De tijd : dagblad voor Nederland

ADVERTENTIE Wij zouden heus niet regelma- * tig een aanbieding polyaether matrasten houden als er riiet zo veel vraag naar was een duidelijker bewijs hoe ideaal polyaether voor- matrassen is kunnen wij toch niet geven 2-Persoons matrassen, uitgevoerd in «en hoogwaardig* kwaliteit polyaether (licht m gewicht, stofvrij en 't garandeert een prima ligging), met doorgestikt bovenblad en geborduurde borden, nu in twee maten, met een aanzienlijk, prijsvoordeel. matrassen van een hoogwaardige kwaliteit polyaether 1S cm hoog 120 x 190 cm 130 x 190 cm 435 - Wft» 89r- 98/ Vrijdagavond om 6 uur begint de verkoop van deze prima polyaether matrassen, 2-persoons, 120 x 190 of 130 x 190 cm, oog. 15 cm hoog, met doorgestikt bovenblad en geborduurde borden, in de kleuren blauw en goud. ~ Ook m—ndsgmorgtn open

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE i -».«•*«#».». n ■ irt fi ii f fli «fl jt<\ I nu is er ook voor u I I betaalbare I I CENTRALE I I VERWARMING I ■ Vraag gratis veiwarmings- ■ I en financieringsplan I I CV-installaties reeds vanaf 2500,-1 ■ WIÊIÊÊÊÊ I I 4UUUUUUUUUWUUI I I Bel 1347D0 | ■ Afdeling VERWARMINGSTECHNIEK ***** I ■ § Hoogstraat 62-66 teL 010-134700 ■

Het provinciaal bestuur v*m Zuid- Holland heeft gisteren in een toelichting op zijn streekplan voor Zuwl-HoHand Zuid de emotioneel geladen tegenstellingen met Rotterdam terug gebracht tot een zakelijk veischrl van inzicht. Dat is pure winst * omdat de tijd nu rijp lijkt om naar eikaars argumenten te luisteren. Tot nu hoe. zo komt het de Rotterdtammers althans voor. is daar nog weinig sprake van geweest. Naar elkaar luisteren betekent natuurlijk wed. dat beide partijen argumenten aanvoeten. nu toe }* vanuit Rotterdam in een reeks van rapporten — van verdachte en onverdachte zij3e — een pleidooi gehouden voor een' industrialisatie gecombineerd met diepzeehavenontwikketmg m praktisch het gehele Waterweg- en Zuidhollandse eilanden gebied. Hpt provinciaal bestuur van Zuid- Holland heeft tot nu toe de visie van Rotterdam op de groei van de nationale economie en de betekenis van het Rotterdamse havengebied daarbij nogal gemakkelijk afgedaan met de opmerking, dat Rotterdam eerst maar eens moet „bewijzen" dat die verregaande industrialisatie van het eilandengebied Nederland geweldige voordelen oplevert. Een uitzichtloze zaak wanneer men alles afstopt zolang men niets i zeker weet. Het provinciaal bestuur is gisteren dan eindelijk met een eigen filosofie gekomen, een visie die lijnrecht tegenover die van Rotterdam staat en gebaseerd is op de inderdaad knellende vraag: „Brengt al die industrie nu werkelijk voordeel voor de bevolking?" Deze vraagstelling is alleszins aanvaardbaar. Zoals Rotterdam zijn vieie met rapporten heeft geprobeerd te schragen, zo zou het provmciaal bestuur nu ook moeten proberen zijn ideeën de grond te geven die het Rotterdam betwist.

Het provinciaal bestuur van Zuid- Holland heeft groot gel ijle wanneet het rrgt dat industrialiseren op grote schaal m Zuid-Holland Zuid een zaak van nationaal belang is. maar bet h oneerlijk aan bet uitblijven van „vingerwijzingen" de conclusie te vedjinden dat men het lot op beden aardig doet. Nu de discussies tussen lagere bestuursorganen heftiger en heftiger worden, terwijl het klimaat voor vestiging van bedrijven steeds men verslechtert, zodat bet gevaar dreigt dat aHe standpuntbepalingen nog slechts academische waarde hebben, wordt bet tijd dat de regering haar visie geeft. De regering dient alle bestuurslichamen, die in bet Waterweggebied en op de Zuidhollandse eilanden (om over West-Brabant, Zeeland en een handvol andere gebieden niet te spreien) vanuit een eigen verantwoordelijkheid eigen belangen dienen, houvast te geven. Op dit moment is bestuursrust in Zuid-Hol land misschien nog wel belangrijker dan de vraag wie gelijk h«eft.

