Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad

GRONINGEN - Dé rechtbank in Groningen heeft de hoofdverdachte in de „Oostgroninger zwendel" met onroerend goed met ingang van maandag tijdelijk uit voorlopige hechtenis ontslagen. De man, de 44-jarige Hendrik B. uit Assen, is ervan beschuldigd onder valse voorwendsels grote sommen geld te hebben losgepraat bij Slavenburgs Bank in Rotterdam en bij de Banco de Jeres in Amsterdam.

B. mag tijdens de drie maanden durende schorsing van zijn hechtenis het land niet uit Hij moet ook stipt voldoen aan iedere oproep van justitiële ambtenaren, .'-'i* :'. Volgens de raadsman van de verdachte is er geen schijn van bewijs dat B. geld zou hebben overgehouden aan het gebruik van vervalste bouwvergunningen of te hoge waardering van vrijwel waardeloze stukken grond. „Het geld dat B. bij een bank in Andorra heeft ondergebracht, is verdiend met wettige handel in onroerend goed," aldus de advocaat. De officier van Justitie stelt dat B. grote sommen geld bezit, die hij op banken in Andorra en op de Bahamas heeft vastgezet B. weigerde na zijn aanhouding vorig jaar, een verklaring af te leggen. Later liet hij echter weten dat hij het geld buitenslands had ondergebracht om de belasting in Nederland te ontduiken. De officier zet het vooronderzoek in de; zwendelzaakl voort. _ Hij wacht nog op namen en andere gegevens van de bank in Andorra over B.'s vermogen daar. 's 7;.' ■~

DEN BOSCH - De diefstal van een truck met oplegger van tien ton met daarin voor 400.000 gulden aan rookwaren, woensdag bij Alphen aan den Rijn, is opgelost. De politie van Den Bosch arresteerde gisteren de 2)-jarige CD. uit die stad enspoorde de verdwenen sigaretten op. ~,.....- \» 1 i Donderdagmorgen hield de politie in Den Bosch een vrachtwagen aan. Twee van de drie inzittenden namen de benen. CD. kon worden aangehouden; in de vrachtwagen zat een grote hoeveelheid rookwaren. Onderzoek wees uit, dat elders in Den Bosch nog een partij aanwezig moest zijn. De politie vond de rest van de buit uit Alphen uiteindelijk in een caravan. ... -,

MAASTRICHT - Een 31-jarige vrouw uit Maastricht wordt ervan verdacht tien jaar lang bijstand te hebben genoten, hoewel zij werk had. Met de steunfraude zou de vrouw een bedrag van 120.000 gulden hebben opgestreken, i De politie heeft ook haar 43-jarige vriend gearresteerd. Deze genoot een WAO-uitkering, terwijl ook hij werkte. Volgens de politie is er in zijn geval sprake van een geringe fraude. . . •.

MIDDELBURG - De 38-jarige Marokkaan Ahmed Erra, wiens lichaam in een steeg in Middelburg werd gevonden, is door verstikking om het leven gekomen. • De man had verschillende verwondingen, maar die waren volgens de politie niet dodelijk.

ZWOLLE - De elektriciteitsmaatschappij IJsselcentrale in Zwolle gaat hoogspanningsleidingen die de omgeving ontsieren, ondergronds leggen. Het gaat om ruim 30 kilometer aan 110 KV-verbindingen, in de buurt van onder meer woonwijken. _ • De draden zullen in de loop van de komende jaren onder de grond verdwijnen. Met het werk 's een bedrag van 56 miljoen gulden gemoeid.

