De Telegraaf

(Het autenrsrecht der stijkelen, verschijnende onder den titel: Uit de Rijublick der Letteren, word versekerd overeenkemstig de wet van 28 Junl 1881.)

Dat Flaubert, tonder het te bedoelen, de on le le»: a__ - • ' m heelt gehoorzaamd bij het schrijven van t n la e, Int' ire **_*. '" ' ''• behoeft nauwelijks gezegd te worden. Zijne minier lan werken wa«otigemeen tiidroovend, 1 ge .uiden njn ijver bU-tenonuitputtelijk. Hij bad bovendien een tegetin opgevat voor . eigen werk. Hij tchreef tr.e eigen ge- Kbttdenit, en tond ten slotte t;;ne lo geval*'c mei merkwaardig genoeir. Zijn hart had hij ge-chonken aan hi-toris he-aziiqnarisohe ttudi n — aan den Heiligen Anionins, aan ' ar;hap{o, aan I'alestina. "ij wilde tijne jeugd schilderen, en den hartetooht voor de dame van ïroimlle. Hij zelf treelt 0p al» irdi-rik Morearj,dei)«ime als Ifa ■ . /___. Het uitt-nt m„e:l>.'- Tan duo Btof ~»», dat dete ge-ohiedi-nis eigenlijk .êtwe geschiedenis i». lm held i-preekt zij_ diep verborgen liefde nooit uit - er komt geene wijiiaing in den toestand. De tragi-che, diep* val van Madame Borat blijft weg, de »Jer-pe:.de handeling van dit onderwerp I rengt tot geene untknooping i'it gevoelde de auteur, en daarom wa» hij ten slotte niet tevreden met tijn plan. He geshiedenis van dcc :ongen Morean ia teer alled..az«ch. Hij bet begin van bet hoek is hij achttien jaar oud, i » rin d» rechts geleerdheid, en sti.dejrt hij Ie Parij*. II j brengt tijn tijd door met causeriern over de poli iek, ziet __»•* Arnout, en wordt gewond doiir Kroos. Maar hij verbergt tijne liefde en — al. de Viola van t_ak«pere Ytfj'.t. 11, 5)— n',«tw«it»rt ld ',i''o «". (ledurende de ! ebruari-omwenteling maakt hij tijn hof aan eene voorname mar ha-,d' dr •ot.rir.s, dietijne hulde gaarne aanneemt. Later komt hij me. /•- mM atv» 'e in aan raking, en knielt aan de voeten van teer voorname dame». Ten slotte loopt alle? uit op e<-n hopeloos pe«-imisme, en gevoelt r d u Moreau diepen wrevel over de maatschappij, waarin hij moe' leven. Hoewel deze stof op iich zelf teer weinig aantrekkelijk is, heelt • lii-tat» I laubert haar met een bewonderenswaardig talent behandeld Zijg» kunst doet het uierste, om tot een volkomen trouw beeld van de »to elijke' en tedilijke wereld te komen, waarin he d en heldin leven. Van de eerste bladzijde af pijnigt b:j zich om de juiste klanken te vinden voor menschen en zaken, die hij aan ziJQe lezers wil toonen. l__r_ Moreau treelt op »1» een jonkman met romanti»che lange hairen en een album onder den arm. Hij heeft plaat- genomen op eene «toomboot tustchen Parij» en Nogent Sur-Seine. En dan begint :• laubert: „Het gedruis hield op; ieder nam «ijns plaatn in; sommigen stonden zich te warmen bij de machine, en de echonriteen wierp met een langzaam en rhvthmiacb gekreun tijn vederboa van zwarten rook naar boven; kleine droppelen dauw vloeiden over het koperwerk; het dek bewoog van eene geringe inwendige schudding, en de heide raderen (— men ichrijf'. iö September 1M i—), snel omwentelende, gee-elden het water. ..Ue rivier werd begrensd door zandplaten. Men ontmoette houtvlotten, die begonnen op en neer te golven door de beweging van het water, of wel, men zag ten mtn ritten visscben in eene schuit tonder teil; daarna trokken de nevelen weg, kwam de zon te voorschijn, daalde de heuvel op den rechter oever der Seine langzaam gelijkvloers af, en begon eene andere hoogte op den tegenovergelegen oever lich te verhelen. „Hoornen en lage huizen met platte daken vertoonden zich op deten heuvel. V6óc de huizen tag men afbellende tuinen, verdeeld door nieuwe maren, ijzeren hekken, grae tellen, broeikas»en, potten met geraniums langs de terr;is«en, waarop men met den ellob >og leunen kon. De reizigers benijdden in het beschouwen dezer kokette buitentjet, die daar zoo rustig lagen, de bewoners, en wenschten er te kunnen leven tot het eind hunner dagen met een goed bil ar:, met eeue sloep, met eene vrouw, of eenig ander droombeeld. Het plezier van de stoomvaart maakte te spraakzaam, 'irappenvertellers begonnen met hunne aardigheden. Velen tongen. Men wa i vroolijk. Kr werden kleine glaa-je-i likeur gebruikt". Het is op dezen boottocht dat Frédérik Ut !