Nieuw Israelietisch weekblad

rHollandsche J \ aanwijzing 4T"I met Hol!. vertaling - È~* en platen | mm ™ gecartonneerd ■ ■ nmet Holl. vertaling en platen *J- 5Q sierlijken band £m ■== J. L. JOACHIMSTHAL Tel. 44340 - A'dam-C

————■———t—————■* INGEZONDEN MEDEDEELINGEN „VORSVSÜTkLEUR" Toonkamer voor Kunstnijverheid _, WILLEMSPARKWEG 151 »

Zondagavond j.l. hield de Vereeniging „Kennis en Godsvrucht" in Huize Cats haar jaarl. alg. vergadering. De Voorzitter, mr. J. E. Hillesum, begroette m zijn

in het bijzonder den eere-voorzitter, Opperrabbijn A. S. Onderwijzer, die van de 40 jaar, dat hij het geestelijk ambt hier ter stede bekleedt, langer dan 30 jaar lid van het Bestuur is geweest Spr. hoopt, dat hij nog lang zijn krachten aan de bevordering .van het bijz. onderwijs zal mogen geven. Van me.vrouw D. Abrahams—Lange, mej. L. Mendes da Costa en de heeren A. Dooseman, dr. E. A. Rodrigues Pereira en More L. Hirschel was bericht van verhindering ontvangen. De gang van zaken in de Vereeniging mag bevredigend worden geacht. De drie scholen, die zij onder haar beheer heeft, zijn goed bevolkt en staan gunstig aangeschreven, zoowel bij de onderwijsautoriteiten als bij de ouders r den nieuwen cursus is echter reeds thans zoo groot, dat het vast staat, dat zij Sept. a.s. een volledige M.U.L.0.-school zal zijn. 't Is zelfs niet onmogelijk, dat er nu alsdan een parallel-klasse gevormd zal moeten worden. Gebleken is, dat het goed gezien was de school te openen en dat zij in een behoefte voorziet. Toch was het afgeloopen jaar voor het Bestuur een zorgvolle tijd. Het meende aanspraak te mogen maken op subsidie voor het godsdienstonderwijs aan de M.U. L.0.-school, doch de aanvrage stuitte of op het bezwaar van den Kerkeraad, dat de bestaande regeling alleen voor de Herman Elteschool zou gelden. .De zaak bleef langen tijd hangende, waardoor het Bestuur van K. en G. in een zeer moeilijke positie i kwam. Het wist niet of het al of niet met het doen i verstrekken van godsd.onderwijs zou voortgaan. Dit i stond echter vast, dat een Joodsche M.U.L.0.-school zonder godsd.onderwijs geen reden van bestaan heeft. Gelukkig zijn ten slotte de moeilijkheden overwonnen en is ook ten behoeve der M.U.L.0.-school een subsidie verleend, waarmede het Bestuur tevreden kan zijn. Een andere bron van zorg — het klinkt paradoxaal — is de bloei der Herman Elteschool, die waarschijnlijk Sept. a.s. haar vijfde parallelklasse zal moeten vormen. Het schoolgebouw is daarvoor niet langer voldoende. De autoriteiten hebben er reeds op gewezen, dat het feitelijk een dubbele school is. Daarbij komt, dat het Hoofd der school, die zelf een klasse heeft, een school van bij de 300 leerlingen moeilijk kan overzien. Een terrein voor een nieuw gebouw is in de omgeving der school niet beschikbaar. En de gebouwen, welke ter beschikking der Vereeniging werden gesteld, kon het Bestuur niet aanvaarden. Het Bestuur is het nu eens geworden met B. en W. van Amsterdam. K. en G. kan in eigendom verkrijgen het gebouw der Brugmaschool aan de Lepelkruisstraat, nadat dit volgens de door het Bestuur goedgekeurde plannen van den architect, den heer J- S. Baars, verbouwd zal zijn. Een voldoening feit, zooals de pers het heeft doen voorkomen, is dit nog niet. Er zit ook nog een finantieele kwestie aan vast. Zoolang deze met is opgelost", kan met de verbouwing niet begonnen worden. Spr. hoopt, dat de te storten waarborgsom van ƒ 15.000 spoedig bijeen zal zrjn en dat Sept. a.s. de nieuwe school geopend zal kunnen worden. Op het oogenblik zijn de moeilijkheden nog niet overwonnen. Bij de vaststelling der subsidie voor het godsd. onderwijs is een regeling getroffen, waardoor de salarieering der godsdienstonderwijzers zich aansluit bij die voor het maatschappelijk onderwijs, ook wat de periodieke verhoogingen betreft, totdat het aanvangssalaris zal zijn bereikt, dat de Hoofdsynagoge aan haar onderwijzers uitbetaalt. Het g.o. staat nu niet langer bij het maatschappelijk onderwijs ten achter, terwijl de salarissen niet langer achter staan bij die, welke de Hoofdsynagoge betaalt. Het Bestuur vleit zich, dat de onderwijzeressen en onderwijzers het billijke der getroffen regeling zullen erkennen. Spr. brengt dank aan het Kerkbestuur, in het bijzonder den waarn. voorzitter, den heer Loopuit, en den secretaris, dr. Sluys, voor de tactvolle, tegemoetkomende en welwillende manier, waarop 't de besprekingen heeft gevoerd. Spr. mag constateeren, dat het bijzonder onderwijs al meer en meer waardeering vindt. Bij de jongste discussies in den Kerkeraad is het algemeen erkenden een eisch van vrijzinnigheid genoemd, dat de Cirmeete het bijzonder onderwijs een fair chance behoort te geven. De gunstige gezindheid en de mildere stemming van den Kerkeraad moge voor het Bestuur een aansporing zijn om trots de moeilijkheden en zorgen met vernieuwden moed het werk voort te zetten. (Toejuichingen). I De administrateur, de heer Fre d. Polak, las hierna de notulen, welke goedgekeurd werden bracht vervolgens