DEN HAAG - De Nederlandse regering gaat zes waarnemers sturen naar de verkiezingen die nalf-februari in Rhodesië gehouden zullen worden. Dit deelde premier Van Agt mee na afloop van het wekelijkse kabinetsberaad. !E3BflKfeal De Britse regering had Nederland verzocht waarnemers te sturen. Wie er naar Rhodesië zullen gaan staat nog niet vast

(Van onze ■• ï.' -. weerkundige medewerker) Na een klein fopstorinkje met wat motsneeuw gisteren overdag, is het sneeuw- en ijzeloffensief in de afgelopen nacht pas. goed begonnen. Vanmorgen sneeuwde het in Groningen ei) Friesland nog uitvoerig, terwijl het tegelijkertijd ijzelde in Midden- Nederland en de IJsselmeerpolders en er in Zeeland en Zuid-Holland regen voorkwam. Het warmtef ront van een diepe depressie bij de Faröer (luchtdruk onder 974 millibar bij drukdalingen van 7 millibar in drie uur) was het zuidwesten van ons land toen dicht genaderd. Het ploegt zich voort met een snelheid van 15 km. per uur in oost noordoostelijke richting. De temperatuur zal vandaag; in ons waarnemingsgebied oplopen tot 5 a 6 graden boven nul, terwijl het in Groningen nog om het vriespunt blijft. Boven Zuid Engeland bevindt zich Atlantische lucht van zuidelijke breedte op de oceaan: de thermometers wezen daar vannacht al 8 tot 10 graden aan. België verwacht maxima van 9 graden aan de kust. In Scandinavië en op het continent werd daarentegen nog flink wat vorst gemeld: min 33 graden ■in Noorwegen, min 7 tot min 13 graden in Centraal Europa en zowaar min 16 graden uit de omgeving van Rome (geen borgstation). r Het hogedrukgebied boven Noorwegen trekt door deze activiteit naar het noordoosten en de barometers daalden er wat in de westelijke regio's maar toch niet snel genoeg om midden op de Noordzee en boven de noordelijke gebieden ervan een zuiderstorm vanb kracht. 9 tot 10 te kunnen tegenhouden. , Het blijft de komende dagen kwakkelen. Eerst zal de temperatuur ook in het noordoosten oplopen tot een graad of vier maar een verdere stijging zit er dan niet in'en later in het weekend . moet gerekend worden op een hernieuwde temperatuurdaling na de passage van een koufront uit het westen. We zullen de wind dan naar - het noordwesten zien draaien en er mag terugkeer van de sneeuwbuien worden verwacht en... lichte vorst in de nacht en als consequentie gladheid op de wegen. De luchtdruk is hoog 1025 millibar van de Azoren tot Spanje. Er zijn geen tekenen I die wijzen in de richting van een echte ouderwetse winterperiode. .. In de bergen van Midden Europa is de laatste tijd sneeuw van betekenis gevallen. Daardoor konden Garmisch Partenkirchen' en Berchtesgaden respectievelijk 70 en 30 cm. sneeuw melden. In de Harz ligt 20 tot 80 cm. poedersneeuw en de condities zijn er goed tot zeer goed voor skiën. De Beierse en Oostenrijkse Alpen en het Zwarte Woud meldden 20 tot 70 cm. in de. dalen waarbij afdalingen zeer goed mogelijk zijn evenals langlauf. Ruim voldoende , sneeuw ook in Zwitserland: Andermatt en Arosa 120 cm. In het weekend is er . helaas een verslechtering, speciaal in de dalen. Daar zal de sneeuw in regen overgaan bij een temperatuurstijging tot plus vier graden.. , Luchtdruk in Rotterdam vanmorgen 9 uur: 1008 millibar (756 millimeter) tendens nog dalend. ' -

Amsterdam regen O De Bilt ijzel O Deelen sneeuw -O EekJe « .■, .■ sneeuw -3 Den Helder regen O Rotterdam - regen 2 Vlissingen ' regen . 3 . Zuid Limb. regen' 1 Aberdeen h.bew 5 Athene zw.bew -