■ tv Am uv voor het eerst ziet. De plotselinge op 'ikkerende vlam van Kroos bedwelmt hem. Kr in in dit snelle verliefd worden iets van 'Ie oud cla_eke kunst der ' Irieken. Al de Hellenistische dichter» na Alex ander den Groot? met Calliuiachu» aan het hoofd, geven in h; nne epi-'ch-elegisrhe liefde-geschie den:.? en een geiieel gelijk verhaal van den oorsprong der pas ie. Kn zoo gaan later ook de Middel-i Irieksche romanschrijvers voort. Flanbert heeft tijne heldin uitstekend gef-ctiilde d. ; r.derik tiet haar, terwijlhij over bet dek wandelt. ..Ze zat heel alleen op eene bank, hij zag t'i. ruin-te niemand door den gloed, die uit hare oogen straalde. Toen bij voorbijging, hief z. j het hoofd op. Onwillekeurig boog hij zijne schouder» —■ en toen hij op een afstand gekomen was, beschouwde bij baar. ../e droeg een breeden i-troohoed metroie liutiin, die, achter haar, op den wind (ladderde. Hare zwarte _i__ krulden om de uiteinden van hare breede wen koran wen.daalden !nax over hare wangen en schen-n het ovaal rond van haar weten te liefkozen. Hare japon van licht memgtgkne, betaaid mtt donkere rond» stipjes, omgolfde haar in breede plooifn. Ze waa bazig iels te borduren — htar rechte neu», baar kin, heel hare per■«on, kw»men srherp uj, u_,n de blauwe lo.ht achter haar." E» talken» gaat hij 100 TOort, met moesterhanii de schilderachtig, omtrekken tijaar "garen, .yaer Undsckappon, aangevend. Kn jui-t dit is eene hoog te waardeeren kunst. De letterkundige attist heeft nergens meer voor te wak»n, dan voor de pretentie, om met woorden eene schilderij te willen teruggeven. Hij kan niet meer doen. D.n • n voor één de bijzonderheden van bet schilderij, de eigenaardigheid ver trekken van een ; ortret, op te sommen. Kn dan blijft dikwijl» de hoofdindruk weg. lir zijn te veel onderdee len genoemd, het geheel blijft onieker. Men kan van louter boomen be- woud niet tien. Haubert geeft alleen de sprekende lijnen arm, is sober in detail», en slaagt er in lijn beeld voor onze faiazie op te roepen. Niet alleen de omtrekken zijner ilguren, ook hunne ileukwnze en inborst ge-ft hij met scherpe, juiste trekken aan. ' 'nder z ne personen komt te voorschijn zeker schilder I'ellerin, die maar een teer twijfelachtig talent heeft, en ie voor den kun-tkooper Arnouv. schilderijen knutselt in den trant van loucber: Uiatiën, V mphen, Naaden, Broos, Arti-mi- en \phrO'iile. In kurte woorden karakteri-eert hij dezen t-emi artist: „I'ellerin la» all- werken o»er aesthetiek, om de .vare theorie van het s b one te vinden, in de hoop van, na deze on-dekt to hebben, meester-tukken te zullen leveren. Hij omringde zien met alle miigeljke hulpmiddelen, teekeningen, plei»terbeelden, modellen, gravuren, en blsef steeds zoeken an peinzen, gif de schuld aan den elerhten tijd, aan tijne zenuwen, aan zijn atelier, ging eene wandeling maken om eene iiiipiralie op te doen, sprong ointinog, al- hij iets gevonden had, liet vervoKeiu het werk ste en, i-n dacht over iets ander», dat nog beter zou zijn. Zoo geplaagd door droomen van glorie, tijn tijd verkwisiende met redevoeringen, gewi-bt hechtend aan duizend dwaa-heden, I aan kritieken, aan den invloed van eene of andere nieuwe tien-wijze op kun-tgebied, had hij op zijn vijftigste aar nog niets dan B.udien geschetst.' ■ -elukkig voor I'ellerin, dat hij voor den kunttkooper Arnouv. vrouwen guurt es kon ichilderen, andere had zijne p eudnjeniale **■--'-eiturigheid hem geb*ach; tot den hongerdood. Maar voortre elijk is het Haubert gelukt, dezen typi-chen knutselaar uit de weritelijkneid in zyn roman over ie brengen. \ an dergelijke f,_ne ps choloz'iscbe sche sen treft man zeer vele aan in lijn I. ut . • r ik op deze wijs. kies ik nog een enkel voorbeeld van zuiver plastische schildering — een heel gewone reis in eene diligence ..i'e lantaarn aan den bok vnn den postil on verlichten de paarden van achteren. Hun adem vormde een soort van nevel aan eiken kant van het rijtuig. De ijzeren kettingen rinkelden, de glazen rammelden |in de portieren. Ue zware wagen rol le op j gel ijk matige w jas over den weg. Hier of (*** r *k\g men den muur van een schuur of van een herberg, die geheel alleen stond. Soms bij bet doortrekken van een dorp verspreidde di- gloeiende oven van een bakker een roodan gloed, en tag men de reusachtige schaduw der paarden op de huizen aan de overzijde. Bij iedere halt, als men Tan paarden verwi-selde, was er een oogenblik diepe stilte. Men hoorde iemand op de diligence tlimmen, terwijl aan de stoep van eene deur een» Trouw de vlam van eene kaars met de hand tegen de i tocht be 8-iermde. Vervolgens iprong de kondukteur ter op den bok, en vertrok de wagen." I'ij het lezen dezer srhijnbare teer eenvoudige woorden is het onmogelijk niet te deriken, dat men voor eene halve eeuw geleden een reis met de diligence heeft ondernomen. |-;r komt een lang vergeten \i-ioen l—j/ ?.nw oogen - we r.j len mee met 't Moreau naar Parijs. Dh. Jan if.n Brink.

