Om de oude hoeve

door E. Karst Jr.

Aan den noordkant van den klinkerweg, die door de buurtschap „het Einde” leidt, staat een oude boerderij. Op zich zelf is dit niets bijzonders in deze omgeving, waar uitsluitend boeren wonen. Ook is het niet het rieten dak, dat deze hoeve onderscheidt van de anderen, want allen dragen vrijwel gelijke slaapmutsen, al is niet te ontkennen dat dit dak, voor zoover het deeleinde zich uitstrekt, bijzonder laag vanaf de grond is opgetrokken, hetgeen niet weinig tot haar rustig uiterlijk bijdraagt. Maar daarnaast zijn er zooveel omstandigheden, die haar een eigen karakter geven, een karakter, waardoor zij torenhoog uitsteekt boven de andere boerenwoningen. Daarisb.v.de ~onderschuur”, een vier meter breede inham aan het deeleinde, ter weerszijden waarvan zich de paardenstallen bevinden, terwijl de zijvlakken benut worden voor berging van het paardetuig en akkergereedschap. Het is de eenige onderschuur die men in het dorp nog aantreft. Alleen dit geeft reeds aan de hoeve iets massaals Ook de bijbehoorende gebouwen, schuren en wat dies meer zij, zijn eenig in him soort. De hooischuur met bijbehoorende kalverenstand en potstal, alsmede turfbergplaats is een waar pronkjuweel van oeroude degelijkheid en plattelandswerkmanskunst. Spijkers zult ge bij dit bouwwerk, welks muren ter wille van den dargachtigen bodem uit vakwerk bestaat, tevergeefs zoeken. Alles is n.l. met houten piimen van respectabele afmetingen, verankerd, de gebinten, de posten, ja tot zelfs de wijde deuren toe. Hier en daar aan de lengtezijden een steunbeer, uitgevoerd met origineel kunstgevoel van een timmermanmetselaar, die misschien nooit veel meer van de wereld heeft gezien dan z’n geboorteplaats hem bood. Op iedere steunbeer rust een stijl van gaaf eiken, evenmin van degelijkheid en sierlijkheid gespeend. Beide gaan hier hand aan hand samen. Het tegenovergestelde komt vaker voor.

Boven het vakwerk is de wand aan den straatkant van stroo vervaardigd met kunstig vlechtwerk, wat men tegenwoordig niet meer presteert. Wel wordt ook dit rieten dak goed onderhouden, maar toch weten de ratten best, waar ze him gangen in de rietmassa moeten booren.

De spijker ademt gelijke schoonheid als de schuur en wedijvert met haar om den voorrang, evenals het varkenskot. Ook de oude welput is een monument op zich zelf, voornamelijk door den puthak, gevormd door wanden van Bentheimer zandsteen van enorme afmetingen. Ook de fundamenten der hoeve bestaan uit gelijke steen en dragen niet weinig bij tot haar massaal aanzien.