Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden 1e BLAD Buitenland ALGEMEEN OVERZICHT.
Zaterdagmiddag is de 33e zitting van den Volkenbond sraad te Genève gesloten met de behandeling van het antwoord van den Raad aan Duitschland op diens noti van 12 Dec. j.1. In dit antwoord, dat reeds telegrafisch aan de Duitsche regeering werd medegedeeld, wordt o.a. gezegd, dat de Raad met bijzondere belangstelling heeft kennis genomen van de mededee'ingen der Duitsche regeering betreffende de toetreding van Duitschland tot den Volkenbond. De raad nam met veel genoegen kennis van de verklaring, dat „de Duitsche regeering gelooft, dat de .loop der politieke gebeurtenissen in het laatste jaar Duitschland de mogelijkheid geeft tot den Volkenbond toe te .treden" en ook „dat de Duitsche regeering de toetreding van Duitschland tot den Volkenbond, dientengevolge zal nastreven/' t)e Duitsche regeering heeft reeds de gemotiveerd® antwoorden der tien regeeringen, die lid van den Volkenbondsraad zijn, ontvangen, z<oodat de vertegenwoordigers dier staten in den Volkenbondsraad geen opmerkingen konden maken, welke niet in overeenstemming zijn met deze antwoorden. Het antwoord deelt verder mede, dat de tien regeeringen hert er over eens zijn, dat Duitschland, zooals het zelf opmerkt, thans zonder speciale voorwaarden in den Bond kan treden. nwiT op voet van gelijkgerechtigde. Deze grondstelling heeft groote beteekenfs voor de kwesties, welke de Duitsche regeering opwerpt, met betrekking tot artikel 16 van het pact, waarvoor Duitschland een aparte behandeling vraagt. De wil van Duitschland om in geval van internationale conflicten zelf de mate van het actief deelnemen te mogen bepalen en ook de vrees van Duitschland zijn neutraliteit te moeten opgeven bij het toetreden tot den Volkenbond wordt verder in het antwoord behandeld. Ieder voorbehoud omtrent de mate van deelneming zou de waaide van den Volkenbond vernietigen en is onvereeniigbaar met de oos-tie van de staten, die lid van den Bond zijn. Het komit den Raad' onmogelijk voor, dat een lid van den Bond en van den Raad in geval van operaties, welke gaan tegen een het pact schend enden staat een «telling zon innemen, welke aan de bur.tfer# de volle vrijheid " laat, zich aan de algemeen* verplichtingen van het Volkenibondspact te onttrekken. Daarna hie'd de Raad zich bezig met het Turksch-'Grieksch geschil, : ,nzake den oatrarch vn Constantinopel. Hij besloot advies te vragen aan het Permanente Hof van Internationale Justitie over de fcwest'e van zijn competentie, welke door de Turksche regeering is ontkend in verband met de uitwijzing van den oecumenischen patriarch. Voorts onderzocht de Ra-d de kwestie van het onderzoekingsrecht van den Volkenbond in Duitschland en de andere gewezen vijandelijke landen. Ook werd de kwestie van de contrftle in de gedemilitariseerde Rijnzöne geregeld, en maatregelen genomen ter regeling van de uitvoering van de taak, toevertrouwd aan oommissies van onderzoek, opdat deze ten allen tijde in staat zullen zijn, haar taak aan te vangen. _ . Daarna heeft Chamberlain de zitting gesloten. . « • Het in de Hongaarsehe Kamer ingediende financieel® wetsontwerp is, volgeota « mi tctafriw uit saaimwRtn,
N ' M t aanleiding hiervan heeft de .Minister van Financiën e«n rede gehouden, waarin hij verklaarde dat ieder, die de verhoudingen in Hongarije ©enigermate kent, weet dat in dit land het bolsjewisme nimmer meer zijn hoofd zal kunnen opheffen. De hindernissen welke nog de bekroning van den saneeringsarbeid in den weg staan, zullen worden uit den weg geruimd door handelsverdragen, verhooging van de productie en vermindering van de staatsuitgaven. Reeds nu, zoo zeid'e ®pr.