D» smart, dl» zijn laven zooveel jaren b» heancht heelt., waa aan zoo diep verborgene dat hot moei uk is, nu hu dood ia, iets meer van hem t» zeggen, dan dat ht) veel gelden hoeft, veel heeft gewild en veel heelt lieieobad Ea het ii een zachte troost, b(J zooveel bitterheid aan dtt graf, te weten dat hy ook bemind ia geworden, groot, tuog en edel bemind, da*, er in zvjn kort leven - -ac n geween, die als een zilveren zon brak door de aombere nevelen boven tijn nelilanden. • * « Ik herinner mv hem nog levendig, zooala ik hem voor 't allereirat zag in de .S.ilon dos __és", een twaalftal . iren geledon. In zzn "at nauw» lakansctie jas, strak om de re,. «zliouders, zat hu hoog bov»n het klein» or: 'n cien bak beneden het voetlicht, de partituur roor zich togen den bollen van het to.i loura hokje. Er wa» m dien tang&ien, nsrvousen jon- Keling, het haar i-)twat lang. een breed, vierkant, hoog voorhoofd, vreemde, droomerijo, disp» ooien, iete dat hem dadelijk on;ok di maat sloeg en de actrice, boven h-m staande, 'zi da vergulding van vostli-h-. goudwaeera. mot *'n Pa»r slag*n in de maat bracht van bet om "t, dat ze d» ruimt» mgaimde over de gepropte rirh, ,nm'**"i» i" '■ zaaltje heen en dan weer, _. a r ZUd* bu'f*'**nd ta ht-go»dig (w»nt dat _h. . gronJtoon Tan tja aard) de musici be neaen tot uarmonle bra.-ht, dan waa hat of er rii. _.!. ln d,z,n jongeo man huisdsn, cent hitfniVfT g"ült dt •*roT» dingen van het mr/tr ,n._.r *n ••" *■*>*••. di» d»n jongen orkeat„"» *>•» th»ai.r, .en kind nog ach.er, _f da? .°P dV "•"«•'•" *» ï-«wy tn ik ge_____ f„achl«*' kü tich op di. oog.n-ï&£2__ ta - **■*»• ~-" «■* .__**_!?',?' uiü h,t Pu*>'i»*-. *• lympathit „ »nf ï_d_ droom«'i««n jong.n ' l'ubli.k oen tl. ».b klein koninkj. wat ia .en klein, lu.druchtg rUk en thui. hing.n »r zoownar . Ti p_i»laKwerkrß-a*n' waar°P ™09t19r »n '»J« h»»l trottch waren. Hij ai.t. HO k.nd. het v.rg.nk.lyk. al va» d.z. laurieren, dl. imm.r. ni.t dooi dsn ,troot.n hoop worden g.tchonkeu dish.t snaterbekken dar »k»_»o nut wi.t Lond.r.cluide* van d.n ziug dtr oiehtsialin. Hy wa, T4n m^zoa. dtre, van een zeldtam* beachtiaenheid, van en ichier d rper-achuge nederigheid, die hem grap pig-nai' ve dingen deed do-ui, welke de werak var handige menachin ,gek' vindt. Za ht-goedig zyn en bescheidenheid tyn g»ei aanbevelenswaardige zaken om er in de wertlc mee te komen, dl» hard wreed an bruut is. Maar omdat hy talent had en ook voora talent om te werken, omdat by tsldtaamyverij waa, kwam hy er toch. . « * Vreemde, vreemde jongen, die hy waa. ft veriegen om zich le uiten, zonder vrienden, die het limerick van hem begrere 1. opkomend uit een kring waar meer hart on artelykheid dan lnteilo t en begrip naren te vinden, "aa hy een moza.ek van aandoeningen. Ka op ean avond, toen ik hem heel laat naar bui» bracht, kwam ozeeni hy n: y tyn kindertiel optnb.reu I Welk ten warhoofd I '-Vat «en aanbiddeiyk idealisme, wat een atovigi burgerinantbraafbeid, wat eon werklust en eok wat een groote melancholie ia dien jongen uiensch, dl» kunitmaar ho ipte te worden. ny had roj'ndder-romanagelezen, eea chriit»- iy.e icheurkalender in boek lor naat gebonien, een boekje met wyze ipnuten v.n alle volkeren, •en wert van Tolitoi ,De Dood', Do»toj»wski, iets van Multatuli En by, die als kind van elf jaar al mcd* was geweest met vaier om viool te apalen uf ularinet te bazin op brunotten en dan.