Limburgsch dagblad

(ADVERTENTIE) •ifttfb: Ford weet watu beweegt.

(ADVERTENTIE) INTERLAND^ lbouwjelementen tm y hardhout, aluminium, kunststof RAMEN DEUREN VERANDA'S f^"_| KEUR-PRODUKTEN Showroom geopend di. Tm vr. 10.00-13.00 uur 14 00-18.00 uur za. 10.00-15.00 uur Hommerterweg 35 Hoensbroek-Hrl. 045-213928 Showroom Eindhoven Zeelsterstraat 177 a

~at Hongarije maar liefst twee autofabrikanten wist te verloken tot de bouw van nieuwe fatteken, is vooral te danken aan e zeer gunstige belastingvoordelen die beide investeerders werden geboden. General Moors hoeft tien jaar lang geen te betalen. Onderdelen kunnen belastingvrij worden geïmporteerd, terwijl °°k over de Astra's die in Honga- J'ne worden verkocht, geen be'asting hoeft te worden betaald. V.oor Suzuki geldt een soortge- HJk vriendelijk belastingklimaat

aar staat tegenover dat de Hon- Saren het auto-importeurs van a.ndere merken dit jaar aanzien''Jk lastiger hebben gemaakt. Voor de eerste helft van 1992 zijn er maar 60.000 importvergunnin-Ben afgegeven. Ter vergelijking: °rig jaar werden in het totaal W.OOO auto's ingevoerd.

e Hongaarse regering heeft toegegeven dat het strikte importeleid een tegemoetkoming aan en Suzuki is. Opel heeft dit °ort steuntjes in de rug hard odig, want het merk is niet erg Populair in Hongarije: vorig jaar *;erden van alle Opel-types sa- in het totaal maar 2000 Xemplaren verkocht.

e importbeperking voor andere | ""erken en het belastingvoordeel oor de twee Hongaarse autofar'eken hebben tot een officieel Protest van de EG geleid. Het besluit tot een importbeperking van auto's kwam slechts enkele weken nadat Hongarije een associatieverdrag met de Gemeenschap had getekend.

Zowel bij Opel als bij Suzuki is het management van de fabriek

zeer sterk in handen van het moederbedrijf. In de negen man sterke directie van de General Motors-fabriek zitten slechts twee Hongaren: de personeelschef en de PR-manager.

Suzuki heeft ter voorbereiding van de opening een aantal Hongaarse werknemers naar Japan gehaald om daar te wennen aan de Japanse werkmethodes. Dat experiment is overigens geen onverdeeld succes geworden.

Een deel van de Hongaren keerde voortijdig terug met de klacht dat ze veel te hard hadden moeten werken en nauwelijks vrije tijd hadden gekregen. Ze waren bovendien weinig enthousiast over de verplichte gymoefeningen op de Japanse fabriek en de strikte discipline.

„De tweehonderd gulden slooppremie die minister Alders van Milieu in wil voeren voor auto's is een truc, waarmee de consument betaalt voor het slecht ontwerpen van auto's. Het gebruik van meer kunststoffen in auto's is slecht voor het milieu en voor het energiegebruik." Dat stelt drs Henk Moll, universitair docent milieukunde aan de Groninger Universiteit. Hij is bezig met het voorbereiden van een proefschrift over de relatie tussen materiaalgebruik en milieu, toegespitst op auto's. „Mijn stelling is: geef de fabrikant de opdracht de auto zo te ontwerpen dat demontage binnen een uur mogelijk is. Dan heb je geen slooppremie nodig, omdat je meer geld voor de gebruikte materialen binnenkrijgt dan de sloop kost. Ik heb een sommetje gemaakt. Nu is vier uur nodig voor sloop en de opbrengst van materialen financiert hooguit één tot twee uur slooptijd," zegt Moll, er aan toevoegend: „Ik vrees dat

met de slooppremie het autoontwerp niet verbetert en men voor veel geld de auto uit elkaar peutert, waarbij vooral de kunststofmaterialen moeilijk her te gebruiken zijn, en dus op de afvalhoop belanden. De verbrandingsovens voor kunststoffen vlammen dan hoger op."

Henk Moll is al ver gevorderd met een proefschrift over materiaalgebruik van auto's. Hij wijst erop dat begin jaren tachtig de trend inzette naar lichtere auto's met nieuwe materialen. Deze trend zou goed zijn voor het milieu,, stelde men toen.