Dat neemt niet weg, dat in strikt formele zin de ,Manereerder" de figuur is, die het bewijs moet aandragen voor de noodzaak van zijn verlangens, in dit geval dus Rotterdam. In feite gaat het evenwel om zaken, die regionaal, interprovinciaal of zelfs nationaal behandeld moeten wor.den. Daartoe voorhanden zijnde mogelijkheden worden benut binnen de huidige structuren. Zo is er het zeehavenoverleg in de commissie van Aartsen. Een werkelijk aangepaste wijze van samenwerking zou met structuurwijzigingen gepaard moeten gaan. Mr. H. van Riel. die de „provinciale filosofie" gisteren ontvouwde, ziet de structuurwijzigingen wel ooit komen, maar het zal jaren en jaren duren. Initiatieven ertoe dienen niet van de provincie te komen en zeker in de huidige verhoudingen niet van de provincie Zuid-Holland. Intussen zit men niet aan structuren vastgebakken. Het streekplan Zuid-Holland Zuid, waarin de filosofie van de provincie als het ware wordt geconcretiseerd op de territoriale situatie, is voorgelegd aan de regering voor vingerwijzigingen. „We zijn niet bij voorbaat overtuigd van ons gelijk. Als de regering redenen had gehad om in het algemeen belang ons te raden het streekplan niet de wereld in te sturen en onze filosofie te herzien, dan had dat gekund". De regering heeft de zaak aan het ministerie van volkshuisvesting doorgespeeld en dat betekent dus (voorlopig nog) gen vingerwijzing. „Dus gaan we door met de lijn die we vanuit onze eigen uitgangspunten getrokken hebben", aldus mr. Van Riel. „Met het werken aan het geluk van Rotterdam, zoals wij dat geluk zien".

Wat is er volgens de provincie verkeerd aan de uitgangspunten van Rotterdam? Zij zijn als het ware gefixeerd op een uit het verleden verklaarbare angst voor werkloosheid. Bij prognoses is daarbij voorbijgegaan aan de invloed van en de veranderende mentaliteit ten opzichte van geboortebeperkende middelen. De bewonersaantallen nog buiten beschouwing gelaten: er wordt in het algemeen van uit gegaan, dat de olieindustrie Nederland voordeel brengt. Weten we wel, 70 vragen G.S. zich af, of er iels en zo ja wat er in Nederland van overblijft? Investeringen in geld komen terug in rente en afschrijving. Wat niet terugkomt is de investering in grortd. een zeldzaam artikel in Nederland. Gesteld dat het financieel op te brengen is de Rotterdamse havenplannen te verwezenlijken, dan is het onvoorstelbaar dat er tegelijkertijd voldoende jjeld gestoken kan worden in infrastructurele werken, zodat er in de eerste 10 a 15 jaar situaties kunnen ontstaan dat men op overvolle wegen tweern;al l'/t uur nodig heeft om van woning naar werk te komen en andersom. Is de straks mankerende bevolkingsgroei op te vangen 'met liet inzetten van buitenlandse arbeiders? Dan moet men zich wel realiseren — voeren G.S. aan — dat deze thans goedkoop zijn door slechte huisvesting en door het feit. dat zij hun gezinnen i<> het vaderland achter moeten laten. Die onbehoorlijke kant van de zaak zullen we weg moeten werken, niet alleen uit menselijke overwegingen maar ook omdat andere Europese landen wel aangepaste voorzieningen op gebied van wonen, onderwijs etcetera zullen scheppen voor buitenlandeis. G.S. zijn intussen nier. tegen een geordende en verantwoorde industrieuitbreiding. Daarbij wordt het belang onderkend van de Rotterdamse inzet van zeer dynamische elementen, die ook ruimte zullen moeten, vinden. Het gaat evenwel om het vinden van een evenwichtssituatie. Het gaat om het waar, hoe en wanneer van een expansie, waarbij een grote rol speelt, dat de werkgelegenheidsbehoefte kwalitatief niet meer in overeenstemming is (en steeds minder dreigt te worden) met de verlangens van de bevolking. In het onderwijs wordt men niet meer voorbereid op het bestaan van de ongeschoolde of half-geschoolde arbeider. Er is plaats voor een zekere beduchtheid, dat er arbeidsplaatsen geschapen worden, die door de „nieuwe lichtingen" eenvoudig niet meer bezet zullen worden. Een nog acuter gevaar is dat een zeer eenzijdige bevolkingssamenstelling in de hand wordt gewerkt. Als het bewijs in de Rotterdamse rapporten al is geleverd, dat de economie in West-Europa behoefte heeft aan „zoveel" olie, kolen, auto's enzovoorts, dan is niet het bewijs geleverd, dat dit alles in Nederland zijn basis zal moeten vinden. „De Rotterdamse boekjes zijn uitgegaan van de vraagkant en van het voldoen aan die vraag. Wij zijn een stap verder gegaan en zeggen: deze premisse gaat niet meer op. Het voldoen aan de vraag is wellicht niet ecomimisch verantwoord omdatjer te ■weinig'menSen ztjn om de apparaturen Je .bedienen. Het kan z:jn, djjt wij met dii alles een verkeerde beleidslijn vblgen, het is wel een vaste beleidslijn. Daarin past de erkenning van het recht voor Rotterdam om dit beleid met alle kracht te bestrijden".