-pa:tueii toi noii, beel laat iv den nacht, opgegroeid met alleen de leiding van zichzelf in een .«.eer van nachtleven, lichtzinnigheid en losse e zeden, hy die van muziek droomde, die slank-. Deenen ia tricot zou doen huppelen, die oe af<*»r van llchtvlekjea geilitiuer langs glanzen 1 saty izu kaarsjes en blanke schouiers »n halten vul wilde maken van d» schaterende muziek t*n 1 ebte danawyzen,.... hy vroeg my, mit d» vreemde oogen, Tieemd ook door de wat onreg»...iatlge plaat.mg heel vartroawelyk, of ik hem ook koe helpen uit de banauweuia van zooveel dagenen zooveel nachten, dat by er stil over gepiined had. „Of er *«n God wai ."• e Toen hu isatlen jaar waa, vertolkt» hy »en klarinet-solo in 't i'aliii orkast onder Job. M. Uoenen. Daarna kwam by in van 't ..randtre, van Jaar werd ny ork.aimesster in hat iSa.on des Van t a Kn jarenlang achreef by muziek voor coupletten, copie-erde muziet, drilde de koren, trantponeerds, zorgde voor de aan-enscliateliiig van da muziek dar coupletten eu liederen uit de revue't van Reyding, waar t .asrnen by dan heele aardige intermazto't en latro___ weefde van ___; ik herinner my nog het macabre humoristis. He vin de inleiding van De Doofpot, waar gedoeld wordt op de ,tr..ien*. Uf waa het de zelfmoord candidaat0 Het ia de harde atryd om 't brood, di* bern dw tig tweehondardmaal a btentn di m nuk van ü'. l'oo.-pot te dingeeren. L.n desoudanki werkte by voor zichzelf iv de oog»i.blikken, n hy ontttelen kon aan dt vervuil! g van zyn ander ideaal: de iteun van tyn niit-gegotd-- ouden U kunntn ayn. Achttitn jaar oud compontirt my dien jongen op een tekst, di* **n mager maakwerkje was, een heels operette, ca een di* later met SOCce* I» opgevoaru iv den Artinbciiouwburg. Di Farel vtn Zaandam, en waarover o. m Van Milligen «c hemard . ween z; h goedkeurend uitlieten. * » Bernard Zweer* - o neen, ,mynh»»r'7.w»»r». Nooit lueft iemand l.inard ooit andara dan over .mynhser* Zweers hooran iprakin. injat.uiynheer" lag al de veneratu, dii hy voor zyn leermeeitor koesterde. In zyn ziel wtieenmarmiren altaar, waarvoor hy knielde. Dat waa .niynheer* Zweer». Zweers verdiend* die huid»; hy hield v»n din vluggen, yvengen, ermtigen jongen man Kn ouder zyn leiding begon hy „echt* te werken, te werken aan de grondslagen van de moeilyke kunst, waarin hy wilde uitbliuken »n zat tot diep in den nabt te »lud»*ren in harmonie-leer en contra pui.t, in htt g»b»im v»n c»nou en luga. Toen al. al» «en sluipend vampier, diep in hem, oiidermytidt »*n ziekte zyn gestel , zyn lichaam, waarvan al zooveel goei»cht was van zyn kinderjaren af, bleek te broos om langzya ■choone liel te dragen. Maar hy vertett* zich. Hy werkte; wilde niet van ziekt*, van zwakte, van rust weten. Kn voor 't klavier of op bet vy:iynig gebalkte papier koortiachtig snel de hieroglypben teekenend, die itraka veikltokt zoud»n wordtn, trachtte hy te vergeten. En de smatt vau zyn leven, de aanleg tot melancholie nu veraterkt door de reëele amart van zyn lydand lichaam, werd uitgeweand in zyn w»rken, zwak nog, maar s-asds ryzend in broedere opvatting en dieper sentiment, waartuaachsn in rroolyktr ooge .blikken, kleine, zoete wyijet op liedjes van ileye eu anderen. reen, na zyn studieu by Zweers, kwam de benoeminiz tut twaeia orkeatmeeater van bet ' on-ei tgebouw, waar Kea nieuw leven ia 't mottkaal Amsterdam had gestort. D» wankelendi gezondheid van Renard stond bern niet toe, zich hier z 'te doen gelden »li hy z*'f wel ge.vild h*d. Ik geloof ook, dat z.yn echt*, nederige bescheidenheid hem hier nu juiat niet ginoipen haaft. Tusschen keunen en kunnen ligt een afstand. Zyne lichamelyke tw»ktemoge f_ -Vl ,_ i_!