De tijd : dagblad voor Nederland

ADVERTENTIE 1 '. • • '• Weg, eiland.Terug,verlangen v w&v D. Hillenius over vijf eilanden die geen eiland meer zijn: Bikini, Hawai'i, Guam, Palau, Yap • Oriana Fallaci over de oorlog die maar doorgaat: verslag van haar rei» door Noord-Vietnam • Aad van der Mijn over leven tussen krot en moskee in Tanger, Fes, El Jadida, Zagora, Marrakech • ' Bert Voeten over vier dichters van het verlangen: Gorter, Bloem, Van Ostaycn, Slauerhoff. Met Fcnna van den Burg. Gco Staad, Hamel Frcczer,.Wim Renes, Jutka Rona, Allan Fromme, Wina Born. Paul Huf, C. Buddingh'. Dimitri Frcnkel Frank, (Gerrit) Krol, Licsbcth List, Boudewija Neuteboom, Hans Fcrrée / - in Avenue van september (216 pagina's). AVENUE vanaf zaterdag 23 augustus verkrijgbaar b(J 6000 verkooppunt»ru Lom* nummar» f 1,10.

Kinderen breken en sorteren kolen in de mijnen van de Pennsylvania 1870.

KINDER ARIEID nam pen dikke huw geleden lij de opkomst van da moderne indistrie scKrikbarende vormen aan. Ia zware sociale strijd Is het gebruLen van kinderen als goedkope wetfkrachten aan het be£in van deze:euw (in Nedtrland bij ae 'Arbeidswi van 1919) verboden. De Paramou.tfilm „The Molly Mapuires", gergisseerd door Martin Ritt Raat oer kinderarbeid in de kolenmijnen van Noord-Pennsylvania. De „Müies" waren voornamelijk lerss Umigranten die een geheim genooschap vormden. Ze streden tegen ie erbarmelijke sociale toestanden. Hun optreden was uiterst gewelddadig en bloedig, James Mcßrlan was een van hen. Hij brak degehqime band als industriële spio. Hoofdrollen .volden gespeeld

Art Lund en Sean Connery als twee ..Mollies" in hun verbitterde strijd tegen sociale wantoestanden.

DE OMSTREDEN GENERAAL George S. Patton is de hoofdfiguur in een biltere Fox-film van Franklin J. Schaffncr. Een groots opgezet spektakel, dat echter niet de bedoeling heeft een ras-echte „oorlogsfilm" te zijn. maar veeleer .het portret van een generaal en zijn collega, generaal Bradley. De film is gebaseerd op de biografie van . Ladislas Farago. Generaal Bradley assisteerde als militair adviseur bij de* opnamen. Hot scenario is geschreven door Francis Ford Coppola en bewerkt door Edmund H. North. % Voor de opnamen vond men een geschikte plaats in het Siërra hooggebergte bij Segovia. Spanje. De Spaanse stad Balsain nam de plaats in van Bastogne. Voor de. figurantenrollen werd assistentie verleend door hrt Spaanse lettere De soldaten van Franco kregen twee uniformen. Eerst moesten zij de Duitsers spelen, daarna de Amerikanen. Bij het bestormen van een Duitse verdedigingspost vergat een figurant zich te verkleden, zodat zich onder de Amerikaanse G.l.'s onverwacht een Duitse Wehrmachtsoldaat bevond. Alle militaire en technische adviseurs zijn het er over eens. dat Patton in alle details authentiek en foutloos is geworden, maar dat geen leger met het gebruikte materieel ook maar een slag gewonnen zou hebben. Om de film, die toch al 50 miljoen gulden gaat kosten, niet nog duurder te maken, waren bijvoorbeeld de helmen van karton, dat in de regen en de sneeuw ging omkrullen.