Bijkomend probleem voor de bergers is dat de financiën uitgeput dreigen te raken. Een berger daarover gisteravond: „Om de bergingsschepen opnieuw tot onze beschikking te'-'. krijgen moeten we veel geld neertellen. Dat is op zichzelf nu een groter probleem geworden dan de Yerke omhoog te halen." De schepen die de bergers ter beschikking staan zijn een sleepboot van de Bopec, de Bonaire Petroleum t Company en enkele vissersschepen. twmasmMui Beladen met allerhande technische apparatuur waren .de bergers onder wie de hele Sterke Yerke-bemanning, met aan het ' hoofd schipper '•< Guus Schweigmann, in de vroege ochtend met de sleepboot CMbgogo vertrokken uit de haven van Bonaire. De moeili j kheden doemden al onmiddellijk op toen de sleepboot na bijna twee uur varen *de ruige Noordkant van het eiland bereikte. • Woeste. golven maakten het bijna onmogelijk om de plaats te bereiken waar de Sterke Yerke op de zeebodem ligt. Het kostte vooral moeite om op een veilige afstand van de rotsachtige kust te blijven.

ROTTERDAM - "Het is op het ogenblik een gekkenhuis. Onze mensen, die zich'met,het goud bezig houden weten niet meer waar ze aan toezijn. De prijzen schommelen hevig, soms per minuut."

Een woordvoerder van de Grenswisselkantoren vertelde dat gistermiddag.'Bijna per minuut past deze geldinstelling, die veel goud, zilver en munten van deze edelmetalen verhandelt, de prijzen aan. Als voorbeeld noemde hij de prijs van;een plakje goud van. een; kilo, die gistermiddag om half drie ƒ40.000 bedroeg. Enkele uren daarvoor lag die honderden guldens lager en op dat moment zag het ernaar uit dat de prijs nog meer zou oplopen. :;'y-,

De goudkoorts heerst volgens hem al enige tijd. "In de afgelopen twee weken hebben we een verdubbeling van de verkopen meegemaakt Op dit moment nu de prijzen de pan uit rijzen is men wat terughoudender geworden." De Grenswisselkantoren leveren aan particulieren blokjes goud vanaf vijf gram tot een kilo. Er wordt echter niet meer uit voorraad geleverd.'Kopers kunnen een bestelling plaatsen tegen de koers van het moment, waarna zij het binnen vier weken krijgen prlrvrnl 'llflflPWM . ..Volgens de GWK-woord voerder is er ook wel een toenemende belangstelling voor gouden munten te bemerken. "Maar die is veel en veel minder dan voor het pure goud."

Een blik in de voorraadkelder van Dde Nederlaridsche Bank, waar de "broodjes" goud keurig opgetast liggen;

Een werknemer van de Frankforter goudfirma Degussa giet het vloeibare edelmetaal in een vorm om er weer zon "broodje" van precies 12,5 kilo van te maken. De vraag naar goud blijft inmiddels maar stijgen. ■

De goudprijs stijgt naarmate het: vertrouwen in de dollar afneemt. Zowel op de goudmarkten als op de wisselmarkten is de handel nerveus en chaotisch. Op de wisselmarkt in het Westduitse. Frankfort werkt één van de handelaren, zoals gewoonlijk, aan twee telefoons tegelijk. , 'ift'r^:^