_ die hera Terhluderde zijn prest ge zoo te handh.v.n alt altyd gewemcht wat. under _• waa a* boog van cellist en violist gespannen, hun .bogen- konden niet altyd ge•pannen zyn en na Xe» kwam Renard In die moeilyke tyden «tond da vrouw naaat hem. die een glorie onder da kunatenaanvrouwen ia geweest. Zy wiat tyn lavinsmoed opnlnuw aan t« vuren en toen het voor ham donker en somber in het nevelige vaderland ward, verliet hy met haar d* bedrukte landen en ging naar over zee. Een ni»uw land, esn nieuwe toekomst. liet aanbod van goed» buitenlandsche muzikale krachten in Kngtland is groot. De Kngeltcbea zelf tyn goede toehoorders en slechte executanten. Hohemer», Duitschers, Kraatcben, Hongaren, Hollanders zyn er als uitvoerende kunstenaars in groot» menigte. Maar Renard ' dorst dan atryd aan »n by zou gedaagd zyn, zonder «enigen twyfel, ai» het vale dier, dat lang in hera had gehuisd, z.yn I beste krachten absorboerend, ten alotte niet zyn I prooi geheel had bemachtigd. Van tante violut In hetorkettvan de neem Hall t» l.ond»n,waar hy door zyn landgenoot, den ' beroemden cellist Holman was geïntroduceerd, ' wi-rd hy na korten tyd dirigent van een orkest in ' Bsxhill Su»»ex,, badplaat» v»n dsaanzi»nlyken, bazend om de staalbronnen. De mild» lucht vsr iterkte h»:n, de schoone toikointt rjzend nt donkert dagen gaf hem nituwi werkkracht en : liveualuit. Kn tarwyl ny all dirigent een uitstekiadin naam verwierf, door ernstige critici geroemd w»rd, ontplooid» tich zyn talent ■!« componlit, al m»er »n meer. Tyden» de weinig» j»r»n dat hy in Kngaland waa, ala dingont t* Uaxlull »a daarna t» Kolk- ' ston* en t» LiandtiJno ia Z. Wales, werkt» hy ! onverpootd. Wann»er men d»n »up»l m»nu»crlp ten tiet, dien hy In dien korten tyd vervaar-' dl(d», mo«t men zich verbazen over dergelyke vruchtbaarhoid In zulk e»n broo» llch»am. I* bet hem gegaan al* zooveel ander» kunst, naara van zwakke g»7,ondh»ld, Jacju»» I'*rk, Walt eau, »n h*eft by altyd *au v*uig»vo*l ge i htd vin vroeg veneheiden? I» daaraan de - koortsachtig» haait wa.rmad» by arbeidd», to» I te ibrijvsn ' Op uiin Zondagnamiddag, kort galaden, toen i ik hat vo-irrecbt bad, mevrouw de w»d. K»n»rd — I 'Vtigenm», die na dan >Ug een korten tyd baar familiebetrekkingen te Amiteraam wat (aan 1 bifr iet en, t,e »i reien, heb ik goti»n vn Ma- ch ; of i--,e Oay Soldten for piano-fottt (in druk) i»n Suite voor bobo, die d» beroemd* hoboist Lalaade ia de Q__ Had met groot tuco* had ten gehoor» gebracht, vn Arabische Zang voor cillo, door de crifiek »inat»mmig goed beoord»»ld, zNo fairifi ein by een liedje van ilibton. Ook heb it »g:i laatste werk (izisi, nu ; Ouverture Mart. Antoinctte, aog ia klad Di Vuoruittichtan wartn to» tchosn. D» uit- j gerei» begonnen belang ia nem ti atsllao. Dr. ' Pridi verttaide den temt van De Parel van i*_B ; dam, die te l.on Jan tav worden op<*vo»rd. Auch- ■ nar te i-ierlyn had zon cello concert («kocht ca »ca p.ano-suite, di* beiden ter p»r»i zyn. kei bad hein .ca warmen opw»kkend»n brief uit Kuilaud gittuurd. ,Ben jt il waar ja wazen inoit f* vroeg by hem. .Houd goeden moed, j» zult ir wel komin*. 