Het gebruik van nieuwe materialen, in de auto-industrie en dan met name kunststoffen en aluminium, is met vijf procent per jaar toegenomen. De produktie hiervan kost echter veel meer energie dan van het traditionele staal. Weegt dit op tegen de vermindering van het benzinegebruik, omdat een lichtere auto met dezelfde hoeveelheid benzine meer kilometers af kan leggen? Moll wijst erop dat ondanks het gebruik van kunststof en aluminium de auto nu gemiddeld zwaarder is dan in 1960. Toen ging het om 900 kilo, nu om 950. De Volkswagen van de jaren zeventig weegt minder dan de auto's die nu op de weg zijn. De overheid is volgens Moll ontevreden over de huidige slooppraktijk, waarbij weinig hergebruik plaats vindt. De overheid vindt dat dit beter moet. Maar dan komen meteen de problemen. „De kunststoffen in de auto zijn niet ontworpen voor hergebruik, ze worden daardoor afval, terwijl de traditionele auto-materialen wel geschikt zijn voor hergebruik. Ik geloof volstrekt niet in hergebruik van elke gram kunststof.

In mijn berekeningen ben ik uitgegaan van maximaal eenderde hergebruik voor kunststoffen. Dan blijkt de hoeveelheid afval en het gebruik van materialen per auto nauwelijks te verschillen van vroegere auto's. De auto van 1980 met de traditionele materialen levert de minste hoeveelheid afval op en het materiaal werd het beste gebruikt."

Voor het energiegebruik geldt een soortgelijk verhaal. De moderne auto's rijden zuiniger. Dit komt volgens Moll voor de helft door technische verbeteringen van de automotor, en voor de helft door de nieuwe lichtere materialen. „De grote hoeveelheid energie om kunststoffen te maken gooien we weg met het afval." „Deze extra hoeveelheid energie voor de produktie van auto's compenseert dat we minder energie nodig hebben om de auto te laten rijden. Voor wat betreft energiegebruik is toepassing van kunststof of staal lood om oud ijzer," rekent Moll voor.

Als eerste model met een permanente aandrijving op de vier wielen brengt Fiat de Tempra Station- Wagon op de markt. De 4WD is uitgerust met een visco-koppeling. Die zorgt dat de normaal verdeelde aandrijfkrachten van 2/3 vr en 1/3 achter, onder moeilijke omstandigheden optimaal blijft. De auto heeft een 2 ltr/115 pk sterke motor, die levert dit uiterst luxueuze trekpaard een koppel op van 159 Nm en een topsnelheid van 182 km/u. Fiat meent dat er voor dit soort auto's een andere kopersgroep bestaat dan voorheen. Zeg maar een verschuiving van de onderhoudsmonteur met zijn pakje brood, naar de yup met zijn lunch d la carte. Derhalve meer luxe, prestaties en comfort in de 4WD. Lichtmetalen wielen, ABS, airco, verstelbare stoelhoogte, getint glas en een verbeterde afwerking voor een stillere en trillingsvrije werking van het motoriek. In de herfst is de Tempra S.W. 4x4 leverbaar voor ongeveer 44 mille.

DOOR RUNA HELUNGA

bijgelovig kunnen ze bij General Motors niet zijn, om vrijdag de dertiende uit te kiezen als de ~aë waarop de eerste Hongaarse Opel Astra van de band rolde. Vijftienduizend Opeis moeten er jaarlijks j^n uit de splinternieuwe fabriek in Szentgotthard £°men. Nog geen groots aantal, maar een hoopvol te*en voor de Hongaarse economie. Bovendien verdacht General Motors de productie binnen korte tijd te verdubbelen.

n Hongarije bestond tot nu toe seen eigen fabricage van personenauto's. Met de Opel-fabriek is art ook een totaal nieuwe indu- met de bijbehorende Jbeidsplaatsen geïntroduceerd. et is voor het eerst dat een bui- Wandse investeerder op zon schaal geld heeft gestoken pJ een nieuwe bedrijfstak in u°st-Europa.

n het blijft met bij Opel alleen, ant in de komende maanden j?1 een nieuwe Suzuki-fabriek in sztergom haar deuren openen. .n de eerste maanden zal de proyktie van dat bedrijf nog niet ~rg hoog liggen, maar de bedoeg is dat in 1995 50.000 Suzuki van de band zullen rollen.

Pc Opel-fabriek in Szentgott-9rd, waar niet alleen auto's, 2^.ar jaarlijks ook nog eens 0.000 motoren zullen worden pproduceerd, biedt het eerste m werkgelegenheid aan 650 |-*n. Het bedrijf is voor 65 procent eigendom van General Mo.ors. De rest van de aandelen is j? handen van de Hongaarse en de Hon-6aarse staat.