DHJ VOORBEREIDINGEN voor de revende Internationale Filmwerk Arnhen 1969 (6—11 oktober) zijn in volle ging. De weck zou oorspronkelijk Jerder zijn, maar door een beiaartencongrex kon er niet genoeg totelruimte worden gereserveerd. Er zijn een selectie- cn een ad vies tommissie gevormd. De selectiecommissie zoekt uit minstens vijftig' door de gezamenlijke verhuurkantoren aangeboden, films elf uit vior het „hoofdprogramma". In ledere voorstelling zijn een groot aantal korte films opgenomen. De adviescommissie zoekt vier tot acht films „van een buitengewoon genre" voor de nachtvoorstellingen. Deze commissie heeft ook opdracht tot het scheppen van een „open doek". Bedoeld wordt daarbij een „gastvrij huis voor ieder die films gemaakt heeft waarvan hij denkt dat ze de moeite waard zijn vertoond te worden aan het publiek". Met name „jonge volwassenen" worden verzocht hun scheppingen op te sturen naar de Stichting Filmweek Arnhem, Jan Luykenstrudt 2. Amsterdam. In de selectiecommissie zitten de heren Van der Molen ( ministerie CRM). Voorhoeve (culturele zaken Arnhem), Van Willigen en Bosman (bioscoopbond). De Witte (Holland Festival) en De Bruiin (filmredacteur). Een notabel gezelschap. De odrie.icommissie bestaat uit de heren De Witte, Saaltink (criticus) cn Verstappen (filmer, criticus, producent. enz.). De filmweek wordt gesubsidieerd door het ministerie van CRM. de gemeente Arnhem cn de Bioscoopbond cn alles kost samen een dikke ton.

Enkele weken geleden berichtten we. dat'üz Taylor geen rol wilde in de verfilming van Anne Boleyn, waarin haar man Richard Burton Hendrik VII speelt. „Daar ben ik te oud voor", zei Liz. Toch is zij gestrikt. Mevrouw Burton aanvaardde de rol van een gemaskerde dame. In twee flitsen is ze even zichtbaar, een keer met en een keer-zonder masker.

De opnamen voor de film „Ned Kelly" over de gelijknamige Australische struikrover, rolt van de ene moeilijkheid in de andere. Eerst lag Marianne Faitfull op sterven na dood in het ziekenhuis, maar zij is inmiddels weer geheel hersteld. Haar vriend Mick Jagger, die de hoofdrol speelt, was deze week zo slim zichzelf in'de hand te schieten. Mick loopt nu zwaar in het verband, zoals op deze foto te zien is.

Een bibberende Spaanse soldaat. in Amerikaans uniform, dat hij straks voor een Duits verwisselt bij de opnamen voor Patton.

WIE OOK EENS wil filmen, kan van tot 29 augustus terecht in het Micro-theater aan de Keizersgracht In Amsterdam. Daar wordt die dagen van 10 tot 4 uur een doe-hetzelf-filmcursus georganiseerd onder leiding van Hans v. d. Busken en Jop Tannckoek.

TIJDENS DE Filmweek Arnhem wordt, naar gebruik, de tweejaarlijkse Staatsprijs voor Filmkunst uitgereikt door minister Klompé. Voor deze prijs, groo: f 5000, komen films van Nederlanders in aanmerking. gemaakt op 16. 35 of 70 mm in de periode van 15 mei 1967 tot vn met 1 september 1969. (Dus wie wiL heeft nog een weekje de tijd). De jury is nog niet bekend. Volgens «•en zegsman van het ministerie is zij nog niet samengesteld „in verband met al die moeilijkheden", volgens een tweede zegsman is alles rond op één persoon na. Volgens een zegsman van de RVD „valt er nog niets over te zeggen". Naar verluid had men iemand aangezocht, die zelf wilde meedingen en iemand, die misschien ook meedeed. De eerste van de gebruikelijke moeilijkheden en geruchten rond deze Staatsprijs.

IN DE LAATSTE SKOOP viel le dat Robert Aldrich bij het maken van zijn film „The legend of Lylah Clare" die in on» land „Lylah Clare" ls Kaan heten, gedacht zou hebben aan de figuur van Josef von Sternberg en Marlène Dietrich. In die film wordt namelijk een stuk Hollywood-sfeer verfilmd zoali Aidrlch dat ook al gedaan had in What ever happened lo Baby Jane", „he big knife" en „Su-ert Charlotte" en ook in zijn nieuwste film die hier nog niet te zien lf geweest „The killing of Sisfer George". het toneelftuk over een televisiester dat door het Nieuw Rotterdams Toneel is gespeeld. In Lylah Clare maakt Aldrich het nogal bont door een kitscherig verhaal op te kloppen tot een ruim 2 uur durend melodrama in een verouderd filmidioom, met overmatig veel flashbacks, die volledig geconcentreerd zijn op het filmduo Peter Finch en Kim Novak, met Ernest Borgnine als (goede) derde. De film suggereert de poging van een regisseur om het leven van een vroegtijdig gestorven actrice Lylah Clare in een nieuwe film na te spelen. Een onbekend meisje dat frappante gelijkenis vertoont met de gestorven actrice, idool van haar regisseur, speelt deze rol. Natuurlijk ontstaat een parallelle situatie die zelfs in de dood uit een trapeze eindigt. Stukken psychologie van de koude grond en Rebecca-achtige herinneringsscènes larderen het verhaal. Het best is dit oorspronkelijke televisiespel nog in de dialogen die tegelijk scherpe kritiek op de filmregisseur, de producer, de filmcritici en zelfs de filmverhuurder inhouden. Maar het gezapig voortzeulende verhaal blijft van dik hout planken zagen.