het jaarverslag

uit, waarin eveneens de gang van zaken verheugend wordt genoemd. De scholen verkeeren in bloeienden toestand. De groei geschiedt op natuurlijke wijze, '< het leerlingenaantal behoeft niet op kunstmatige wijze te worden vergroot, dank zij den goeden naam, ; die de scholen hebben. Telkenjare breidt zich het aantal leerlingen uit, doordat het publiek de resultaten van het onderwijs duidelijk kan zien en het ! devies Touroh ngim Dereg Erets, dat voor de scho- Itn geldt, op prijs blijkt te stellen. De sfeer van de '■. Joodsch bijzondere school komt ook het huisgezin | ten goede. Daarbij komt, dat de kinderen der ; school in geen enkel opzicht achter staan bij de i kinderen van de openbare school. Vele leerlingen gaan over naar de inrichtingen van Middelbaar on- I derwijs en maken daar een goed figuur. Een groot I voordeel is bovendien, dat het godsd. onderwijs niet ; gegeven wordt in uren na den gewonen schooltijd, als de kinderen vermoeid van de stadsschool komen. ! De nieuwe bestuursleden, de heeren L. Hirschel en I. Dunner, bleken een aanwinst voor het Bestuur > te zijn Van hun nuttige adviezen, speciaal wat het ' godsd. onderwijs betreft, werd menigmaal gebruik ' gemaakt. In de opening van de Joodsche H.B.S. mag een verder voortwerken van het streven der Vereeni' ging worden gezien. Dat het Bestuur er zeer sympathiek tegenover staat, kan ook blijken uit het afstaan van een lokaal tot het doen houden van de toelatines-examens. Het Bestuur is in het Bestuur van het Trenshuis vertegenwoordigd. In het 40-jarig ambtsjubilé van den Opperrabbijn werd door het Bestuur gaarne deelgenomen. De daadwerkelijke belangstelling, aie onze Opperrabbijn steeds toont voor de Vereeniging, deed het Bestuur besluiten hem een speciale hulde j te brengen in den vorm van het portret van de leerlingen der school. De Gemeenteraad stelde 14 Dec. 1928 een bedrag van ƒ2160 beschikbaar voor het aanbrengen van verschillende verbeteringen aan de . Herman ElteschooL Spr. brengt dank aan den heer 1 J. S. Baars, architect, voor de belangloos verstrekte I adviezen en de buitengewone onbaatzuchtige wijze, hij de Vereeniging steeds ter wille is. Kerkeraad en Kerkbestuur wordt dank gebracht voor de verleende subsidie ten behoeve van het godsd. onderwijs aan de Herman Elte- en U.L.0.-school, waardoor het Bestuur in staat is gesteld zijn werk, speciaal voor de U.L.0.-school, voort te zetten. > Eveneens werd dank gebracht aan de Port. Isr. Gemeente voor de subsidie van ƒ 15 per Port. leerling. In verband met het aantal Port. leerlingen, is de speciale les voor het g.o. aan de Port. leerlingen uitgebreid. Uit het verslag van den heer E. Stibbe, hoofd der Herman Elteschool blijkt, dat deze school 31 Dec. j.l. 293 leeringen telde, verdeeld over 10 klassen, waarvan 4 parallelklassen. Als nieuwe leerkracht werd aangesteld mej. B. Vas Dias, die als lidmate van de Port. Isr. Gemeente geen bevoegdheid bezit voor het g.o. volgens de verordeningen van het Ned. Isr. Kerkgenootschap. De Kerkeraad stond desniettemin toe, dat mej. Vas Dias, die wel door de Port. Examencommissie gediplomeerd is, g. o. volgens den Hoogduitschen ritus mag geven. De heer Stibbe, die zelf een klas heeft, verklaarde zich niet voortdurend van de vorderingen van alle leerlingen der uit 10 klassen bestaande school op de hoogte te hebben kunnen stellen. Zijn indruk, door bezoeken aan de diverse klassen opgedaan, is wel bevredigend. De schoolopziener verklaarde bij zijn jongste bezoek, tevreden te zijn en sprak van een „goede school". De inspecteur van het godsd. onderwijs verklaarde over het algemeen tevreden te zijn. Uit de 6e klasse werd één leerling op verklaring van het hoofd der school toegelaten tot het gymnaium, 4 deden examen voor diverse Hoogere Burger- en Handelsscholen, 17 gingen naar de Joodsche U.L.0.-school. De heer Israël, hoofd der U.L.0.--school, zegt in zijn verslag, dat de leerlingen met ijver en animo werken. In het belang der lichamelijke opvoeding werd door de leerlingen een korfbalclub opgericht. Als sportterrein werd het Parkschouwburgterrein gehuurd, terwijl de Gemeente Amsterdam een terrein bij het Oosterpark beschikbaar stelde, waarop bij gunstig weer de gymnastieklessen mogen worden gegeven. Het leerplan omvat de vakken a-k, godsdienstonderwijs, de moderne talen, Handelskennis en stenografie. De heer E. J. Loonstein werd benoemd tot onderwijzer in de stenografie. Mej. H. E. Snapper behaalde de acte Engelsch 1.0., mej. H. E. Störk, leerares in de lichamelijke opvoeding, het diploma voor heilgymnastiek en massage. De schoollokalen maken met hun eenvoudige versieringen een aangenamen indruk. Ze liggen op het Zuiden, zoodat de leerlingen veel van den zonneschijn profiteeren kunnen. Indien de teekenen niet bedriegen, dan — aldus de heer Israels — bevat de school een goede levensvatbaarheid. Spr. hoopt haar met Gods hulp tot grooten bloei te bren-