„ zijn de militaire uitgaven met 15 millioen goudkronen verminderd geworden. De crisis in den eoonomischen toestand van het land moet slechts als overgangsstadium 1 worden beschouwd, vooral daar hier van geen zuiver Hongaarsche kwestie sprake is, aangezien het credietvTaagstuk tot een Europeesch probleem is geworden. De minister zeide'tenslotte dat door het toestaan van credieten op langen termijn, door het terugkeeren naar een st biele papierkroon, en door het streven naar waarheid in de balans alle moeilijkheden te boven zullen worden gekomen en men optimistisch in de toekomst zal kunnen zien. i Chamberlain weer naar Parijs. De Britsche minister van buitenlandsche zaken, Austen Chamberlain, zal, zooals 'hij; van plan was, zijn terugreis van Genève naar Londen te Parijs onderbreken, waar hij den Fransche n premier Herriot ontmoeten zal. Verwacht wordt, dat hij niet vóór Dinsdag of Woensdag te Londen zal terug zijn. De houding van het Britsche Rijk ten opzichte van het protocol wordt verder besproken in de Zondagsbladen. De „Observer" steunt het standpunt dat naar voren is -gebracht in Chamberlain's rede, n.1. dat het protocol het evenwicht van het statuut verstoren en deszelfs geest wijzigen zou en het 'bi ad voegt er aan toe: door de daarin vervatte middelen zou 1 de Bond geconverteerd worden in een organisatie tot handhaving van den status quo, in het belang van één groep van mogendheden. De „Sunday Times" keurt de rede van Chamberlain goed 1 en ■geeft ojn. als haar opinie te kennen, dat „als de controversen over het protocol uit den weg zijn geruimd, het duidelijk zal zijn, dat Engeland een ware vriend is van den Volkenbond". Lord Curzon. Het omtrent Lord Curzon's gezondheidstoestand uitgegeven bulletin vnn gisteren meldt, dat hij geen goeden nacht heeft doorgebracht. tfr heeft een verbloeding plaats gehad, welke echter tot stilstand is gebracht. De zieke lijdt echter niet aan een noemenswaard verlies van krachten en zijn toestand blijft nog bevredigend. Frankrijk en het Vaticaan. Na Herriot te hebben gehoord, die verklaarde, dat de Fransche regeering voor ■den Senaat haar standpunt ongewijzigd zal handhaven, hetwelk zij in de Kamer heeft ingenomen, ten aanzien van de opheffing der Fransche ambassade bij het Vaticaan, besloot de financieel e commissie uit den Senaat, volgens een telegram uit Parijs, met 17 tegen 14 stemmen de ambassade te handnaven. Voorts verwierp zij met 18 tegen 8 stemmen de credieten voor de benoeming van een zaakgelastigde bij- 'het Vaticaan, ten 'behoeve van' de uitvoering van het Concordaat voor Elza» en Lotharingen, De commissie (beëindigde hierna haaT onderzoek der begrooting!, waarin zij in totaal een vermindering van 1 milliard 685 francs heeft aangebracht. Een bloedig incident. In den strijd! om den opvolger van rijkspresident Ebert zijn Vrijdag de eerste slachtoffers gevallen. Te Halle werden 7 personen gedood en 30 -gewond. In deze fftad, waar de communisten zeer veel «wubsafw* tattw, sou Tkaelmaan, d«
communistisch* candidaat voor het presidentschap, voor zijn aanhan|ari spreken. 1 De groote vergaderzaal was overvol en men was zelfs nog gedwongen, in een andere zaal een tweede vergadering te houden. In de groote zaal leidde mevrouw Krueger, lid van den rijksdag, de vergadering. Alhoewel de politie verboden had, dat buitenlanders als sprekers zouden optreden, verleende mevrouw Krueger na haar openingsrede het woord aan een Engelsdien geestverwant. De in de zaad aanwezige agenten lieten den Engelschman, die in zijn moedertaal het woord voerde, uitspreken. Toen echter een tolk deze rede wilde vertalen, sprong een officier van politie op een tafel en verklaarde, gedwongen te zijn, de bijeenkomst te sluiten. Op dit oogenMik viel een schot. Ook zou ven de galerij met een bierglas naar den officier zijn geworpen. Door het vellen van het schot ontstond een geweldige paniek. De r agenten begonnen de zaal te ontruimen. De aanwezige communisten