• Fiat Tempra stationwagon: markt groter dan voorheen Foto: GPD

Het Zeer Open Asfalt Beton (ZOAB) dat de laatste jaren steeds vaker wordt toegepast op nieuwe wegdekken in Nederland, is opnieuw niet stroef genoeg gebleken. De remweg is aanmerkelijk langer dan bij het traditionele asfalt. Het gevolg is dat plotseling remmen op dit wegdek sneller tot een botsing kan leiden dan op 'gewoon' asfalt. De constatering is gedaan aan de hand van recente proeven op de weg N 34 (Zuidlaren-Emmen). Aanleiding is een ongeval vorige week waarbij twee auto's op elkaar inreden en twee mensen om het leven kwamen. In mei vorig jaar deed zich het eerste dodelijk ongeval voor op het uit ZOAB samengestelde wegdek van de N 34. Een vrouw die de weg wilde oversteken werd daarbij geschept door een auto en kwam om het leven. Onderzoek in opdracht van de verkeersschout van justitie in Drenthe, Bekkering, wees uit dat de remweg op droog ZOAB 15 tot 22 meter langer is dan op gewoon asfalt. De proefnemingen werden gedaan bij snelheden van respectievelijk 80 en 100 kilomter per uur. In Limburg ligt oa. ZOAB op het nieuwe gedeelte van de Al tussen Nederweert en Eindhoven. Bij de proeven is gebleken dat bij het ongeval van vorige week het ZOAB wel een grate rol kan hebben gespeeld. De proefnemingen hebben volgens hem ook aangetoond dat wagens voorzien van een anti-blokkeer remsysteem op beide soorten wegdek nagenoeg dezelfde remweg nodig hebben. Wagens met een conventioneel systeem die met geblokkeerde remmen tot stilstand worden gebracht, hebben op ZOAB echter een aanzienlijk langere remweg nodig.

General Motors heeft veel belangstelling voor de Poolse autofabrikant FSO, getuige de 150 miljoen die in een joint-venture wordt gestoken. De grootste investering van General Motors, ondanks een strop van miljarden dollars op de Amerikaanse thuismarkt. GM krijgt bij het Poolse FSO een meerderheidsbelang en zal de verouderde fabrieken in Warschau moderniseren. Tegen sep-* tember 1993 moet de zaak klaar zijn voor een jaarproduktie van 35.000 Opel Astra's. General Motors heeft al een dealernetwerk in Polen dat Opeis verkoopt. En in 1989 verkocht men in Warschau al auto's van Amerikaanse makelij van deze grote verliezen lijdende firma uit Detroit. Tegen het eind van de jaren negentig zal GM/FSO een geheel nieuwe fabriek gereed hebben met een capaciteit van 150.000 auto's per jaar. De winst die in Amerika blijkbaar moeizaam of in het geheel niet behaald kan worden, is op het Europese continent wat hoopgevender.

PSA produceert het grootste aantal dieselmotoren voor personenauto's, dus ligt het voor de hand alle modellen van de firma met dergelijke krachtbronnen te leveren. De moedermaatschappij van Citroen en Peugeot heeft nu vanaf de kleine AX en 106 tot en met de KM en 605 diesels in het gamma. Door de recente toevoeging van twee Citroen ZX dieselmodellen is het PSA-keuzepakket voor de veelrijders compleet.

Een korte kennismaking met de auto, als Reflex en Avantage leverbaar, verliep uitermate plezierig. Het 65 pk sterke XUD-blok komt uit Trmery en staat ook in de Citroen BK D-serie en de Rover 218 GSD. Het ding slaat binnen een paar tellen aan en verricht zijn arbeid werkelijk fluisterstil.

Na een produktie van 3,8 miljoen dieselmotoren weet deze fabrikant wel hoe je zon zaak moet runnen. Zeer bij de tijd is de ZX dus met zijn voorziening die zorgt voor naverbranding van de uitlaatgassen. Deze EGR (Exhaust Gas Recirculation) werkt zonder de duurdere voorziening van een turbo. Citroen is daarmee het eerste en prijsbrekende automerk dat aan de strenge US-95-normen voldoet.

De XUD9/Y motor is inwendig aangepast door de verbrandingskamers een nieuwe vorm te geven en de inspuitkarakteristiek aan te passen. In combinatie met de EGR is deze middenklasser dieselauto net zo 'schoon' als een benzinemodel met drieweg-katalysator. Als deze ZX, die 1:17,5 als gemiddeld verbruik haalt, de enorme afstand van 100.000 kilometer heeft afgelegd ligt er 12,4 kilo roet op de weg.

Dat kan minder worden als de dieselbrandstof een stuk zwavelarmer wordt en het gaspedaal elektronisch gestuurd wordt zoals bij moderne benzineinspuitmotoren. Voorlopig is de ZX met een schappelijke aanschafprijs van 31.100 gulden behoorlijk 'schoon' te noemen, meer zelfs dan wettelijk verplicht.

Het rijden met een diesel is sinds VW in '76 daarmee in de Golf als eerste op de markt kwam, al heel normaal geworden. Citroen voegt daar in royale mate ruimte, luxe en comfort aan toe. In combinatie met opgemelde zuinigheid biedt de ZX Diesel precies dat wat de jongere kopers zoeken, zoals blijkt uit onderzoek in het Ml-segment.

ZX met schone diesel: zeer plezierig rijden. Foto: GPD