gen. Mej. S. v. Gelderen, hoofd der fröbelschool, zegt in haar verslag dat het gebouw te klein is om er nog een vijfde klas aan toe te voegen. Toch kunnen er nog kinderen worden aangenomen, daar er helaas bijna altijd zieke kinderen zijn. De centrale verwarming der gang wordt zeer gewaardeerd. De opbrengst der fancy-fair stelde het Bestuur in staat een piano voor de school aan te koopen. De school tracht zooveel mogelijk samenwerking met het huis te verkrijgen. In plaats van de dames R. Asscher en B. Dunner, die naai>het Trenshuis overgingen, werden tot onderwijzeressen benoemd de dames Fr. de Paauw en N. v. Meer. De goede naam der drie scholen is hoofdzakelijk te danken aan het ijverig en hard werken van de hoofden en het personeel. Het Bestuur stelt dit zeer op prijs en brengt hun daarvoor hartgrondig dank. Ook de Joodsche pers verdient dank voor haar steeds belanglooze medewerking en haar opwekking tot bevordering van het bijz. onderwijs. Ten behoeve der Herman Elteschool had de Vereeniging eenige lokalen van de naast de school gelegen Antonides- en Fröbelschool in huur. Omdat het toezicht daarop den heer Stibbe ten slotte te moeilijk werd, vooral omdat de lokalen zoo ver van elkander zijn gelegen, werd besloten een tweede school in gebruik te nemen. De huidige regeling is voor de Vereeniging zeer nadeelig. De stad Amsterdam vergoedt vakonderwijs alleen_yoor een 6 of 7 klassige school, zoodat de meerdere uitgaven voor vakonderwijs en een boventallige leerkracht ten laste der Vereeniging komen. Voor het tweede schoolgebouw moet een waarborgsom van ongeveer ƒ 15.000 worden gestort. Het Bestuur heeft dit bedrag nog niet bijeen kunnen brengen, maar hoopt daarin weldra te slagen. De ouder-commissie heeft bewezen een nuttige instelling te zijn. Ze belast zich met het toezicht op 't onderhoud ter school en de verfraaiing der klasselokalen, door het aanbrengen van plantjes en bloembollen. Ook zorgt ze voor vischjes voor de diverse* aquaria. Spr. brengt een bijzonder woord van dank aan de dames en heeren, die met buitengewone liefde voor de school werkzaam zijn. Alle leerkrachten der H. Elteschool zijn bevoegd tot het geven van maatschappelijk en godsd. onderwijs. Het Bestuur beschouwt dit als de groote noodzakelijkheid. Of echter in de toekomst steeds leerkrachten met dubbele bevoegdheid beschikbaar zullen zijn, is een vraag, die het Bestuur reeds ernstig heeft beziggehouden. Hij blijft dan ook diligent. Spr. brengt dank aan de leden van het Dag. Bestuur, in 't bijzonder aan den voorzitter, mr. JT E. Hillesum, die op de hem eigene kalme wijze de zaken behandelt en steeds ook naar buiten voor de belangen der Vereeniging weet op te treden. Ook de penningmeester, de heer S. E. Asscher, heeft een moeilijke taak te vervullen. De vorderingen op Rijk en Gemeente komen vaak jaren later in, dan de betreffende bedragen zijn uitgegeven. In 1928 is pas de afrekening over de jaren 1922, '23 en '24 afgekomen. Ware het Bestuur niet geholpen door vrienden van het bijz. onderwijs, die effecten afstonden om daarop geld te leenen, dan zouden de salarissen niet op tijd zijn uitgekeerd. Spr. wekt op tot het nemen van aandeelen in de rentelooze leening en tot het lid worden van het z.g. Opperrabbijn "Palache fonds waarvan de minimum contributie ƒ5.— bedraagt. De school kan slechts bestaan door het vertrouwen der ouders. Zij moge den kinderen vele maatschappelijke en Joodsche deugden kennis en godsvrucht bijbrengen, zij kan slechts resultaten opleveren als ook de ouders hun plicht doen. Moge allen er toe medewerken, dat de kinderen, als zij de school verlaten hebben, opgroeien tot goede Joden en nuttige leden van de maatschappij! (Hartelijk applaus).

(Van onzen Q medewerker).

Rondom de Jewish Agency — De Islam aan het werk in Jemen — Matzous in Rusland aangekomen.