gingen hunnerzijds tot ■den aanval over. Met stoelen, tafels en bierglazen gingen zij de agenten' te lijf. Deze moesten daarop van de waf>ens gebruik maken, na eerst in de ucht te hebben .geschoten. Plotseling brak de ijzeren leuning van de trap, waarlangs de menigte vluchtte en een groot aantal mensdhen, die de zaal reeds hadden verlaten, vielen in de diepte. De paniek, die nu volgde, was onbeschrijfelijk. Aan den ingang van de zaal vochten de menscben tegen elkaar. Tevens gingen de zakkenrollers aan 'het werk. Van tal van aanwezigen werden horloges of portefeuilles gerold. Met de grootste moeite konden de slachtoffers, naar het ziekenhuis werden gebracht. Zeven bezoekers, waarbij twee vrouwen, werden gedood en er z ijn meer dan 30 gewonden. De communistische arbeiders te Halle zijn zeer opgewonden en stellen de politie aansprakelijk voor de bloedige incidenten. Zelfs het sociaaldemocratische orgaan is niet goed te é spreken over de houding van' de politie en schrijft, dat de officier, die aan het hoofd van de agenten stond, als een dictator is opgetreden. De Pruisische minister van binnenlandsche zaken heeft onmiddellijk een onderzoek laten instellen. Uit dit onderzoek is reeds 'gebleken, dat er ongeveer 6000 personen in de zaal waren. Toen de Engelsche communist zijn rede begon, (begaf een agent zich naar den «voorzitter, om hem aan het bestaande verbod te herinneren. Op het oogenblik, waarop deze agent op het podium verscheen, en dus door de menigte kon worden gezien, zouden van de galerij de eerste schoten zijn gelost. Of deze schoten op den agent waren gericht staat nog niet vast. Zeker is het, dat toen de agenten later van de wapens gebruik maakten, zij zich in zelfverdediging bevonden, Vier hunner werden 'Licht gewond. Van de zeven dooden schijnt slechts één door een kogel te zijn getroffen. De overige slachtoffers zijn vermoedelijk in de pauze of door het afbreken van de trapleuning om het leven gekomen, Verblijfsbelasting in Frankrijk Het Fransche consulaat te Zwolle meldt ons: 'De nieuwe bepalingen aangaande het binnenkomen en het verblijf van vreemdelingen op Fr-?nsch grondgebied zijn van kracht geworden met ingang van 1 Maart 1.1Ertra belasting zal niet geheven' worden, alvorens de prijs der identiteits-kaarten door 'het parlement is vastgesteld, welke alle categorieën van vreemdelingen verplicht zullen zijn zich aan te schaffen: zoowel de vreemdelingen in Frankrijk woonachtig als handelaren, industrieelen, zaken-Heden, burgers en renteniers, als touristen, die er tijdelijk verblijven.' Tot nader order blijft de prijs van de identiteitskaart dus vastgesteld op tien franken. De telegrammte hebban niet geheel jukt «wwfeM debat, dat is d«
Kamer van Afgevaardigden i» gevoerd en van de daarop volgartde «temming over het amendement-Henri Pate,. die den prijs van een te stellen visum en van de vernieuwing van de identiteitskaart op 200 franken vast wilde stellen. Geen oogenblik is daarbij sprake geweest van de categorie touristen. Het amendement doelde alleen op de caterieën: le. de handwerklieden en 2e, de handelaren, industrieelen, financiers, burgers, renteniers en andere vreemdelingen, die vrije beroepen uitoefenen en in Frankrijk wonen. De Senaat moet dit amendement eerst behandelen, voordat het definitief wordt. Bij den Senaat zijn stappen gedaan tot prijsverlaging van de identiteitskaart, en om in ieder geval uit te doen maken, dat zij alleen van toepassing worde verklaard op vreemdelingen metterwoon in Frankrijk gevestigd, en niet op touristen, die er tijdelijk verblijven. De Duitsche spoorwegstaking. De stakende Duitsche spoorwegarbeiders hielden, volgens een telegram de „Crt." gisteren een vergadering, die een stormachtig verloop had en die eindigde met de aanneming van een zeer radicale resolutie. Er was reeds aangenomen een