£m Benneveld. Oudtijds zijn markegenooten van Banneveld in de marke van Zweeloo gewaardeeld geweest. De marke werd gescheiden respectievelijk in de jaren 1845 en 1861 ‘).

De gang van zaken in de marke van Zweeloo wijkt zoo weinig af van hetgeen in andere marken geschiedde, dat een behandeling ervan achterwege kan blijven. Het eenige vermeldenswaardige is slechts iets negatiefs: het markeleven is in de marke van Zweeloo minder intensief dan in de overige marken der gemeente. De oorzaak hiervan is, dat Zweeloo als kerkdorp en als centrum der gemeente in verhouding veel meer burgers dit woord gebruikt als tegenstelling tot „boeren” telt dan de boerendorpen rondom. Dit dooreenwonen van boeren en burgers had een ongunstige invloed, daar de boerengemeenschap er minder hecht door werd.

Ten slotte nog een enkele opmerking over het gewaardeeld zijn in de marke, de grondslag voor de verdeeling der gemeene gronden. In de inleiding kwam dit onderwerp al even ter sprake. Vóórdat een markescheiding ten uitvoer kan worden gelegd, moet vaststaan, wie de gerechtigden zijn. Dit uit te zoeken was een ingewikkeld werk. Bakend was in hoeveel waardeelen de marke in totaal gesplitst was. De kunst was nu alle gerechtigden bijeen te vinden en uit te maken op welk aandeel een ieder recht had. Ongetwijfeld zullen zich hierbij veel raadsels en onzekerheden hebben voorgedaan en de cijfers, die tenslotte in de definitieve scheidingsakte werden opgenomen zullen wel niet al te nauwkeurig onder de loupe der critiek genomen moeten worden. Voor een belangrijk deel zullen zij wel meer het resultaat zijn van een compromis, dan van exacte en nauwkeurig vaststaande gegevens.

De commissie van drie of vijf speciaal met het oog op de markescheiding aangewezen markegenooten, die belast was met de feitelijke tenuitvoerlegging van de scheiding en met het beheer over de marke-in-liquidatie, zal het druk hebben gehad met dit uitzoeken. Was men er tenslotte mee klaar, dan werden de gemeene gronden intusschen geschat door drie schatters-deskundigen naar de maatstaf van de geschatte waarde aan de gerechtigden toegescheiden op grond van hun waardeelbezit.

Het aantal waardeelen in de marke van Zweeloo bedroeg in totaal volgens de akte van scheiding 10 Er waren echter maar voor 9 139/240 waardeelen ger.chtigden komen opzetten. Een gedeelte der gemeene gronden bleef der-

Hypotheekregisters no. LV no. ii en CCXXXVII no.