Nadat de organen van het liberale Jodendom in Duitschland en Engeland een afwijzende houding hebben aangenomen tegenover de Jewish Agency en besloten hebben, om tot haar samenstelling niet mede te werken, heeft de Agoedas Jisroeil eenige meerdere toenadering getoond. De Engelsche Agoeda heeft n.l. medegedeeld, dat zij naar de vergadering, die binnenkort in Londen zal worden gehouden en waar de vertegenwoordiging der Engelsche Jodenheid in de Agency zal worden besproken, twee afgevaardigden zal zenden. Dit beteekent natuurlijk nog niet, dat de Engelsche Agoeda zal meedoen bij de aanwijzing der Engelsche Jew. Agency-leden, want de Agoeda stelt hiertoe zooals bekend de voorwaarde, dat de Agency zich zal beperken tot het terrein der politiek en economie en zich niet op cultureel gebied zal begeven. Het ligt niet op den weg der komenden Engelsche vergadering, om hieromtrent beslissingen te nemen, dus practische gevolgen zal het besluit der Engelsche Agoeda waarschijnlijk niet hebben. Het is louter een demonstratie en naar onze meening niet eens een mooie demonstratie. Intusschen verneemt de J.T.A., dat de deelneming der Engelsche Agoeda aan de conferentie een gevolg is van een advies der centrale leiding in dien geest. • Het Oostenrijksche Mizrachieorgaan „Die Jüdische Welt", heeft tot een groot aantal rabbijnen de vragen gericht, welken invloed h.i. de uitbreiding der Jewish Agency op den religieusen opbouw van Palestina zal oefenen; en verder, welke middelen geschikt zouden zijn, den religieusen invloed in de vergroote Agency te versterken. Dr. Feuchtwang te Weenen, een vurig Mizrachist, weet hierop niet anders te antwoorden, dan dat alle religieuse groepen in het Jodendom ernaar moeten streven, zich bij de Agency aan te sluiten en te bewerken, dat dit lichaam een groot aantal religieuse Joden zal tellen. Dr. Feuchtwang geeft echter niet aan, op welke wijze dit mogelijk zal zijn. Er wordt voor de samenstelling niet gestemd naar de richtingen in het Jodendom, doch naar de landen. Stel nu, dat b.v. de Engelsche Agoeda aan de verkiezing mee zou doen; stel zelfs, dat zij een lijn zou trekken met de Engelsche Mizrachie. Wat zou deze religieuse coalitie kunnen beginnen tegen de oppermachtige a- of irreligieuse of kwart-religieuse meerderheid? En zoo gaat het in alle landen. Opperrabbijn A. S. Onderwijzer antwoordt, dat iedere Jewish Agency — samengesteld op de wijze als de komende —- een gevaar voor het orthodoxe Jodendom beteekent. Men zou dit gevaar kunnen neutraüseeren door instelling van een college van wetgetrouwe rabbijnen, dat in alle religieuse aangelegenheden als hoogste instantie moet gelden. Het staat voor ons nog niet vast, dat de Agency dit advies zal volgen. Het is wel opmerkelijk, dat voorzoover wij door middel van de J.T.A. van de antwoorden kennis konden nemen, geen enkel Mizrachistisch rabbijn tot deze conclusie komt. Waaruit wel blijkt, hoe dezen zich — waarschijnlijk noode — reeds hebben neergelegd bij het terugdringen der Thora, waar het geidt samenwerking met a- of nietreligieuse kringen.