Daarin past ook duidelijke steun aan Rotterdam om te bewerken dat die stad het wereldhandelscentrum krijgt, teririjl er bij de provincie hoge verwachtingen leven omtrent de mogelijkheden om Rotterdam met de universiteit een ander patroon te geven. Het wereldhandelscentrum kan e»n veel gedifferentieerder werkgelegen heidspa t roon voor Rotterdam bewerken, terwijl de invloed van de universiteit op talloze gebieden onmiskenbaar is. G.S.. kortom, handelen voor Rotterdams eigen bestwil — zoals zy het zien.

Van onze verslaggever ROTTERDAM. 22 aug. — Op de tweede dag van het onderwijs-seminar, dat een kleine maar enthousiaste minderheid van de Rotterdamse academische gemeenschap in haar ban houdt, is een stroom van kritische uitlatingen op gang gekomen. Hoe wei het seminar niet naar uitgesproken conclusies toewerkt, wijst de tendens van de discussies in de werkgroepen er op. dat er een fundamenteel stuk onbehagen over de huidige universitaire situatie in Nederland bestaat. Over de verhouding student-univerniteit weiden bijvoorbeeld harde noten gekraakt. Zo werd gesteld, dat het individualistisch karakter van de huidige universitaire opleiding leidt tot elkaar beconcurrerende studenten, die later grotendeel* ongeschikt zijn om in teamverband te werken. En verder: doordat het onderwijs-pakket vaak niet aansluit bij de studie-motivatie van de student, wordt zijn belangstelling en energie en daarmee ook zijn creativiteit aanzienlijk aangetast. In aansluiting hiermee kwam een werkgroep tot het voorstel het universitaire onderwijs geheel vrij te maken. Dit houdt' in. dat iedere student zijn eigen studiepakket kiest en dat de toetreding tot de universiteit geheel vrij is. Wat voor soort mensen de universiteit eigenlijk moet afleveren, stond sommigen ook duidelijk voor ogen. De universiteit moet evenals de scholen mensen opleiden, die niet neigen tot conlormisme en puur vakidiotisme. ledel een moet zijn capaciteiten kunnen ontplooien. Men moet maatschappij-kritisch en creatief leren denken en handelen.

DELFT, 22 aug. — De afdeling Delft van D' 66, die wel de noodzakelijkheid van een krijgsmacht inziet maar te taptoe Delft als een niet noodzakelijk publiek vertoon beschouwt, dat zij „militair stuntwerk" noemt, suggereert als alternatief daarvoor een wat zij noemt Groene-Plein-plan. Zij wil het hart van Delft, met als centrum de markt, in de zomermaanden veranderd zien in een openlucht ontmoetings- en ontspanningscentrum. Deze suggestie wil zij verwezenlijkt zien in samenwerking met en gesubsidieerd door de stichting Delfesta, de afdeling culturele zaken en de dienst van openbar* w«rken in Delft.

