^ 1

verwantschap heerschte, nu kunnen deze wetsartikelen de vrouwen een intensiteit van lijden brengen en hebben dat reeds gedaan, waaraan bij de formuleering zeker niet gedacht is.

Nu heeft de vrouw, die gehuwd is met een man van de natie waarmede haar volk in oorlog is en die in eigen land blijft het heel moeielijk, want voor haar eigen landgenooten is zij een vijand geworden. Nog erger is het wanneer zij haar man naai zijn land volgde. Mij zijn voorbeelden bekend dat zij eenvoudig werd weggejaagd van man en kinderen, want hoewel zij volgens de wet den staat van haar man had moeten volgen, is zij toch in het oog van zijn landgenooten de vreemdelinge gebleven. Arme vrouwen, die door een wreede wet in aller oogen verdacht zijn gemaakt Zoo is de vrouw steeds het slachtoffer. Niet uit vrije wil heeft zij die verandering van nationaliteit aanvaard, neen opgedrongen door de mannen, en zich moetend buigen omdat zij, de kiesrechtlooze, niets heeft in te brengen.

Het is een van die onrechtvaardigheden in de wetten die niet zoo zwaar worden geteld door hen die ze maakte'om dat zij zelf er nooit onder lijden, en het kunnen indenken

wu ctuuma ujueu, maar weinigen gegeven is.

Maar wij vrouwen mogen daar niet langer in berusten, met om onszeifs wil alleen, maar ook terwille van de vrouwen van andere nationaliteiten, die met Nederlanders huwen. Wij moeten een krachtige actie voeren, en verkrijgen dat de „man made world" verandere in een wereld waarin man en vrouw samen, gelijkberechtigd de wetten mak;en. Jeanne C. van Lanschot Hubrecht.

Internationaal Comité van vrouwen voor duurzamen vrede.

Het is dit comité, dat in tegenstelling van de andere vereenigmgen, die voor den vrede werken, het vrouwenkiesrecht verlangt, zoodat wij omtrent het werk van dit comité het een en ander in ons blad mededeelen.

De basis, waarop door dit comité gewerkt wordt, is voortzetting van het werk, door het Internationaal congres van vrouwen begonnen, alzoo uitvoering te geven aan de resoluties, die door dit congres werden aangenomen. De beide resouties, waarvoor in de allereerste plaats wordt gewerkt zijn •

ie. Het Internationaal congres van vrouwen besluit, dat eene Internationale bijeenkomst zal worden gehouden ter zelfder plaats en tegelijkertijd als de conferentie van de otaten, die de voorwaarden van het vredesverdrag na den ooilog zal vaststellen, met het doel die conferentie practische voorstellen voor te leggen.

Is er eene betere, practischer wijze denkbaar om de stem der vrouwen te doen hooren in het vredesverdrag dat van zoo n groot belang zal zijn voor de verschillende landen waarvan de vrouwen toch een deel uitmaken'?

De 2de resolutie luidt:

Het Internationaal congres van vrouwen besluit de neuinLf, te vra§en' onverwijld stappen te doen tot het

landen Jeve° r°ePen,van eeQ6 conferentie van neutrale landen, die dadeliik zal aanvangen aanhoudende bemiddeling aan te bieden. De conferentie zal van ieder der oorlogoeiende aanwijzingen vragen voor vredesvoorwaarden en in ieder geval aan allen achtereenvolgens redelijke voorstellen voorleggen, als basis voor den vrede.

, ,1S fat de Regeeringen van alle neutrale onaf¬

hankelijke landen uitnoodigingen zullen ontvangen om afgevaardigden te zenden naar een neutrale conferentie hAnaju Van ? conferentie zal zijn het formuleeren van ÏÏlta oi voorstellen voor redelijke vredesvoorwaarden, welke als basis kunnen dienen voor besprekingen van de zijde der oorlogvoerende landen en voor openbare bespreking. In andere woorden: zij moet de lijnen aangeven voor

een aanneembaar vredesverdrag dat aan de oorlogvoerende regeeringen voorgelegd zal worden en in de-verschillende landen openlijk besproken moet worden.