SPEELGOED en *exfilms uit Japan hebben, hoe merkwaardig het misschien ook mag klinken, één ding gemeen: ze zijn beide even slecht van kwaliteit. Het nieuwste stalenboek met Japans bloot onder de lokroep „Het Badhuis van de zeven zaligheden" maakt geen uitzondering op deze regel. Het is een uitermate vervelend en zonder enige fantasie verfilmd verhaaltje over Japanse schonen, die ln vroeger tijden door brvte kerels werden ontvoerd om het de mannen in de badhuizen in meer dan één opzicht naar de zin te maken. Regisseur Tan Ida heeft er een spelletje kimono-aan, kimono-uit van gemaakt, dat al gauw gaat irriteren. Naar onze smaak geen zaligheden, maar een onzalige vertoning.

IN 1968 verscheen er ln Engelse kranten een oproep: „Paren die bereid zijn om hun gelukkige of ongclifkkige verhouding opnieuw te acteren in een documentaire film. worden gevraagd om hun foto te ituren naar de regisseur Elkan Allan". Er reageerden 1020 paren, waarvan er uiteindelijk 9 gebruikt zijn voor Mondo ertremo. De lexuoloog Eustace Chesser (een deskundige moet altijd prijzend aan het woord gelaten worden, om de waarde te bewijzen) vindt: „Een goede film. Als hij er toe bijdraagt om ons van onze remmingen af te helpen dan heeft hij zichzelf meer dan gerechtvaardigd." De bedoeling: een verkenning in sex en liefde buiten het gebruikelijke huwelijkspatroon kan dan wel „interessant" zijn, de titel wijst te zeer op sensatie om de eerlijke poging niet een klein beetje in twijfel te trekken. Jammer, want de film zelf is zeker niet de beroerdste. Integriteit mag worden aangenomen, het nut valt te betwijfelen. de artistieke waarde is matig tot redelijk. Enfin, wi«* nog niet genoeg is voorgelicht, kan er misschien het zijne van opsteken.

Lylah Clare in City Den Haag, 18 jaar. Hard Contract in Asta Den Haag, 18 jaar. Mondo extremo in Flora Amsterdam, 18 jaar. Liefde in het stenen tijdperk in Parisicn Amsterdam, 18 jaar. Riot in Royal Amsterdam, 18 jaar. Het badhuis van de zeven zaligheden in Centraal Rotterdam, 18 jaar. Carmilla... van meisje tot vrouw in Cineac NRC Rotterdam, 18 jaar.

WIE NOG NOOIT bewezen heeft gezien dat bloot op zich geen «ex is, moet dan toch maar eens gaan kijken naar Liefde in het stenen tijdperk"; een film die stamt uit het tijdperk toen er nauwelijks nog iets mocht. Een vreemd soort gedoe rond blote borsten van niet zo mooie meisjes, die angstvallig met gestrekte handen nog edeler lichaamsdelen bedekt houden. Omdat de makers «onder leiding van regisseur Warner Rosc) er zelf waarschijnlijk ook niet zo in Reloofden. is er een verhaal omheen veuonnen, dat van meligheid uit elkaar valt. Een poging tot slapstick, die kant noch wal raakt. De mannen lijken allemaal op Marty Feldman, de vrouwen niet op wat «-ij ons van Eva dromen. Het „mooist" is alles nog op papier. De oorspronkelijke titel is „Nudes on the rocks" met als ondertitel „50.000 b.c. before clothing". Volgens de verhuurder „alleen voor blozende volwassenen en Refilmd in opwindende Nuda-color". „Een film, voor iedereen die van vrouwen-zonder-meer houdt". Een film is het nauwelijks-, zeker niet voor iedereen; zekerder nie4 voor mannen die van vrouwen houden en het allerzekerst niet voor liefhebbers van vrouwen-zonder-meer. Hoogstens voor de dan nog overblijvenden. Wie o wie?