Het werken in kleine groepje* blijkt overigens een groot succes te zijn. D« deelnemers voelen zich sterk betrokken met elkaar en ontdekken voor het eerst allerlei zaken, die daarvoor vaak verwarrend en onbegrijpelijk zijn geweest Met n.ime de ideeën van linkse studenten blijken nu beter over te komen. Naar verhouding is het opvallend hoe weinig studenten aan dit seminar deelnemen. Van de 150 deelnemers, die woensdagavond met het seminar begonnen, bestond slechts de helft uit studenten. Teleurstellend voor de organisatoren van het seminar is de opkomst van de zijde van de hoogleraren en lectoren. Hun massale afwezigheid zal ongetwijfeld haar weerslag vinden op de verdergaande democratisering ?.an de Nederlandse Economische Hogeschool en de medische faculteit.

Van emze verslaggever DEN HAAG. 22 aug. — Gedeputeerde Staten ran Zuid-Holland willen wijken voor het nationaal belang. Als werkelijk blijkt dat dit staat of valt met het el of niet expanseren van de Rotterdamse haven, dan zullen de Rotterdamte plannen hun kansen moeten krijgen. Zolang echter niet bewezen is, dat de bevolking tan Nederland door inbeslagneming van ruimte voor industrieën aanzienlijk beter leven kan dan Tonder dat, wensen G.S. binnen hun • eigen verantwoordelijkheid de zaken anders te. zien dan een deel van het Rotterdamse gemeentebestuur. Ais het over ruimte gaat, dan gaat het in dit kader in feite om de Hoeksche Waard en om Voorne en Putten. Het deel van het Rotterdamse gemeentebestuur, waarmee G.S. zich op dit punt niet wensen te identificeren is dan ook het bestuurlijke en ambtelijke deel dat duidelijk stuurt in de richting van aantasting van bedoelde gebieden. G.S. sluiten niet uit, dat het bewijs van Rotterdams gelijk ooit geleverd wordt. De, tot dan-toe door Rotterdam uitgebrachte rapporten bewijzen niets, omdat zij volgens G.S. uitgaan van verkeerde uitgangspunten. Nog afgezien daarvan vormt de Rotterdamse rapportenreeks ook geen sluitend geheel. Volgen* mr. Klaasesr roept het tweede boekje „Van Tilburg" een aantal vragen op waarmee andere rapporten weer enigszins op losse schroeven komen te staan. G.S. zelf voelen zich gedrongen om de grootst mogelijke inbreng te leveren om te komen tot het bewijs waar , zij op wachten. Bewijs is intussen beter te vertalen in inzicht en er is een functionaris in dienst gekomen om als deskundige die kwestie te benaderen en G.S. en in ruimer verband de provincie te adviseren.

De Erasmiaanse Lof der Zotheid zal vanavond in het Erasmusdorp op het Schouwburgplein worden uitgespeeld door vier ludieke Amsterdammers die bloedserieus duidelijk zullen maken dat de insektensecte die zij vormen de strijd tegen milieuverveling wil aanpakken. Zij beschikken over de meest bizarre wapens als het immuun blauw, een wuifwagen en allerlei andere toestanden die in het deskundologisch laboratorium zijn uitgedokterd. De Rotterdamse zwakke plekken zullen worden behandeld. De jongens komer. aan in de Leuvehaven en laten zich vergezellen door het resistentie-orkest van het Kietsjconservatorium, 'dat vanavond ook enige specifiek Rotterdamse smartlappen ten gehore zal brengen.

VEILING ROTTERDAM. 21 au(. — SU A 14*31. B 5-7. Tomaten A 260-2* o, B 2HO-2M. C 2 60, aanvoer MOO Komkom, mer» 90 op van 44. 75 op van 44-47, <0 op van 37-38. 30 op van 27-31. 40 op van I*. 35 op van 15. aanvoel* 29.000. Krom 19*20. aanvoer 2 ton. Snijbonen 73-91. Poatelein 57. Stambonen 44-50 Uien 24. Boapeen 34.