Het Palestijnsche blad Doar Hajom publiceert ien brief van een Joodsch man uit Vemen, die in Jeruzalem is aangekomen, waarin ontstellende mededelingen worden gedaan omtrent den geloofsdwarg, die op de Joden van Vemen door de Arabieren wordt geoefend. Het opperhoofd Jahia gaf op het eind v;n 1928 een decreet uit, dat bepaalde, dat alle Joodscle knapen en meisjes, wier vader was gestorven, met geweld in den Islam moesten worden opgenomer. Naar den wil van de moeder werd niet gevraagd, nog minder naar die der kinderen zelf. Op grond van dit decreet spoort de politie overal de Joodscht vaderlooze kinderen op, die dan gedwongen worden tot het aannemen van den Islam. Bijzondere regeeringsambtenaren werden aangewezen, om de kinderen en jongelieden voor den Islam te winnen en hen in den Koran te onderrichten. Wanneer de pogingen niet slagen, gaat men van overreding over tot dwang. De kinderen moeten schrikkelijke martelingen ondergaan en ten slotte worden ze gekluisterd en in de gevangenis opgesloten. Men dreigt hen zelfs met den marteldood. Trots dit alles heeft men tot dusver niet meer dan 27 kinderen tot toetreding kunnen bewegen. In 't bijzonder wordt vermeld het geval van twee weezen, broeder en .zuster, die na een zesweeksche martelperiode eindelijk toestemden. De pogingen der Joden, die een aanzienlijk losgeld tot bevrijding der kinderen wilden storten, bleven vruchteloos. Terwijl de kinderen in den Islam werden opgenomen, hadden zich honderden Joden rondom het gebouw, waar de plechtigheid plaats had, verzameld. Ofschoon de Joden van Vemen onder een schrikkelijken druk leven en bij iedere gelegenheid aan vervolgingen zijn blootgesteld, behouden zij toch den moed, om tegen de gedwongen bekeering der kinderen, die aan de ergste dagen der Spaansche inquisitie herinneren, te protesteeren. Men vraagt zich bij het lezen van deze gruwelen af, in welke eeuw wij leven. • • • In het begin van April zijn de eerste wagonladingen met Matzous in Moskou aangekomen. De verdeeling geschiedt door den opperrabbijn. Ook in Leningrad zijn de eerste zendingen gearriveerd en is men met de verdeeling begonnen. De verdere ladingen worden doorgezonden naar het Zuiden van Rusland. In Moskou hebben de belastingambtenaren eerst een recht van 2.20 roebel per kilo geëischt. Ue agent der J. T. A. heeft evenwel van het handelscommissariaat de verzekering ontvangen, dat er slechts een belasting van 50 kopeken per Kilo zal worden geheven en dat de ambtenaren reeds in dien zin instructies hebben ontvangen. Treurig is het dat het Jiddische blad Emes felle aanvallen richt op' den Matsoh-invoer uit het buitenland. Het blad constateert zelfs in insinueerende termen, dat de Matsohtransporten zoo snel naar Rusland zijn gekomen, alsof ze „gevlogen" zijn. In Moskou is dezer dagen een coöperatief bedrijf met de fabricage van Matsous begonnen. Ook hiertegen richt Emes haar pijlen en zij eischt zelfs een regeermgsverbod tegen het fabriceeren van Matsous. Dit zijn de zegeningen, die het communisme het Jodendom heeft gebracht.