' , DQKTER «p het lichte meisje vei zot raakt cn zijn op een eskimo lijkende wettige echtgenote de jaiouzie terecht niet kan vermijden, komen er stukken. Dat eindigt bij „Carmilla, van meisje tot vrouw" in een botenhuis, beva.tende het overspelige paar. in brand gestoken door de doktersvrouw die in peignoir genietend zit toe te kijken. Een Zweeds duf werkje waarin de erotiek aan situaties van dochter en stiefvader, dokter en patiënt wordt gekoppeld. Het kan niet op rond de bakvis Carmilla voor wie de liefdestechnick geen geheimen meer bezit

DE FILM-EERSTELING van •la Amerikaanse regisseur S. Lee Pogostin bezit een aantal kwaliteiten die zeker verwachtingen wekken voor een vervolg. ..Hard Contract" is feitelijk een afrekening met de gedachte dat men eindeloos met moorden kan doorgaan zodat men er tenslotte aan went. Zelfs de figuur van de gehuurde moordenaar in dienst van geheime staatsdiensten kan eigenlijk niet meer ontkomen met argumenten als vaderlandslievendheid, anti-communisme en dergelijke: moord blijft moord. Maar Pogostin verpakt deze moraal In een soort omgekeerd* thriller waarin men een reeks van moorden, gepleegd door John Cunningham, de beroepsmoordenaar bijna alle gesuggereerd worden. En dat notabene met James Coburn in de hoofdrol, de man met het paardengebit di« onder andere als geheim agent Flint xün vechterstalent heeft getoond. De film legt een duidelijk accent op het literaire: Pogostin U dichter en schrijver van toneelstukken, televisieshows (onder andere de bewerking van The Moon and Sixpence) waarmee hij veel prijzen won sinds hij In 1M» startte met Period Period Period. e«n succesvol toneelstuk. Op de vreemdste ogenblikken, wan» neer er weer eens een stukj* koele erotiek tussen James Coburn en Lee Remick te beleven valt. komen er dialoogfragmenten over het godsbestaan. oorlog en vrede, geweld of kinderen krijgen. Pogostin weet bovendien al even onverwacht de actualiteit binnen zijn film te halen zoals d* taalstrijd in Brussel of een stukje Biafra-film in een bioscoop in Amerika als schrille tegenstelling met een moord waarvan de techniek overigens buiten beschouwing blijft. Hoewel Pogostin soms meer in de dialoog beweert dan hij in een harde thriller suggereert, is dit debuut heel persoonlijk en ongewoon van thematiek. Ook aan de bijfiguren (onder anderen Burgess Meredith) is veel aandacht geschonken.

MANNENBROEDERS opgelet! Vrij ongemerkt in dit vage opruimingsmaandje (en dus ten onrecht* ondergewaardeerd door het verhuurkantoor) is er een adembenemend stuk film binnen gewaaid, dat ge niet moogt missen. Riot (Oproer) is van een zeldzaam bikkelharde klasse; werkelijk» spanning van begin tot eind! Het is het verhaal van een opstand in een gevangenis, waar directeurs en cipier* even rsuw zijn als de twaar gestraften. Voor de opnamen is gebruik gemaakt van f".e gevangenis van Arizona. Gevangenen mochten daar meedoen en liefst 48 moordenaars, rovers, afpersers. aanranders en kidnappers spelen zichzelf. Een ongewoon realisme van een ongewoon avontuur, dat gebaseerd is op een echte oproer. Waarom de gevangenis zo vrienfeltjk was mee te werken, is totaal onduidelijk. Want het zijn bepaald niet de gevangenen die als de „slechten" uit deze film naar voren komen. Hoofdrollen worden gespeeld door Jim Brown (soms wat al te mooi. te „clean"). Gene Hackman (geweldig) en Ben Carruthers (hier vooral ook bekend door zijn rol in de Nederlandse film „To grab a ring"). Er wordt ongemeen hard geslagen, geweld is, zeker aan het slot. op de grens van het toelaatbare. Een film die minstens zo hard is als „De twaalf veroordeelden*,' maar in dit genre beter en nog genadelozer. Verschrikkelijk. onhoudbaar.