resolutie van de stakingsleiding, waarin ■de uitspraak van de arbitrage-commissie van de hand werd gewezen en de organen werden uitgenoodigid, den strijo uit te breiden: al naar gelang zudks noodig z<ou zijn. De vergadering noodzaakte den voorzitter evenwel ook een meer radicale resolutie in stemming te brengen. Daarbij verkreeg men een meerderheid vóór de aigetneene staking en vóór het nemen van die maatregelen, die geschikt zouden zijn de staking ten uitvoer te brengen. De toestand der Joden in Hongarije. De Hongaarsche Minister voor de Volkswelvaart Vass heeft in een rede aan de Joden de waarschuwing gericht, zich rustig te houden en dankbaar te zijn jegens de regecring, daar deze het niet veel moeite mogelijk heeft gemaakt, dat de Joden zich des nachts zonder vrees op straat kunnen begeven. De liberale bladen protcstceren tegen deze woorden van den minister en noemen het vanzelf sprekend dat alle staatsburgers zich zonder gevaar op elk moment op straat begeven kunnen. De minister heeft door zijn woorden het buitenland een zeer slechten indruk gegeven van dc Hongaarsche toestanden. Kalenin over den opstand tn Georgië. Op het Sovjet-congres te Moskou heeft Kalenin over den opstand in Georgië gesproken. Hij zeide in zijn rede o.m.: „Een van de oorzaken van den opstand in Georgië ligt in de verkeerde tactiek van onze kameraden aldaar. Dezen toch willen in een te haastig tempo den religieuzen boer in een communist of tenminste in ©en halven communist veranderen, Dat beschouw ik als een vergissing. In deze streken is de godsdienst nog te sterk ingeworteld dan dat dit mogelijk is. Kalenin merkte voorts op, dat er in Georgië een zekere opeenhoopóng van intellec■tueelen valt te oonstateeren. Vroeger onder het C z aren-regime waren deze Georgische intellectueele krachten meer over geheel Rusland verspreid. Nu echter verdringen zij zich op dit kleme land, dat niet in staat is hen allen te voeden. spoorwegongelukken in Roemenie. Het feit, dat den laatsrtien tijd 'net aantal ongelukken op de Roeme ensche spoorwegen weer schrikbarend is toegenomen, wordt in de Roemeensche pers met alle teekenen van protest 'besproken. Er gaat geen week voorbij, of er zijn 'berichten van min of meer ernstige spoorwegongelukken. Het „Czeraowitzer MorgenSdatt" edhrijft, dat de
laatste maanden steeds meer ongelukken worden gemeld, dat men absoluut niet met een gevoel van veiligheid in een spoorwegcoupé 'kan plaats nemen. Het blad spreekt er schande van, dat er ondanks deze omstandigheden van overheidswege niets gedaan wordt om in dien toestand eenite brengen. De bevolig is ten einde raad en kan zelf daartegen niets uitrichten. Het blad concludeert ten slotte, dat de oorzaak van die ontoelaatbare toestanden hoofdzakelijk gelegen zijn in het feit, dat de spoorwegbeambten en arbeiders veel te lage loonen ontvangen, waardoor zij zich met hunne zor ■gen voor het levensonderhoud niet geheel aan hun werk kunnen geven. Indien de spoorwegen niet spoedig gereorganiseerd worden, zoo besluit het ■blad, dan zal de passagier in Roemenië wel steeds in levensgevaar blijven verkeeren. Ook alle andere bladen dringen op reorganisatie van de spoorwegen aan. Japan door den storm geteisterd. Japan is, naar uit Tokio wordt gemeld, opnieuw door een ernstige ramp geteisterd. Een hevige orkaan heeft over land en zee gewoed. Nabij Nagasaki is het pasagiersschip „Oewajima Maroe", een vaartuig van 450 ton, vergaan, waarbij, naar thans vaststaat, 102 opvarenden om het leven zijn gekomen slechts 16 personen werden gered. Vérder vreest men, dat ongeveer honderd vissehersvaartuigen tijdens den storm zijn vergaan, hetgeen eengroot verlies aan menschenlevens zou betee kenen. Een Amerikaansch sdhip pikte tusschen Kobe en Yokohama drie vissohers op, die zich hadden kunnen redden op een ongekantelde reddings ■boot.