'nbewutte bitter» ironie. Ja, hy zou daarboen gaan, waar wij aena allen moeten zyn. | Te Londen hor»idd* men **n concert in _ i James Ha!l voor, waar uit»luit»nd zyn compositie» I loadnn worden ten gehoor» g»bra-ht. Kngilich* i kunttvriendin «tonden voor d* konen in. Zyn kapel to Folkalon» had naam g»kri(*n. Bram van dtn harg, i.enok »n an»»r* liistvoi i Holiinder» hadden door tyn bimiddiliag •r zich doen hoortn. Ko met mcc*i I * Kn ia d» tt.i's ktir.er in haar t.Tia zwart kleedje, een groot portret van aen .ongea doode voor zlcb, naast haar ue tupti werken van baar too tear en groot beminden man tprak mevrouw Kenard tacht van zon willen en z,;u doen. Kn v_ zijn laatate dagen, hoi hu zich vtrhtugü bad by d» ontvangat van een portret van Mv taiuli met isn citaat van di*n* hand uil .net gebed van den onwtt»ndo", dat ztr. e htgenoute. Mevr. Douwe» Dekker — :iamui;r.,i --chepel getonden bad n» een corriipondeniia w.aruit iienard'» vereer ug voor Muitatuh giblikan na». V.irtian dagen lag by zi»k. Len paar dagan voor zyn dood waa er een plotielings verlate ring.. .. nogmaala lacnt» de hoopia dit vn.be lovende leven .... twee dagen later had de jongi kunstenaar de oogen geilotin. Wil vijftig Nederlanders hebtwn de baar naar hat graf gevolgd. Kn wellicht wat laat beeft ook het vaderland zyn treuriauwerin op d» nrk doen neerliggen. De dood i» zoo hard, aoo m»doog»nloo», al» ly tlaat zooali hier — een jongen toondlcuUr aan 't b»»-in van zyn glorie.... Maar by al de aomberhei 1 en amart la ar een zacbte trooit. Hy ï» In den vreeoi i* niet verlaten geatorven. Zy, zyn trooeteree, zyn levanigaluk en zyn toon» beeft dit amartenryae loven ook in de donkerst» tydea, jt dan h*i meest, mat zachte beider» stralen beachen»n. Verlaten waa hij niet. Moge by ook niet v»rg»ten geitorviu tyn I B. Cautie.

Mtn mtakt tegenwoordig uitmuntend ivoor uit de vrucht van *»n struik op een palm ge lykendo en genaamd I'byielephaa niacrocarpa. D» vrucht bereikt de grootte van oen appel en heeft eene zeer harde wnti kam. Up de draal bank bewerkt, ziet dit ivoor er uit alt bet »cbte, an dt gelijkenis ii zoo groot, dat bet tot denziifdta prut verkoebt wotdt. Men Kan het ook kleuren ala echt ivoor <

heeft eens bestelling gedaan bn de Vulkan acheepabouwwerf tt z>t»ttm, om een tr»na-atiantii< ha boot te bouwen, dis la grootte ia snelheid ui groote ttoouien Kaiser Fritdrich en zeil* d» Kat.ter Wilhelm der Grosse moet overtreiïen. Het «chip moet meer dan 14000 ton maten, t_> vt. lan znu, eene breedt» heooen van 09 ■ vt. en eene holte van tt vt. In 1900 moet het •cuip gereed zyn.

Een fabrikant in Manchester htaft een niauw gebruik gemaakt met het rywiel. Dit wordt namilyk vangezet, en bestegen door een jongen, die zuo hard by kan, gaat trappen. De ketting ii verbonden met de bevnezir in doet deze inel oinwentelen. Up die manier kan _*J een blik roomj» ran 17 gallons maken in 710 minuten. Het werk it (e.uaükelyk genoeg, en de jongen kan naar harteluat trappen, zonder laat van dan politieagent te hebben.

Door J. _gbt In Londen is eene tlectrische lamp voor wielryders samengeateld, die, evtnali eene gewone lamp, op veeren bavettigd wor.ll tan het rywiel. Mtn tiet daarbij geene __» geleiding. De accumulatoreu zyn onmiddeliyk verloiiden aan de lamp en aangebracht ia een prlamati.scha le»r»n etui. De voor d» «tui aangebrachte lamp kan dooi eens eenvou :ige beweging het licht meer horizontaal of mier den (rond werpsn. Dt klein» inrichting geeft licht voor 7 i 9uren,d« groot» lo -,\ u an d» gehesle lamp wiegt naai gtlang d»r groott» 1 , k 2>i4 pd.