Bij de naar aanleiding van het verslag gehouden gedachtenwisseling, merkt de heer E. Lissauer op, dat al moge alles in ht verslag spreken van groei en bloei, er toch een donkere schaduw op de Vereeniging drukt: de ontslagkwestie J. v. Norden. Het bestuur heeft, door den Kerkeraad subsidie te vragen ten behoeve van een aan den heer v. Norden uit te keeren wachtgeld, het billijke van zulk een wachtgeld erkend. In de Kerkeraad is door mr. Hillesum verklaard, dat uit de volgende begrooting der Vereeniging zal blijken, wat in dit opzicht zal zijn besloten. Spr. hoopt, dat het Bestuur al het mogelijke zal doen, om de zwarte vlek te doen verdwijnen. De heer N. Goudsmit sluit zich als secretaris van de Vereen, von oud-leerlingen van Talmud Tora, van welke Vereeniging de heer v. Norden lid is en als vader van een der leerlingen der Hermlan Elteschool, bij het door den heer Lissauer gesprokene aan. De heer v. Norden, die 16 jaar aan de school verbonden was, heeft een uitkeering gekregen, die gelijk staat met 15 maanden salaris. Spr. kan daarmede niet tevreden zijn. De vereeniging is niet van plan de kwestie te laten rusten. De Voorzitter noemt het voor het Bestuur zeer onaangenaam, dat de kwestie telkens weer ter sprake wordt gebracht. Dit is wel niet de schuld der heeren, maar evenmin van het Bestuur. Toen de klasse van den heer v. Norden werd opgeheven, zat er voor het Bestuur niets anders op, dan hem op wachtgeld te stellen. Een wachtgeldregeling bestond echter niet, evenmin waren er middelen om die voor hem te treffen. In overleg met den heer v. Norden werd hem voor drie jaar een wachtgeld toegekend, dat hij ook zou gekregen hebben, wanneer hij bij de Hoofdsynagoge in dienst zou zijn geweest. De heer v. Norden was hiermede wel niet geholpen, het Bestuur had echter goede hoop, dat hij vóór het einde dezer drie jaren een andere positie zou hebben gevonden. Ze zijn Sept. '27 begonnen en dus pas Sept. '30 voorbij. Het Bestuur zal als de tijd daar is ernstig overwegen, hoe hem verder tegemoet te komen. Of de Vereeniging van oud-leerlingeri al of niet tevreden is — de heer Goudsmit houde dit spr. ten goede — zal bij het nemen eener beslissing niet in aanmerking worden genomen. Het Bestuur is alleen tegenover zijn eigen vereeniging verantwoording schuldig. Men moet niet vergeten, dat K. en G. is aangewezen op wat van Staat en Gemeente wordt ontvangen en geen eigen middelen bezit. De heer Lissauer wijst er nog op, dat de heer v. Norden overal, waar hij werkzaam is, gunstig aangeschreven staat en dringt er bij het Bestuur op aan, hem eenige meerdere zekerheid te geven, dat hij de toekomst meer rustig kan tegemoet gaan. De Voorzitter zegt geen meer positieve toezegging te kunnen doen. Te zijner tijd zal met de belangen van den heer v. Norden ernstig rekening worden gehouden. Op een desbetreffende vraag van den heer Mesquita, antwoordt spr., dat de Port. Gemeente nimmer den wensch te kennen heeft gegeven, om een onderzoek naar de vorderingen van de Port. leerlingen der school in te stellen. Het reglement der Ned. Isr. Hoofdsynagoge schrijft zulk een onderzoek ten aanzien van gesubsidieerde instellingen van onderwijs gebiedend voor. Spr. zegt hierna den lieer Polak dank voor zijn keurig verslag, waarin de lotgevallen der Vereeniging op zulk een uitstekende wijze zijn geschetst. De heer Polak, die de rechterhand van het Bestuur is, leeft ten volle , met de Vereeniging mee. Spr. hoopt, dat hij dit nog zeer lang zal blijven doen. (Applaus). De rek. en verantwoording van den penningmeester, den heer S. E. Asscher, sluit in ontvangsten en uitgaven met een bedrag van ƒ56443.18. Het saldo op 31 Dec. j.l. bedroeg ƒ2469. Namens de Commissie ad hoc bracht de heer J. ). Kleerekoper goedkeurend advies uit. De Voorzitter voegde er een hartelijk dankwoord aan toe. De wijze, waarop de heer Asscher :ijn taak waarneemt, is boven spr. lof verheven. Tot leden der commissie van verificatie over 1929 werden benoemd mevr. E. de Be e r—D avi d s •n de heeren S. Subiese en S. Smalhout. Van Ie rentelooze leening werden de aandeelen 7-96-50--42 en 69 uitgeloot. De aftredende bestuursleden: nevr. Guggenhei m—B e h r en de heeren E. A. ?odrigues Pereira en S. E. Asscher werlen herkozen. Nadat de Voorzitter op de daartoe strekkende vraag van den heer Subiese had meegedeeld, dat in overleg met het hoofd der school de maand Augustus voor de zomervacantie is aangewezen, werd de vergadering gesloten.