Van onze ïrrilaggever ROTTERDAM. 22 aug. — Vanuit d« filosofie die ten grondslag ligt aan d« opstelling van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland (zie elders) ten opzichte ran Rotterdamse plannen, is niet te verwachten dat Rotterdam enige bijval krijgt voor het plan om de luchthaven uit te breiden, gesteld al dat dit plan ooit op tafel komt. Daarbij zijn niet doorslaggevend de belangen ran de omwonende bevolking, evenmin als bij de tegenstand tegen de Rijn' poorthaven de belangen ran het West' land doorslaggevend ica ren, al speelden die natuurlijk wel mee. Doorslaggevend is. dat de provincie vrijwel overtuigd is van het tegendeel van de gedachte, dat de „containerisatie". die zich ongetwijfeld zal voortzetten. per definitie in Rotterdam zijn brandpunt moet vinden. Het argument dat Rotterdam altijd aanvoert als het gaat om petro-chemische industrieën, namelijk de onontkoombaarheid van de agglomerende werking, gaat niet op voor het containervervoer. Integendeel, het kan „in het luchtledige" dus onafhankelijk van andere vestigingen beginnen. Is de vestiging eenmaal een feit. dan zal er wel enige agglomerende werking van uit gaan. Er moet dan ook — zo meent althans een deel van Gedeputeerde Staten — een andere en betere plaats te vinden zün, die Rotterdam niet opnieuw belast met alweer een bedrijfstak, die allerlei bedrijven die tegen elkaar aan moeten leunen „op een kluitje bijeen brengt" „Containerisatie" mag dan zo bezien „in het luchtledige" kunnen beginnen, het heeft wél behoefte aan aansluitende wegen en in de visie die in G.S. leeft, is de weg Antwerpen-Aken een duidelijke aanwijzing van mogelijkheden op dit terrein rond de Schelde. Rijnpoort past niet in dat beeld, evenmin als een uitgebreide luchthaven

v Met de luchthaven dreigt, alweer in de visie van GS, hetzelfde te gebeuren als met Rijnpoort. Als de uitbreiding, respectievelijk aanleg wordt toegestaan en zeker als de Rijnpoorthaven zijn kansen krijgt in combinatie met d« uitgebreide luchthaven, dan wordt et een streep getrokken door het beeld dat men zich in de loop der jaren en voor de' toekomst van de trrorvinci» gevormd heeft. Het is geen geheim, dat de eventuele uitbreiding van de luchthaven hiei is toegespitst op het' passagiersvervoer maar op het vrachtvervoer. Het „overstappen" van containers van schip op vliegtuig lift ta M verschiet. ," Gedeputeerde Staten zien de Rotter- j dam» vliegveldplanhen dan ook niet | los van de Rijnpoort ha ven. Zii wensen i én een containerzeehaven en (du» ook» _ een containerluchthaven in meer *uide« • lijke richting. De uitslag van den» „tweestrijd" i* bepalend voor de pla»ta van vestiging voor een containrrterminal in het binnenland, van waaruit i» Nederland aangevoerde container* ver» der over Europa getransporteerd kun» nen worden. Andersom kan de uitslag bepaald, worden door de bereidheid ra» bedrijven om op de ene plaats wel fa op de andere niet een terminal M • stichten. Tot nu toe ging in theorie de keu» • tussen de omgeving van Arnhem (» » „verlengstuk" van Rotterdam) en o*1 omgeving van Heerlen (als „verlengstuk" van de Schelde). Tijden* d« Rotterdamse week in Heerlen, vori» najaar, is bij de toen aanweage Rotteidamse ondernemers druk naar toezeggingen „gehengeld". In december hebben de Oranje-Nassaumfcn en Pakhoed; gezamenlijk een onderzoek aangekon» digd naar de mogelijkheden voor vestiging van een of meer terminals is Limburg, wat met narre betreft d» driehoek Sittard—Heerlen—Maastricht