Een zier g*lukklg* opvoering had Koninc üagtn, van Lmbert Melis in .!*n „Vliamscbaö h houwbnrg' t« Antwerpen. Ds hoofdrollen werdtn Tertolkt door de damej Kils» Jonk»r» Ullit-Beersman» en de htsran Jan Dil:» en Lemmtna, ook; hier ta land* welbekende kun•teaaars. Zou de heer Van Dossselaer mtt dit oor•pronkalyk N»derl»nd»ch» ttuk m»t »»n» ont ltnd komen bezotkan ' Het »u_» t» Pru»s»l tbb het Spaantchi toontilgazeli-bap houdt aan, too het met no| toenonnt. In Tierra ha/a, een Catalaanach volk» stuk, werd sura Uuerrero, ala Marta, -torra»chti| toeg»juicht Ook het stuk vi»l zaar in dtn smaak Hst i» een naturaliitlicU w*ik, dat spi.lt In di o:nstr»k»n van Barctiona. D» m.ice »n MkM wordt geroemd alt ten m»*»t»rstuk van wart In «anvoudig» kunit. In 4» Ooilliti» Kran mi ral Mountt-Sully widtr optreden in Oedipt roi. Wo»n«dagavond ging voor d» •.-at» mail A aui l'enf.tnt", toonielttuk in 8 tMdrQTM vin Léon "Jirai tn Louit Nicarl. H»t , i hem.» ! n »*t" had d»t» prami.'irc, dl»z»ergoed ontvaupan w»rd eva»ali di viudsvilli van L on lliral, Mam'tvll- I'trit, dl» »r aan vooraf ging.

Hoofat, vt. icaolea voorliil.,,.- Dt bitr C. Motrman Jtß., boofd eentr tchool tt Tintl, gtnitintt Ooil-Voorn», hteft in t.ni brochure di vttl beiproken qaaaatll bebtndtld, of hit w.nmiielijk it, uu boofdtn via tcboltn ten *igt* klattttt (tvin. Hij plaatit de trgotuinlan van de vv.r- en ligenttiDdtri umi «lkiar in kamt dan tot dt eonclatit, dit bit in t biling via 't onderwijl in via da .pvo.diug dar j.ugd is. iodi o hat hoofd der ' tchool ttvtni kliiit-oo itrwijtlr ii. Dt tcbrnver btgint mtt dt opmerking ti iutkin, : dat t. i. door t* v**l endirwyztri nitt ginte; gtlei | wordt ap bet vertchil ia werkt*.nili.de. lusicbta te. c.nir.iitrt.l in tin varaa: wo.ritjlij k boofd. Hi.i v.t Ib i kort timtn, wat Ja v.or' itaadtri vtn 't ittltel .controlurtudt hoofden' |ii (ttchrtvia tn gttprokia woord in 't oiiddin bringio. Ki. cottr iliiriiJ boofd — t»gg<-a i| «— k.r'; ... Ti zilt. dn di tchool op tijd big nt tn tindigt; dat di kludingitokkea dtr kiadirtn .iit ordelx-i'n dt ■chonigingln gevonden worden; dit hit komen ta ; 'g.au dar Ittrllngeii mat ard. geacbitdi: dal d. inkt- I koktri gevuld rija, dit da kind rtn tthoorlijk g.r.:n.|iur jonge eo ssnkoiiiendw onderwijzers kannen zga. Vuortaurend tooticbt ep bet onderwijzend pereonoel acht de he-r iioer.ng ünnoodig, op grond dal kat ie dt dorpe«cho!en, waar het onderwee niet tooi dat in de groote reden behoeft onder te dooo, niet bestast Wat het raadgevend en bemiddelend optreden dai • koofden tob scholen betreft en do eenheid door hem te brengen in het werk «er verschil.ende onderwazen, net ia de meening ran den keer Moerman, dal dit allee zeer gued kan gesch ieder door de echool* vergaderingen, waarvan de heer Koemaan zich warna voorstaader verk.aart len controleeread hoofd moet de k !a-ae vaa eea miei onderwijzer kannen overnemen, zeggeu de vooretaadere. Doek id ean hij niet controloereo antwoordt dt heer Moerman. Boter ware het daa te zeggen tt:. ambalant hoofd moet de klatse kannen overoemen. Doch ia het daarvoor noodig, zooveal geld nit te geven ' Ook ia ket niet de taak van oen controleerene]1 koofd, onvoldoend e vorderingen der leerlinge o oa plïchtaverzaking der onderwijzers to conatateeren. Dat ia initgtadtti het w.-rk ean een onderzookond, van een verantwoordelijk hoofd, oa om de vorderingen der leerlingen to bepalen heeft het verantwoordelijke hoofd der echool bot recht vaa onderzoek, dat op g zatte tijden kan gen-bieden. De heer Moe man ia daa voorstander van een ver? antwoordelijk hoofd met eigen klasse, eo die. cmea, by rerantwoordelijk ie, de verachtllende kiste*! onderzoekt.