Daarna zal de conferentie, gehoord de op- en aanmerkingen der oorlogvoerende Regeeringen, de oorspronkelijke voorsteilen wijzigen, deze opnieuw aan de oorlogvoerende Regeeiingen voorleggen, op deze wijze steeds voortgaan de oorspronkelijke voorstellen te toetsen aan verdere op- en aanmerkingen, door de oorlogvoerende Regeeringen gemaakt of voortvloeiende uit de or>enbar« hfi«rvrAirinCT ^an ^

... , X UU feC'

wijzigde voorstellen in de verschillende landen, tot zij zoo zijn gewijzigd, dat de oorlogvoerende partijen van beide zijden genoeg punten van aanraking hebben, om samen te komen voor de definitieve vaststelling van het vredesverdrag.

Een bijzondeie wijze van werken is noodig, want deze oorlog is in elk opzicht zoo verschillend van andere, dat geen der vroegere methoden voor het verkrijgen van vrede nu te gebruiken is. Het is dan ook van het grootste belang voor den toekomstigen wereldvrede, dat de wijze waarop de tegenwoordige oorlog beëindigd wordt zich aanpast aan de bijzondere omstandigheden. Een onpartijdige, neutrale confeientie, die zal ijveren voor de beëindiging van den oorlog, zonder af te wachten dat de oorlogvoerende partijen officieel om die bemiddeling vragen, is een der middelen, die aangewend kunnen worden. Maar dan moet dadelijk begonnen worden. Elke dag uitstel beteekent verlies, onherstelbaar verlies, niet alleen voor de oorlogvoerenden, doch voor de geheele wereld. De bovengenoemde conferentie biedt het middel om de eerste stappen te doen. De neutrale landen zijn verplicht het toe te passen.

Een of meer staten moeten het initiatief nemen en de uitnoodigingen aan de andere neutrale landen zenden. Men is van meening dat de uitnoodiging niet moet uitgaan van

ocu iicuuaai, maar van ae volgende vijf neutrale Europeesche landen samen, namelijk: Denemarken, Nederland Noorwegen, Zweden en Zwitserland. Het voordeel van een uitnoodiging namens een groep van Regeeringen en niet namens een enkele Regeering is, dat in de eerste plaats de samenwerking van die groep vertrouwen zal verwekken bij de oorlogvoerenden van beide zijden, en dan in de tweede plaats de neutraliteit zal waarborgen van de individueele regeeringen, die de uitnoodiging onderteekenen. Een uitnoodiging, onderteekend door zulk een groep neutralen zal de oorlogvoerenden overtuigen van de belangeloosheid der onderteekenaars. Verder is men van meening dat om te beginnen een dezer vijf neutrale staten het initiatief moet nemen om de vier anderen bijeen te roepen, teneinde de definitieve voorbereidingen voor de conferentie te kunnen

u.oiiou eu ue uitnooaigmgen voor andere neutrale staten te kunnen verzenden.

Daar ei vertraging zou ontstaan indien gewacht werd met het werk tot alle afgevaardigden ter conferentie aanwezig z\jn, is men van meening dat de afgevaardigden aangewezen door de vijf regeeringen, die de uitnoodiging doen en zij die reeds aanwezig -zijn, dadelijk beginnen met het opmaken der voorloopige voorstellen.

Door deze methode van aanhoudende bemiddeling, waarbij de voorstellen ingeleid worden door een onpartijdig lichaam, zal het mogelijk zijn een vrede te verkrijgen gebaseerd op de principes van vrijheid en rechtvaardigheid, waarvoor alle oorlogvoerenden, volgens hun officieele verklaringen aan het volk, zeggen te vechten.

De verklaringen der oorlogvoerenden dat zij een vrede wenschen gegrondvest op vrijheid en rechtvaardigheid, geeft de neutrale conferentie de gelegenheid haar voorstellen in dien geest te formuleeren.

De poging tot bemiddeling uit te stellen tot na een pro blematische, beslissende overwinning, aan welke zijde dan ook, zou zijn een teruggave uit de verouderde opvatting