Bt; de «fort ran het ondersoek reed» voorop. dat Limburg gelegen is temidden ra» auto-, tponren waterwegen, Ifrtrül hrt vliegveld Beek mogelijkheden biedt. Lot ran het feit of de initiatiefnemer* voor dit onderzoek daarbij de Schelde in hun gedachten hebben gehad. Zien CS het alt een logitche en vanuit de pro vin* ciale opstelling alt een gelukkige consequentie, dat bg een positief uitpakken van dit onderzoek, de „containerbeweging" naar zuidelijker regionen „zakt". Zij zullen zich wel wachten dit tendens te verstoren door faciliteiten rond Rotterdam toe te staan. Pakhoed heeft het onderzoek nn» niet afgerond, zo if desgevraagd medegedeeld. maar GS hebben redenen om te veronderstellen, dat het positiev» resultaten oplevert of al heeft opgeleverd. „Wegschuiven" van de contair.e-risatie past ook in de gedachte van GS om ruimte open te houden voor zogenaamde droge industrieën, zolang wn diepgaande studierwg niet heeft- wt gemaakt aan welke factoren de teruggang daarin'nu, precies te wijten is. He: aantrekken Van ' natte * - industrieën (waarin wél groei te onderkennen is\ lost niets op. zeggen zij. Onlangs diende Mitsui uit Japan, «n hoogwaardige industrie, zich aan voor Rotterdam. Daar was geen plaats voor en Mitsui heeft opüe gekregen voor een jaar op grond in Antwerpen. Dat «r geen plaats voor was. zeggen GS is niet aan ons te wijten maar aan het Rotterdamse uitgiftebeleid, dat zijn hele gebied „vol. maakte" door betrekkelijk weinig bedrijven beslag te laten leggen op enorm veel grond. Ware dit niet heï geval, dan had Mitsui geholpen kunnen' worden en had Rotterdam een industrie gehad, die de eenzijdigheid doorbrak. Het gehele streven in Nederland moet gericht zon op het bieden ruimte op industrieën met zo . hoog mogelijke toegevoegde waarde. Daar ook moeten de arbeidskrachten worde* ingezet. Het beleid van de provincie is gericht op: „meer ruimte voor de dros* industrie", een ruimte die te vinden ii langt de as Rotterdam—Antwerpen. Verder moet er ruimte uitgespaard worden om de werkkrachten in deze en andere industrieën op niet at te orale afstand «woonruimte te bieden die rm goede en snelle verbindingen bereik• baar is. '

ROTTERDAM. 22 aug. — Vaa 29 augustus tot 1 september zullen de. Van Sprijk met aan boord de commandant Jagerdivisie 3, kapitein ter Zee P.fvan der Meer Mohr, en de Limburg (e£r> informeel bezoek brengen aan Rotterdam , ' .. De schepen zijn opengesteld voor publiek op zaterdag en zondag 30 «n 11 augustus van vier tot zes uur. De schepen zullen elke avond geniurtlneerd zijn van tien tot één uur '5 nachts. Bij bet hoofdkwartier ktxfys mariniers werd voor dit vlootberofK een programma opgesteld, waarin %«jc opgenomen een door de gemeente RvJ. terdam aangeboden rondvaart door «H haven es een excursie naar de Deltawerken. »•

Van onze correspondent < • » • DELFT, 22 aug. — Tegen de verwachting in is de generale repetif ï van de 16de Taptoe Delft gisteravond rustig verlopen. De politie was ov»rw gens terdege voorbereid op acties vtij onruststokers en tegenstanders vaif d? taptoe. Alle straten langs het Marlctplein, u-aar het traditionele schouwïprl van de militaire korpsen wordt vertoond, waren afgegrendeld met dranghekken. Daarnaast beschikte hoofdinspecteur H. W. van Voorden over 75 man politie van het Delftse korps. *n als extra versterking over tegen ;dt honderd m«n marechausse. » ' - De middenstanders, die gedreigd hadden tijdens de uitvoering van *öe taptoe hun lichten te sullen Jatt.i branden, gaven aan dat dreigement geen uitvoering. V - Hoofdinspecteur Van Voorden, verantwoordelijk voor een goede gang «Ca zaken op en rond de Markt was hk afloop blu dat er niets gebeurd „Maar we zijn er nog niet", zei hij. t-' Vanavond wordt voor een groot »«h--tal autoriteiten de première van 'fW muzikale spektakelstuk gegeven. Dmina volgen tot en met volgende wees zaterdag nog zeven voorstellingen. *''.