tan 34 (ot 30 Oct. 1898. . . _»DBS DiTV_ I.AATtTI BüSUCBTIJia. Vuil, I Vaasoarißvta va» iLUiiDüCBDia **■"***■ Sanamusa. Vaai..*. T. Am.t. | Taßottard. I Damw*a' eea x_ •*•*» bpoortijd. Bpoorlijd. Aalt. ■ Oct 7.40ni. 10.40 a. M Oct '\ Amiterdam. 1 / JJ 26 . 6.25. __. Genua. IT I — _ _ II Kotier I.m. M [tal. 0.-I»dl». .1 I _ _ _ S __•■_, } Batavia. < 17 2» . 11.40, 1) HO*. 2) Br.ndisl. 1 U — _ _ I Mirtelta. 3 M - - - I »*B*ia ) \ $ Iriteah Indtl. ; S 8 . n_. i) 1_ . 2) Brindial. Boaibav 13 S___-»trt| M ' u'4o* l\ m' 2)) Briudi"' IJ{ _Bi.Biag.po_. U _ !}M_m.. JJ 1.. ~, „,'i . . I Bhaarbai. i 11 o__BM.k4_l.Jj " ■ "•*>* '> "°- 2),1 Br'ndl,L lß.ng_.Jj 2. — — — 'i Ma_ille. . Hon.kooa;. i 1 M I - - - \i Liv.rr_.t I .ta.B.bal | 3 ƒ1 *» . 11.40. 1) «•*«- 1) BrindltL Kabe. M '•P" tl — — - Mart.ilte. Kob,. ,- — — — Livirpool. V kohama. (0 __a. yp_-übl..BoJ * * »'«■ *> "•' 4«—' lÊ___l J d" I 3" • •«*»-. *»-* | M.«ail_ I ____ ! « ■ ?' 525 # 3_ . ' Genua. Port Said. C _'"."'T"*Ü_. L Fnachal. . 4 Natal. Ur.-\njti.., l Kaaattad 11 Trtnivaal lu üe |28 _ s.4_ I.loa. t Boo_.mpton. J saul I 21 lagoahaai. . . .1 j | M l D.B'_u__ .lk,l '"_• «**f*« «•_• *is__k \m^m i 3 ... / 24 . 6.45». __. . Mamille. 1 l ÏJ -ot-mbiqaa. . . M 11.4.'m. 1 L_ 2; v Nap.l*. [ Mozatnbiq./ 13 "-, 2» . «.«Sa. 8.20. I eoalhamptOß. I \ W I ... UOBB. ( 1} _*__.. •t» „ . MJ. M,. I Uwarpool. [£.__■{ « tong. ... • Ij — — — ' Linabon. C.b.nbs 10 — _ — Antwtrptn. Buint M a___ Tar. Statan vauN.- (i Am. Cu.,Nieuw) 19 . 8.1», _0, \\ Somhamptoß. 1 » Brunewijk.lNieuw. IS« . 6.«6, *•*_ j} QuMnitown. i_w-York »»T Bchotl,l'riai_.w, I — — — \) Chtrboorg. ƒ S Cuba an Mliico I uraoao. . . ï> • 6.45, 8-2». LlvirpooL Cora.ao. it Ik .- - ) Paramaribo ( Il h aa, m • 1 Paramarlbe ( U j} StHßaaas. , Dem.r4rfc f i . Barbidot. ( U -f» _ — } Bonthampton. Demerara. ' 1* | I i'arnnarib. Ij 10 .. I Z Z - i» B?a'-h*,-n. o*»» | Kingstoa. 0 1S I — ~ ) Bt. Nazaira. ) • ( I— — ~ Soutbampton. "L Tbomaa. : 1 Bord«ax. { | " , O T il IT 24 * 6'2Bm' •'2ia' { H7.vri. j pon(.i"n- {! 19 ! C.ropiao. Jf Amilirdim. I | " , i I.aijuirya. , 2 I I. Ctbt'.lo. 1 *■ - > Bt.N_ir.. \YtfSSeti tl 2» . ..25. _Z5. ) Bordeinx. «_____ S il ~» — **■ Southampton. I.a üuiyra. «T I. , C.lon. .II — — — j Bonthimpton. ,' Sivißilla. J 3"?. I ICtrlbig.ni.i, » .' • — — ' 84. Niialra \ f*,}"1'1*" {* ij >a n _ anCh.li. || II Savaniila. , W tVi.r.na_), I, - - || G,nß** ) j Stvinilli. 25 • 6.2». B*2*. j Bord..nx. , ,01011. f- 21 -j a» . «-46*. .20- .)_ou_bpi*b. _sïf_fbMOiS i* | Bratilll . . O.nu. )MoßteviJ*o.< » U ) «*•*»». ) Bu*a. .vyre*.f> *■ Aa.lr.lM. | ____:ƒ *" lT°** 2' £nd_ l)Ad.Wdr, | » ■ ha. Taamaaia. da. Ad.l.idi ƒ 23 To.gt ai.aud. .... _ _ _ I n,,,,!!.,,. 1 fl «■i.owCal.douia. { f ƒ Bydaay. l 31 _ I — — — i Nap.lt. \ fl W.-An*lrali» . . M . 11.40. 1) L4O. 2J 1 Brlndni. ! > Alkaay. < M I — I — — / Mar*»ill*. \) VI (1) nt.ppl._r. viraaadlag t* t.Ma.