Vrijdagavond en Sjabbos bij den ochtenddienst zijn de bekende composities van wijlen den „Gneser Gazzen" door Oppervoorzanger Maroko en het Koor ter Groote Synagoge op meestelijke wijze vertolkt. De eerw. heer I. E. Maroko toonde zich een waar kunstenaar en ons Koor, onder de voortreffelijke leiding van zijn dirigent, den heer S. H. Englander, sloot zich bij den voorzanger uitmuntend aan, zoodat het geheel subliem klonk. Op waardige wijze is in deze Synagoge de 100ste ger/oortedag van onzen ,Gneser Gazzen" herdacht. Ook in de N. Synagoge hebben de Voorzanger, de eerw. heer L. Reisel, en het Koor veel te genieten gegeven. In de verschillende overige Synagogen onzer gemeente en zelfs in de Chebra- en Gestichtssynagogen werden composities van wijlen Heymann gezongen en aldus de cijns van hulde en eerbiedige bewondering aan den onvergetelijken overledene gebracht.

Bovengenoemde Vereeniging houdt Dinsdagavond a.s. een algemeene ledenvergadering. Op de agenda staat o. a.: Verkiezing van een bestuurslid wegens het bedanken van den heer Ph. Sijes.

De Vereeniging „Hulpe Israels", heeft voor haar Synagoge aan de Gerard Doustraat alhier van den heer en mevrouw H. Guggenheim een nieuw Seifer Touro in bruikleen ontvangen, gehuld in een kostbaren mantel en getooid met een schitterenden zilveren kroon. Zondag 31 Maart j.i. is het Seifer ten huize van den heer Guggenheim op de gebruikelijk6 plechtige wijze aan zijn bestemming gewijd. Het is in Eerets Jisroeil geschreven, de mantel is geleverd door de firma Sealtiel, den Haag, de kroon door de firma Premsela en Hamburger alhier.

De gemengde Joodsche Zangvereeniging »kunsn Verheft" zal Zondagavond haar 2de jaarfeest vieren in Huize Cats.

De werkzaamheden op loodgieters- en sanitair ge~ bied voor het te openen Carlton Hotel, zijn opgedragen aan de heer I. F rank v/h H. Frank <£ Z°°n' lood- en zinkwerkers alhier.