Ook de juweliers hebben in de afgelopen -maanden een groeiende vraag naar gouden en zilveren sieraden (de zilverprijs stijgt bijna even snel) bemerkt Een woordvoerder van de juweliersketen Schaap, Citroen en ■ Van Gelder wijst op de voordelen van ; beleggen in | juwelen. "Als je belegt in puur goud, dan krijg je een blokje dat je in de kluis legt Je kunt ook twee dingen met elkaar combineren: be^_ leggen in goud en zilver en er wat mee doen, als sieraad gein nili i n WTfSfffliffïïjyifllßwi'P'l De waarde van het goud of zilver stijgt dan. volgens hem mee met de marktprijzen. Wel moet men daarbij rekening houden met slijtage van het sieraad en het' minder waard; worden doordat het niet hieuw meer is. Als het om pure winst te doen is, dan kan men beter inderdaad in broodjes puur goud beleggen. Maar als men ermee wil pronken, dan kan men dat best in de vorm van sieraden doen, aldus de juwelier. \ Als voorbeeld noemt Schaap, Citroen en Van Gelder een gouden slavenband die in 1975 pakweg 300 gulden kostte. Dezelfde band kost nu 800 è 900 gulden. Is hij door veel te dragen versleten dan krijgf men er bij de juwelier er altijd nog minstens de aankoopprijs voor terug. De woordvoerder merkt op dat beleggen in sieraden interessanter is naar mate er meer goud of zilver in verwerkt is. De juwelierskosten, het maken van I het sieraad, zijn dan in verhouding veel minder. • Het minder waard worden van het voorwerp als sieraad wordt veruit goedgemaakt door de stijgende goud of zilverwaarde. Schaap, Citroen en Van Gelder wijst erop dat mensen die binnen enkele dagen gouden juwelen kopen dan al een winstje maken op de goudwaarde. „Wij passen natuurlijk ook de prijzen aan. Wij hebben zon 50.000 a 60.000 artikelen. Dat duurt wel . een paar weken eer we die hebben veranderd. Wij lopen nooit op de markt vooruit, maar achteraan." • . - V- -; . Op de internationale markten; waar het goud in grote hoeveel- . heden wordt verhandeld, heer-- sen op het ogenblik wilde toestanden die te vergelijken zijn met de situatie destijds in Amerika bij de eerste, goudvondsten in het Wilde Westen. De markten worden bestormd door speculanten in het groot, beleggers, banken en andere kopers die kosten wat het kost een sneetje, een plakje of een broodje puur goud willen hebben. De oorzaak is bekend: beleggers vluchten gezien de slechte economische verwachtingen en de politieke onrust in het Midden Oosten (Iran en'Afghanis- j tan) in zekerheid, in minstens -waardevast goud. Dit edelmetaal wordt niet voor niets de belegging van de angst genoemd. Uiteraard zitten er onder de kopers grove speculanten,' die gokken op verdere prijsstijgingen. Dat ligt eigenlijk wel een beetje voor de hand. Sinds 1973, het jaar van de energiecrisis, is de prijs van het pure goud alleen maar omhoog gegaan, in de laatste maanden en vooral dagen zelfs omhoog gevlogen. ;.. .. In 1975 werd voor een "ounce" ; goud (31,1 gram) nog maar 100 dollar betaald. In september vorig jaar werd een recordnotering bereikt van 373 dollar, die tot aan het begin van deze week gestaag opliep tot 560 dollar. In de afgelopen dagen steeg de goudprijs tot ruim boven de 600 dollar.-<,V '," Door het duurdere goud en zilver worden ook vele;. tandartsbehandelingen kostbaarder. Volgens tandarts G. C. van Beek kost een gouden kroon voor een grote kies nu al ruim 650 gulden, terwijl dat een jaar geleden nog maar 500 a 600 gulden was. "De kosten van het goud zijn nu evenveel of hoger dan de techniekkosten." ■ ï '.'. Er zijn volgens hem alternatieven mogelijk, zoals mengsels van andere soorten goedkopere metalen. Een legering van nikkel en chroom - ontzettend hard en zilverkleurig — is volgens Van Beek.die bij het tandartsencentrum van de Rotterdamse Ziekenfondsen werkt, erg populair doordat het goedkoop is. ■ "Maar er gaat echter niets boven goud. Er is iets wat bijna net zo goed is en lang niet zo duur. Het is een mengsel van goud, paladium en zilver, het goudpercentage is maar klein, waardoor y prijsstijgingen niet zoveel invloed hebben. Het maakt heel mooie kronen. Het nadeel is dat het een zilverkleur geeft Het voordeel is dat,de prijs niet zo omhoog is gegaan. Ik kan dan nog kronen leveren tussen de 500 en 600 gulden." : ' Bezorgd. is de Rotterdamse tandarts over de andere door hem veel gebruikte grondstoffen zoals amalgaam (vullingmiddel dat voor 75% uit zilverpoeder bestaat)'en platina dat nodig is bij porseleinwerken.

CURAQAO - De eerste poging om het bij Bonaire gezonken vlot Sterke Yerke boven water te krijgen, is Dp een mislukking uitgelopen. ~.'."■ '*;. S >'■

Oorzaak is een kapotte luchtx>mpressieslang. Deze werd aan stukken geslagen door een «hroef van een bergingsschip. De. slang moest lucht pompen in ie zes luchtkussens die duikers jnder het op 60 meter diepte liggend vlot hadden bevestigd. ,Het was een enorme teleurstelling. We hadden de hele i dag hard gewerkt om de luchtkussens vast te maken. We begonnen net aan het laatste onderdeel, , het vastmaken van-de tuchtslangen toen een hoge golf aankwam en • een slang • de schroef insloeg," aldus een van de bergers gisteravond vanuit het Bonaire-Hotel. Het Sterke Yerke-team, dat voor het duikkarwei hulp had gekregen van de duikclub op het eiland, wil de pogingen om het vlot boven water te krijgen niet opgeven.. Zodra nieuwe compressieslangen op de Antillen zijn gearriveerd, zal een tweede bergingspoging worden ondernomen. De slangen moeten met de KLM uit Holland komen:

Schipper Guus Schweigmann

Was de situatie boven water, gadegeslagen door tientallen be-. langstellenden vanaf de, kust, bepaald angstwekkend - onder de waterlijn bleek het een stuk rustiger. Volgens ? de - duikers was de situatie drie meter onder water vrij kalm; en waren •■ de omstandigheden' op ; de I plaats waar het vlot lag 60 meter onder de waterspiegel en 20 meter uit de kust, bepaald ideaal. Toen de duikers, die in ploegen i van ; twee werkten, tegen zonsondergang alle zes lucht. kussens (elk van zes meter lang en verzwaard met stalen cylinders naar de zeebodem geëxpedieerd) hadden <' vastgemaakt aan het vlot, sloeg het noodlot - Door de ruwe zee en de harde, wind kon de sleepboot niet op één plaats blijven liggen. Op dat moment raakte één van de net tevoren neergelaten 't luchtcompressieslangen in de schroef van het schip' en . werd geheel aan stukken gereten. Vanwege ■ ht. verslechterde weer en de invallende duisternis werd besloten de bergingspoging voorlopig op te geven. .

:> ; (Van een onzer verslaggevers) DEN HAAG - De Raad van State heeft het verzoek van de Zuidafrikaanse sportvereniging voor gehandicapten om het kabinetsbesluit geen steun te verlenen aan de Paralympics als de Zuidafrikaanse ploeg daaraan : deelneemt te i schorsen van morgen ] afgewezen. De advocaat van de Z lidaf rikanen, mr. L. van Heijningen, noemde uitsluiting van de Afrikanen gisteren „omgekeerde apartheid, onzedelijk en verwerpelijk." Van Heijningen tekende beroep aan bij de Raad van State, tegen; het regeringsbesluit om geldelijke. steun aan de Paralympics te onthouden als Zuid- Afrika daaraan deelneemt De Olympische Spelen voor Gehandicapten worden in juni in Arnhem gehouden. ; De regering: kwam ; tot haar beslissing, nadat de Tweede Kamer op 18 oktober een motie-Ter Beek aannam, waarin de deelname van een, ploeg uit Zuid- Afrika ongewenst werd verklaard. "Het weren van sportlieden is in strijd met het Verdrag van Rome tot bescherming van de mensenrechten," aldus . Van Heijningen. "Hierin wordt discriminatie op grond van ; nale of sociale afkomst nadruk' keiijk afgewezen. Nederland mag aan . deze "omgekeerde apartheid" niet meedoen." ■ - • Landsadvocaat; mr. 'J. i A. El van der Does ■ verdedigde het overheidsbeleid door te wijzen op een brief over deze zaak van de Verenigde Naties. De voorzitter van een speciale commissie tegen apartheid van de VN, noemde daarin de Zuidafrikaanse , gehandicapten-sportvereniging een "volledig blanke organisatie." Zij zou alleen aandacht aan blanken besteden. Bij internationale .: ontmoetingen worden er om redenen van paganda zwarten aan de ploeg toegevoegd, aldus de brief.